Mãn kinh là một giai đoạn tự nhiên trong quá trình lão hóa của phụ nữ, khi sản xuất hormone estrogen và progesterone trong cơ thể giảm dần và kết thúc kinh nguyệt. Thời gian mãn kinh thường xảy ra khi phụ nữ vào cuối độ tuổi sinh sản.
Có ba giai đoạn của mãn kinh: giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh và hậu mãn kinh.
Tiền mãn kinh, còn được gọi là tiền mãn dục, là giai đoạn khi các triệu chứng của mãn kinh bắt đầu xuất hiện, độ tuổi tiền mãn kinh thường bắt đầu từ 4 đến 8 năm trước khi kinh nguyệt chính thức ngừng kinh. Độ tuổi tiền mãn kinh dao động từ 35 đến 40 tuổi.
Trong giai đoạn này, các triệu chứng mãn kinh sớm như thay đổi chu kỳ kinh nguyệt và thay đổi tâm trạng bắt đầu xuất hiện do sự giảm tự nhiên của nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể. Điều này xảy ra do sự suy giảm của hoạt động buồng trứng, dẫn đến việc sản xuất hormone giảm dần. Cơ thể của bạn sẽ thích nghi với sự thay đổi này để đảm bảo hoạt động bình thường của cơ thể, tương tự như sự thích nghi của cơ thể trong giai đoạn dậy thì.
Mãn kinh là giai đoạn cuối cùng trong chu kỳ sinh sản của phụ nữ, khi kinh nguyệt hoàn toàn ngừng. Để xác định rằng bạn đã bước độ tuổi mãn kinh, bạn cần không có kinh nguyệt trong ít nhất 12 tháng liên tiếp. Sau khi bạn đã không có kinh nguyệt trong 12 tháng liên tiếp, bạn sẽ bước vào giai đoạn hậu mãn kinh.
Khi đến giai đoạn mãn kinh, bạn sẽ không còn có khả năng mang thai. Mỗi phụ nữ - trừ những người đã bị cắt bỏ buồng trứng trước khi đến tuổi dậy thì đều phải trải qua giai đoạn mãn kinh.
Mãn kinh thường bắt đầu ở độ tuổi trung bình là 51 tuổi. Tuy nhiên, một số phụ nữ có thể trải qua mãn kinh ở độ tuổi 40 và một số rất ít có thể bắt đầu thấy dấu hiệu của mãn kinh sớm hơn. Di truyền có thể đóng một vai trò quan trọng để xác định độ tuổi mãn kinh, do đó bạn có thể suy đoán khi nào bạn sẽ đến kỳ mãn kinh dựa trên khi các thành viên trong gia đình bạn đã trải qua nó, đặc biệt là mẹ của bạn.
Tuy nhiên, di truyền không phải là yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến thời điểm bắt đầu mãn kinh. Các yếu tố y tế cũng có thể ảnh hưởng đến thời điểm này. Ví dụ, nếu buồng trứng của một người bị cắt bỏ, các triệu chứng của mãn kinh sẽ bắt đầu hiển thị ngay lập tức. Một số bệnh lý như bệnh tự miễn thể hay phụ nữ đã trải qua các liệu pháp như xạ trị hoặc hóa trị cũng có khả năng sẽ có các triệu chứng của mãn kinh sớm hơn.
Sau khi bạn trải qua 12 tháng kể từ lần cuối cùng kinh nguyệt, bạn sẽ bước vào giai đoạn sau mãn kinh, nghĩa là sự kết thúc của các năm sinh sản. Trong giai đoạn này, mặc dù buồng trứng vẫn sản xuất estrogen và progesterone ở mức thấp, nhưng bạn không còn phát triển trứng, do đó không thể mang thai.
Các triệu chứng của mãn kinh sẽ tiếp tục xuất hiện trong khoảng thời gian từ 2-7 năm sau chu kỳ kinh nguyệt cuối cùng của bạn (có thể kéo dài hơn đối với một số người). Tuy nhiên, sau khoảng thời gian này, các triệu chứng thường trở nên nhẹ hơn hoặc biến mất hoàn toàn.
Phụ nữ trong giai đoạn sau mãn kinh có nguy cơ mắc một số bệnh lý nhất định như bệnh tim và loãng xương mãn kinh. Do đó, bạn và bác sĩ chăm sóc sức khỏe chính của bạn có thể thảo luận để lập kế hoạch phòng ngừa hoặc quản lý những tình trạng đó.
Các triệu chứng mãn kinh sẽ dần xuất hiện theo thời gian khi cơ thể của bạn giảm dần mức độ sản xuất hormone sinh sản. Dưới đây là các triệu chứng mãn kinh bạn có thể gặp theo độ tuổi.
Mãn kinh thường không bắt đầu sớm như vậy đối với đa số phụ nữ. Nếu mãn kinh xảy ra trước độ tuổi 40, được gọi là mãn kinh sớm. Nếu nó xảy ra trong khoảng từ 40-45 tuổi, được gọi là mãn kinh sớm. Tuy nhiên, chỉ có ít hơn 10% phụ nữ gặp phải mãn kinh sớm hoặc rất sớm.
Nếu bạn ở độ tuổi 40 và thường xuyên gặp các triệu chứng như thay đổi về chu kỳ kinh nguyệt, các cơn bốc hỏa, thay đổi tâm trạng hoặc vấn đề về giấc ngủ, đừng bỏ qua chúng. Hãy tìm kiếm sự tư vấn từ một chuyên gia về sức khỏe phụ nữ.
Bác sĩ có thể hỗ trợ bạn trong việc xác định liệu các triệu chứng có liên quan đến mãn kinh hay không, hoặc có thể do các rối loạn hormone hoặc các tình trạng sức khỏe khác.
Khoảng 45 tuổi, nhiều phụ nữ bước vào thời kỳ tiền mãn kinh và bắt đầu nhận thấy những dấu hiệu đầu tiên báo hiệu thời kỳ mãn kinh sắp đến. Đối với một số phụ nữ, các triệu chứng thường nhẹ và kéo dài. Đối với những người khác, các triệu chứng mãn kinh có thể gây rối loạn và kéo dài.
Một số dấu hiệu mãn kinh sớm nhất có thể bao gồm:
Thay đổi về chu kỳ kinh nguyệt thường là dấu hiệu đầu tiên của mãn kinh. Ví dụ, chu kỳ kinh nguyệt của bạn có thể bắt đầu xảy ra mỗi 6-8 tuần. Hoặc bạn có thể bỏ lỡ vài tháng trước khi kinh trở lại. Bạn cũng có thể có lượng máu kinh nhiều hơn hoặc đôi khi ít hơn.
Tuy nhiên, quan trọng là bạn vẫn có thể mang thai trong thời kỳ tiền mãn kinh. Vì vậy, hãy tiếp tục sử dụng phương pháp tránh thai trong thời gian tiền mãn kinh như bạn đã làm trước đây. Nếu bạn đã bỏ lỡ kinh và không chắc chắn liệu tiền mãn kinh đã bắt đầu hay chưa, hãy xem xét thực hiện thử thai.
Khi mức độ hormone của bạn thay đổi, bạn có thể cảm thấy bực bội, lo lắng, buồn bã hoặc hay quên hơn bình thường. Khả năng ham muốn tình dục của bạn cũng có thể giảm hoặc tăng. Những thay đổi này rất phổ biến khi cơ thể của bạn tiến gần đến thời kỳ mãn kinh. Vì vậy, hãy chăm sóc bản thân thật tốt trong giai đoạn này và yêu cầu giúp đỡ nếu bạn gặp khó khăn.
Bạn có thể gặp khó khăn khi vào giấc ngủ hoặc thức dậy giữa đêm. Vấn đề về giấc ngủ có thể gây ra cảm giác mệt mỏi kéo dài và ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn.
Tuy nhiên, một tin vui là các vấn đề về giấc ngủ như mất ngủ có thể được điều trị. Thay đổi lối sống như giảm lượng caffein, hạn chế thời gian sử dụng màn hình trước khi đi ngủ và tập thể dục có thể rất hữu ích. Bên cạnh đó, có các loại thuốc không kê đơn và các bổ sung như melatonin có thể giúp giảm triệu chứng - tuy nhiên, trước khi bắt đầu sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.
Thường thì phụ nữ sẽ có kinh cuối cùng vào khoảng độ tuổi 50. Sau khi không có kinh nguyệt trong 12 tháng liên tiếp thì mãn kinh đã hoàn tất và giai đoạn sau mãn kinh bắt đầu. Khi tiến gần đến thời kỳ mãn kinh, mức độ estrogen và progesterone sẽ giảm nhanh hơn, dẫn đến các triệu chứng của bạn có thể trở nên nghiêm trọng hơn.
Chu kỳ kinh nguyệt của bạn sẽ trở nên không đều hơn cho đến khi chúng dừng hẳn. Bạn có thể gặp các thay đổi tâm trạng nhiều hơn và tình trạng mất ngủ gia tăng. Bên cạnh đó, bạn có thể bắt đầu trải qua các triệu chứng mới phổ biến xảy ra xung quanh hoặc ngay sau khi đạt đến tuổi mãn kinh, bao gồm:
Bốc hỏa là cảm giác nóng bừng lan tỏa quanh mặt, cổ, ngực và có thể lan sang các vùng khác trên cơ thể bạn. Cảm giác nóng thường kéo dài trong vài phút và kèm theo đó là da đỏ, đổ mồ hôi, nhịp tim tăng và tâm trạng thay đổi. Sau đó, bạn có thể cảm thấy lạnh. Để giảm thiểu tác động của bốc hỏa, có thể áp dụng các biện pháp như:
Các cơn bốc hỏa có thể xảy ra trong thời kỳ tiền mãn kinh, tuy nhiên chúng thường được báo cáo nhiều nhất trong thời kỳ mãn kinh và trong vài năm đầu tiên sau thời kỳ mãn kinh.
Đổ mồ hôi vào ban đêm có thể gây mất ngủ và làm bạn cảm thấy khó chịu hơn vào ngày hôm sau. Để giảm bớt tác động của mồ hôi đêm, bạn có thể áp dụng các biện pháp như:
Trong thời kỳ mãn kinh, một số người có thể tăng cân ngay cả khi không thay đổi chế độ ăn uống hoặc lối sống của mình. Nguyên nhân của hiện tượng này là do sự giảm độ estrogen làm giảm khả năng duy trì khối lượng cơ bắp và làm chậm quá trình trao đổi chất của cơ thể. Vì vậy, trong và sau thời kỳ mãn kinh, bạn không cần nạp nhiều calo hơn để duy trì cân nặng hiện tại của mình.
Khoảng 55 tuổi, hầu hết phụ nữ đã bước vào giai đoạn sau mãn kinh. Sau mãn kinh, cơ thể của bạn thích nghi với lượng estrogen và progesterone thấp hơn và nhiều phụ nữ cảm thấy thoải mái, cũng như tỉnh táo hơn - bây giờ họ không còn phải lo lắng về việc kiểm soát sinh sản hoặc quản lý kinh nguyệt nữa. Tuy nhiên, giai đoạn sau mãn kinh cũng mang đến một số triệu chứng mới bao gồm:
Estrogen đóng vai trò trong việc sản xuất collagen. Collagen tạo nên da, tóc, xương và nhiều mô khác trên khắp cơ thể của bạn. Bởi vì mức độ estrogen của bạn giảm sau mãn kinh, da hoặc tóc của bạn có thể trở nên khô hoặc mỏng hơn.
Mức độ estrogen thấp cũng có thể làm cho mô âm đạo trở nên khô và mỏng hơn. Điều này có thể gây ra khó chịu hoặc đau trong quá trình quan hệ tình dục.
Âm đạo khô hoặc nhạy cảm thường xảy ra sau mãn kinh, nhưng không phải là chuyện hiếm khi bạn có thể khắc phục tình trạng này. Một chất dưỡng ẩm hoặc chất bôi trơn thường có thể giảm các triệu chứng này và giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn khi quan hệ.
Mức độ estrogen thấp có thể làm cho cơ sàn chậu yếu hơn và dẫn đến các vấn đề về bàng quang, chẳng hạn như tiểu không kiểm soát và đi tiểu thường xuyên, đặc biệt sau mãn kinh. Bác sĩ của bạn có thể giúp bạn xác định các phương pháp điều trị tốt nhất để giải quyết các triệu chứng này, bao gồm thay đổi lối sống, liệu pháp cơ sàn chậu hoặc thuốc.
Ăn uống điều độ, tập thể dục và chăm sóc sức khỏe tinh thần có thể giúp giảm các triệu chứng trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh.
Để giữ gìn sức khỏe trong thời kỳ mãn kinh, bạn nên:
Ngoài ra, bạn nên sử dụng các loại thực phẩm bổ sung để ngăn ngừa tình trạng lão hóa của cơ thể: Lão hóa là quá trình tự nhiên của cơ thể, khiến cho cơ thể trở nên yếu và dễ bị tổn thương. Viên uống Yangmiwa - NMN giúp cung cấp cho cơ thể một lượng lớn chất dinh dưỡng, giúp giảm quá trình lão hóa của cơ thể, bao gồm các bộ phận như cơ, xương, gan và thị giác, đồng thời nó còn giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ, ổn định tâm trạng, chống stress, trầm cảm, chống suy nhược thần kinh.
Bài viết trên đây đã giải đáp cho mọi người câu hỏi phụ nữ bao nhiêu tuổi thì mãn kinh. Trong giai đoạn này, phụ nữ nên hiểu rõ về quá trình mãn kinh và các triệu chứng liên quan để có thể chuẩn bị tốt nhất. Việc thực hiện các giải pháp chăm sóc sức khỏe như ăn uống lành mạnh, tập luyện thường xuyên có thể giúp giảm thiểu những tác động tiêu cực của quá trình lão hóa và cải thiện sức khỏe.