Giấc ngủ là một yếu tố quan trọng trong sự phục hồi và duy trì sức khỏe tổng thể của chúng ta. Tuy nhiên, mỗi người có nhu cầu giấc ngủ khác nhau, và có thể khó định rõ số giờ ngủ cần thiết để được coi là đủ. Vậy một ngày ngủ 4 tiếng có được coi là mất ngủ không và đâu là giới hạn giấc ngủ khiến chúng ta được xem là mắc chứng mất ngủ?
Thời lượng ngủ như thế nào được coi là mất ngủ?
Một ngày ngủ 4 tiếng có phải bị mất ngủ không? Chứng mất ngủ, theo định nghĩa là sự không hài lòng với chất lượng hoặc số lượng giấc ngủ của một người. Nó có thể xảy ra tại từng thời điểm khác nhau trong thời gian ngủ của một người, bao gồm các vấn đề gặp khó khăn khi vào giấc hoặc duy trì giấc ngủ.
Hiện tại, không có số giờ cụ thể xác định rối loạn mất ngủ vì số lượng giấc ngủ ở mỗi người là khác nhau.
Triệu chứng mất ngủ là gì?
Các triệu chứng của rối loạn mất ngủ bao gồm:
Gặp khó khăn khi vào giấc.
Gặp khó khăn trong việc duy trì giấc ngủ.
Thức dậy vào buổi sáng sớm và không thể quay lại ngủ.
Giấc ngủ không ổn định.
Mệt mỏi hoặc buồn ngủ vào ban ngày, gặp khó khăn trong việc tập trung.
Rối loạn mất ngủ có thể có nhiều nguyên nhân, với yếu tố chính là tình trạng tâm lý và/ hoặc vận động thể chất quá mức gây ngủ ít.
Các nguyên nhân bao gồm thay đổi môi trường ngủ, căng thẳng, bệnh tật, phẫu thuật, thói quen không lành mạnh, sử dụng hoặc ngừng sử dụng thuốc, thói quen ngủ không đều, lịch trình ngủ bị xáo trộn, vấn đề sức khỏe tâm thần, rối loạn thần kinh, các rối loạn giấc ngủ khác, thai kỳ, yếu tố di truyền, tuổi tác và đôi khi không có nguyên nhân rõ ràng.
Làm thế nào để các bác sĩ chẩn đoán chứng mất ngủ?
Rối loạn giấc ngủ được chẩn đoán dựa trên lịch sử bệnh và kiểm tra cận lâm sàng của bệnh nhân. Các xét nghiệm có thể được sử dụng để chẩn đoán rối loạn giấc ngủ hoặc loại trừ các điều kiện cơ bản khác bao gồm:
Ghi chép giấc ngủ hàng ngày.
Nghiên cứu giấc ngủ (polysomnography).
Ghi chép hoạt động và chuyển động bằng máy ghi hoặc cảm biến chuyển động, thường được đeo trên cổ tay suốt cả ngày và đêm (actigraphy).
Thiết bị tại nhà giám sát oxy và nhịp tim.
Kiểm tra hô hấp khi ngủ tại nhà.
Lấy mẫu melatonin.
Đo nhiệt độ cơ thể.
Xét nghiệm hormone.
Chụp CT.
Chụp cộng hưởng từ (MRI) não.
Điện tâm đồ (ECG).
Xét nghiệm chức năng phổi.
Phương pháp giúp điều trị và cải thiện chứng mất ngủ
Các bác sĩ thường đề xuất các phương pháp điều trị không sử dụng thuốc trước tiên. Tuy nhiên, họ có thể kết hợp chúng với thuốc trong trường hợp những người bị ngủ ít. Việc điều trị mất ngủ cũng có thể bao gồm thay đổi lối sống và tâm lý trị liệu.
Các phương pháp điều trị không sử dụng thuốc
Thay đổi lối sống: Bao gồm những thay đổi trong thói quen và môi trường ngủ, ví dụ như duy trì lịch trình ngủ đều đặn, tạo môi trường ngủ yên tĩnh và thoáng mát, không sử dụng điện thoại, máy tính trước khi ngủ.
Liệu pháp hành vi nhận thức: Phương pháp này giúp thay đổi những suy nghĩ và thái độ liên quan đến giấc ngủ, giúp giảm căng thẳng và lo lắng.
Tâm lý trị liệu: Trị liệu tâm lý, chẳng hạn như CBT (cognitive behavioral therapy), có thể giúp giải quyết các vấn đề tâm lý gây ảnh hưởng đến giấc ngủ như căng thẳng, lo lắng hay suy nghĩ tiêu cực.
Phương pháp sử dụng thuốc
Các loại thuốc kê đơn được sử dụng để điều trị chứng mất ngủ mãn tính bao gồm:
Thuốc kích hoạt thụ thể benzodiazepin (temazepam)
Thuốc kháng histamin (diphenhydramine)
Thuốc chống trầm cảm (trazodone)
Thuốc chống co giật (gabapentin)
Chất đối kháng thụ thể melatonin (ramelteon)
Ngoài việc sử dụng thuốc và các liệu pháp tâm lý thì bạn có thể sử dụng thêm một số sản phẩm thực phẩm chức năng có công dụng hỗ trợ cải thiện giấc ngủ.