Tìm hiểu về quá trình điều hòa lượng đường trong máu

Hormone tham gia điều hòa lượng đường trong máu

Giữ ổn định lượng đường trong máu phần lớn được thực hiện thông qua các hormone nội tiết của tuyến tụy. Các hormon chính của tuyến tụy ảnh hưởng đến lượng đường trong máu tham gia vào cơ chế điều hòa lượng đường trong máu bao gồm insulin, glucagon, somatostatin và amylin.

• Insulin được hình thành trong tế bào beta tuyến tụy, làm giảm nồng độ đường trong máu. Insulin sẽ được tiết ra chủ yếu để đáp ứng với nồng độ glucose trong máu tăng cao và giúp điều chỉnh lại lượng đường bằng cách ngăn chặn sự phân hủy glycogen (Glucose dự trữ dưới dạng glycogen tại gan) trong tế bào gan, ngăn tổng hợp glucose. Ngoài ra, insulin kích thích các tế bào nhạy cảm insulin là gan, tế bào mỡ, cơ vân giúp hấp thụ và chuyển hóa glucose.
• Ngược lại với insulin, glucagon làm tăng lượng đường trong máu nên được tiết ra càng nhiều khi lượng đường trong máu giảm xuống. Khi đến gan, glucagon kích thích quá trình đường phân, phân hủy glycogen và glucose đưa vào tuần hoàn. Glucagon và insulin tự động hoạt động cùng nhau, phối hợp để giữ mức glucose ổn định trong máu.
• Amylin tiết ra cùng với insulin từ các tế bào beta của tuyến tụy theo tỷ lệ 1:100. Amylin ức chế bài tiết glucagon và do đó giúp hạ thấp nồng độ đường. Ngoài ra, amylin còn làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày sau bữa ăn để giảm nồng độ đường huyết tương tăng đột biến và làm tăng cảm giác no của não.
• Somatostatin được hình thành trong các tế bào delta của tuyến tụy và giúp cân bằng insulin và glucagon. Nó giúp tuyến tụy luân phiên bật hoặc tắt từng loại hormone.

• Incretin là các peptide giống glucagon (hormone) được tạo ra trong các tế bào của ruột non và được tiết vào tuần hoàn để đáp ứng với lượng thức ăn. Incretin phát huy tác dụng ngay cả trước khi lượng đường trong máu tăng lên sau bữa ăn. Chúng cũng làm chậm tốc độ hấp thụ chất dinh dưỡng vào máu bằng cách giảm làm rỗng dạ dày, và chúng cũng có thể giúp giảm lượng thức ăn bằng cách tăng cảm giác no, incretin kích thích tiết insulin, ức chế bài tiết glucagon.

Quá trình điều hòa lượng đường trong máu

Khi lượng đường trong máu tăng lên sau 1 bữa ăn nhiều carbohydrate thì tuyến tụy bắt đầu sản xuất insulin và tắt sản xuất glucagon. Glucose sẽ từ máu đi vào tế bào gan, kích thích hoạt động của một số enzym chuyển hóa glucose thành glycogen. Ở trạng thái sau khi ăn này, gan lấy nhiều glucose từ máu hơn là thải ra. Sau khi bữa ăn đã được tiêu hóa và nồng độ đường trong máu bắt đầu giảm, tuyến tụy sẽ giảm tiết insulin xuống và quá trình tổng hợp glycogen dừng lại. Khi cần năng lượng, gan sẽ phân hủy glycogen và chuyển hóa nó thành glucose để dễ dàng vận chuyển qua máu đến các tế bào của cơ thể. Khi lượng đường trong cơ thể giảm, tuyến tụy sẽ tiết ra glucagon, khiến gan biến glycogen dự trữ trở lại thành glucose và giải phóng nó vào máu. Cơ thể cần duy trì ổn định lượng đường trong máu, vì vậy cần có hoạt động nhịp nhàng giữa các hormone với nhau trong quá trình vận chuyển, sử dụng, dự trữ glucose trong quá trình điều hòa lượng đường trong máu. Lượng glucose quá ít được gọi là hạ đường huyết làm chết tế bào, khiến cơ thể mệt mỏi, glucose quá cao thì gọi là tăng đường huyết tạo ra hiệu ứng kết dính, làm tê liệt tế bào, khi tình trạng tăng đường huyết diễn ra liên tục gây ảnh hưởng trầm trọng đến cơ quan của cơ thể. Để kiểm tra lượng đường huyết, bạn nên đi thăm khám ở các cơ sở y tế. Ở bệnh nhân lớn tuổi, có sự thay đổi về chuyển hóa glucose, ảnh hưởng đến quá trình điều hòa lượng đường trong máu, rối loạn tiết insulin và kháng insulin tăng lên dễ gây nên tình trạng tăng đường huyết. Ngoài ra, cơ thể cũng sẽ dần lão hóa. Ở độ tuổi bắt đầu lão hóa, bạn có thể bổ sung các sản phẩm có hoạt chất nicotinamide mononucleotide (NMN) có khả năng giúp hỗ trợ hạn chế lão hóa, nâng cao sức khoẻ, kéo dài tuổi thọ, cải thiện sức khỏe não bộ, tăng quá trình trao đổi chất và làm chậm lão hóa ở các cơ quan. Các nghiên cứu cũng thực hiện chứng minh được khả năng kiểm soát và ổn định lượng đường trong máu của NMN.