Theo Cơ quan Dịch vụ Đại dương Quốc gia (NAS), rong biển là tên gọi chung của một loạt các loài thực vật và tảo mọc ở đại dương, hồ và sông. Đây là nhóm thực vật đa bào có chứa chất diệp lục được gọi là tảo vĩ mô và thường được phân thành ba nhóm: tảo lục (chlorophyta), tảo nâu (ochrophyta, phaeophyceae) và tảo đỏ (rhodophyta).
Rong biển được tìm thấy trên khắp các vùng biển trên thế giới. Với hình dạng đa dạng và màu sắc tươi sáng, đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái biển. Theo NAS, rong biển cung cấp thức ăn và nơi trú ẩn cho nhiều sinh vật và là một thành phần quan trọng trong lĩnh vực nuôi trồng thủy hải sản lành mạnh.
Hơn thế, rong biển còn là nguồn thực phẩm phổ biến được sử dụng trên khắp các châu lục, nhất là các quốc gia Châu Á, đặc biệt tại các địa phương ven biển, rong biển đã xuất hiện trong bữa ăn trong nhiều thiên niên kỷ. Trên thực tế, 1/5 bữa ăn của người Nhật có thành phần từ rong biển - theo một nghiên cứu trên tạp chí Nutrition Reviews.
Rong biển là một loại thực phẩm chủ yếu trong chế độ ăn của nhiều người châu Á, đặc biệt là ở Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc. Có tám loại rong biển ăn được phổ biến là:
Bạn đã bao giờ tự hỏi, trong rong biển có chất gì có lợi cho sức khỏe và tại sao thực phẩm này lại trở thành một phần quan trọng trong chế độ ăn của nhiều quốc gia Châu Á, đặc biệt là Nhật Bản chưa?
Vậy hãy cùng khám phá những chất dinh dưỡng trong rong biển có lợi cho sức khỏe:
Dinh dưỡng trong rong biển rất dồi dào vitamin như: A, D, E, C và B, và giàu các khoáng chất như canxi, kali, magie và sắt. Theo một nghiên cứu trên tạp chí Nutrition Reviews, một khẩu phần 5 gam rong biển chứa từ 2% - 10% lượng vitamin A và 400% - 600% lượng vitamin D cơ thể cần hàng ngày. Hàm lượng dinh dưỡng trong rong biển thay đổi tùy theo loại rong biển và thể chất của mỗi cá nhân.
Nghiên cứu tương tự cho thấy rằng trong một khẩu phần 5 gam rong biển xanh và rong nori chứa khoảng 200% - 450% lượng vitamin B12 được khuyến nghị cần bổ sung hằng ngày, đây là nguồn cung cấp vitamin B12 quý giá cho người ăn chay.
Rong biển cũng là nguồn cung cấp natri, magie, phốt pho, i-ốt, kali, sắt và kẽm - những khoáng chất này được biết là giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính, bao gồm ung thư, bệnh tim mạch và béo phì.
Trên thực tế, do đặc tính độc đáo của rong biển, vậy nên hàm lượng khoáng chất của thực phẩm này cao hơn so với các loại rau trên cạn. Theo một bài báo trên tạp chí Marine Drugs, tổng lượng khoáng chất có trong một số loại rong biển nhiều gấp 2 lần so với hàm lượng khoáng chất trong rau chân vịt.
Rong biển có chất gì mà giúp hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón? Đó chính là do rong biển cung cấp một lượng lớn chất xơ tốt cho sức khỏe. Theo nghiên cứu, chất xơ hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón, đồng thời có thể thúc đẩy cảm giác no và giúp giảm cân.
Tùy thuộc vào loại, một khẩu phần 5 gam rong biển đỏ, nâu hoặc xanh lá cây đóng góp 10% - 14% lượng chất xơ cơ thể cần bổ sung hằng ngày. Hơn nữa, rong biển có chứa carrageenan, agar và các polysacarit khác không chỉ đóng vai trò là nguồn cung cấp chất xơ mà còn cung cấp prebiotic - hoạt chất có lợi cho vi khuẩn đường ruột, theo bài báo năm 2019 trên tạp chí Nutrition Reviews.
Mặc dù trong một khẩu phần 5 gam rong biển khô màu nâu, đỏ và xanh lá khô chỉ cung cấp khoảng 2% - 5% lượng protein cơ thể cần, nhưng hàm lượng protein và axit amin có trong đó tương đương với hàm lượng protein có trong thịt bò.
Một nghiên cứu khác trên tạp chí Advances in Food and Nutrition Research công bố hàm lượng protein trong rong biển tương tự như protein trong trứng và cả ba loại rong biển phổ biến (đỏ, xanh lá cây và nâu) đều chứa các axit amin quan trọng đối với cơ thể người. Vì vậy rong biển là nguồn cung cấp protein thực vật cho cơ thể, được khuyến khích sử dụng thường xuyên.
Rất ít thực phẩm tự nhiên có thể cung cấp i-ốt như rong biển, đây là thực phẩm duy nhất có khả năng hấp thụ tốt lượng i-ốt đậm đặc từ đại dương.
Iốt là một khoáng chất cần thiết cho sự phát triển và hoạt động bình thường của tuyến giáp, quản lý sự tăng trưởng và sự phân chia tế bào, tuyến giáp dựa vào i-ốt để tạo ra hormone. Lượng iốt được khuyến nghị trong chế độ ăn uống (RDI) cho người lớn là 140 mcg mỗi ngày.
Bên cạnh đó, hàm lượng i-ốt có trong rong biển phụ thuộc vào loại, nơi thu hái và cách chế biến. Trên thực tế, một tờ rong biển khô có thể chứa 11–19,89% lượng i-ốt cần thiết cho cơ thể mỗi ngày.
Dưới đây là hàm lượng i-ốt trung bình trong 1 gam của ba loại rong biển khô:
Tảo bẹ là một trong những nguồn iốt dồi dào nhất. Chỉ một thìa cà phê (3,5 gam) tảo bẹ khô có thể chứa gấp 59 lần số lượng i-ốt được khuyến cáo sử dụng hàng ngày.
Dinh dưỡng trong rong biển rất đa dạng và dồi dào, có tác động tích cực đối với sức khỏe và phù hợp với hầu hết mọi người. Tuy nhiên, có một số điều cần lưu ý khi lựa chọn và sử dụng loại thực phẩm này:
Bài viết trên đây cung cấp cho người đọc những thông tin để giải đáp câu hỏi trong rong biển có chất gì mà đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe đến như vậy. Trong rong biển, chúng ta tìm thấy nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin, khoáng chất, một lượng lớn chất xơ, i-ốt tự nhiên, các axit amin cần thiết mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Tuy nhiên, khi lựa chọn và sử dụng rong biển, cần xem xét kỹ nguồn gốc, xuất xứ, chất lượng và đơn vị cung cấp, quy trình thu hoạch và xử lý rong biển cần tuân thủ các quy định an toàn và tiêu chuẩn môi trường để đảm bảo rằng rong biển không có tác động tiêu cực đối với sức khỏe. Đồng thời, cần phải kiểm soát lượng rong biển hấp thụ phù hợp với thể trạng cơ thể.