vi
Tiếng Việt
vi
Tiếng Việt
English
English
日本語
日本語
Chia sẻ:

Làm gì nếu bị mất ngủ sau tai biến?

23/06/2023
Tai biến mạch máu não là tình trạng rối loạn chức năng thần kinh do mạch máu bị tắc hoặc vỡ. Tai biến ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh và để lại nhiều di chứng như mất ngủ, yếu liệt và rối loạn ngôn ngữ. Vậy làm gì nếu bị mất ngủ sau tai biến?

1. Vì sao sau tai biến bị mất ngủ?

Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ được định nghĩa là tình trạng rối loạn chức năng thần kinh do mạch máu bị tắc hoặc vỡ dẫn đến ngừng cung cấp máu cho não đột ngột. Nếu nguyên nhân do mạch máu bị tắc sẽ gọi là nhồi máu não còn do mạch máu bị vỡ thì được gọi là xuất huyết não.

Tai biến mạch máu não là bệnh lý cực kỳ nguy hiểm có thể gây tử vong đột ngột nếu không được phát hiện và cấp cứu kịp thời. Dù may mắn sống sót bệnh nhân cũng có thể phải đối mặt với các di chứng nặng nề do tổn thương thần kinh rất khó phục hồi. Một số di chứng tai biến mạch máu não, bao gồm:

  • Liệt hoặc khó khăn trong vận động.
  • Rối loạn ngôn ngữ.
  • Suy giảm nhận thức.
  • Rối loạn cảm xúc và trầm cảm.
  • Rối loạn tiểu tiện.
  • Mất ngủ sau tai biến hoặc mất ngủ sau phẫu thuật tai biến.

Sau tai biến mạch máu não sức khỏe người bệnh bị ảnh hưởng nghiêm trọng và dễ để lại di chứng nếu không được chăm sóc phù hợp. Do đó, bệnh nhân cần tăng cường ăn uống đầy đủ và dành thời gian nghỉ ngơi để nhanh chóng phục hồi. Đảm bảo một giấc ngủ ngon cũng đóng vai trò rất quan trọng để phục hồi lại những tổn thương và năng lượng đã mất. Tuy vậy, bệnh nhân tai biến mạch máu não thường mắc chứng mất ngủ sau tai biến và mất ngủ sau phẫu thuật tai biến. 

Về vấn đề vì sao sau tai biến bị mất ngủ thì nguyên nhân có thể là do:

  • Tác dụng phụ của thuốc: Một số bệnh nhân thường bị mất ngủ sau phẫu thuật tai biến do ảnh hưởng bởi các loại thuốc được dùng trong quá trình phẫu thuật như thuốc gây tê và thuốc gây mê. Ngoài ra, bệnh nhân cũng phải dùng thêm một số loại thuốc hỗ trợ để hỗ trợ phục hồi sức khỏe như thuốc chống viêm, thuốc giảm đau và thuốc lợi tiểu. Các thuốc trên đều có tác dụng không mong muốn là mất ngủ.
  • Stress tâm lý: Đa số bệnh nhân sau tai biến, đặc biệt là người lớn tuổi thường suy nghĩ nhiều. Người bệnh lo lắng cho sức khỏe, chi phí điều trị, cơ thể mệt mỏi và thậm chí không thể vận động khiến bệnh nhân luôn cảm thấy căng thẳng, tính tình cáu gắt, ăn không ngon và mất ngủ. Thần kinh luôn trong trạng thái căng thẳng khiến bệnh nhân khó đi vào giấc ngủ, ngủ không sâu giấc và dễ giật mình thức giấc giữa chừng.
mat-ngu-sau-tai-bien
Tâm trạng căng thẳng khiến bệnh nhân bị mất ngủ sau tai biến 
  • Tuổi tác: Tai biến mạch máu não thường xảy ra ở những người lớn tuổi, đối tượng mà các cơ quan trong cơ thể đang hoạt động dần chậm chạp và mắc rất nhiều bệnh lý mãn tính như đau nhức xương khớp, tăng huyết áp, đái tháo đường. Do đó tình trạng mất ngủ rất dễ xảy ra và trầm trọng hơn sau tai biến mạch máu não.
  • Một số nguyên nhân khác: Sau tai biến mạch máu não bệnh nhân nằm quá nhiều gây thiếu vận động, ăn uống không điều độ, sinh hoạt kém lành mạnh cũng là nguyên nhân khiến bệnh nhân bị mất ngủ sau tai biến hay mất ngủ sau phẫu thuật tai biến.

Cần xác định chính xác nguyên nhân gây mất ngủ sau tai biến để có hướng điều trị phù hợp. Vì vậy người bệnh không nên chủ quan mà nên gặp bác sĩ càng sớm càng tốt để nhanh chóng cải thiện bệnh và phòng tránh các biến chứng nguy hiểm khác xuất hiện.

2. Mất ngủ sau tai biến có nguy hiểm không?

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong sức khỏe con người vì nó giúp cơ thể phục hồi năng lượng đã mất trong suốt một ngày dài. Những bệnh nhân tai biến mạch máu não hay vừa trải qua một cuộc phẫu thuật lớn cơ thể mất một lượng máu lớn nên sức khỏe cực kỳ yếu. Nếu kết hợp thêm tình trạng mất ngủ sau tai biến sẽ làm cơ thể suy nhược trầm trọng, bệnh nhân sụt cân và sa sút trông thấy.

Sau tai biến bên cạnh chứng mất ngủ bệnh nhân còn phải đối mặt với nhiều di chứng khác như chóng mặt, đau đầu, mờ mắt, mất khả năng vận động. Tình trạng mất ngủ sau tai biến kéo dài có thể làm tăng nguy cơ tái phát bệnh trở lại do cơ thể không đủ năng lượng hoạt động. Tuy nhiên, một số trường hợp bệnh nhân tai biến sau điều trị lại ngủ nhiều hơn bình thường, ngủ mê man không kiểm soát.

Khi gặp các dấu hiệu bất thường người bệnh cần nhanh chóng khắc phục để phục hồi sức khỏe tốt hơn. Tùy nguyên nhân và tình trạng của mỗi bệnh nhân mà hướng điều trị khác nhau. Vì vậy, người bệnh cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế để kiểm tra và xem xét mức độ nguy hiểm, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp.

mat-ngu-sau-tai-bien
Mất ngủ sau tai biến sẽ làm cơ thể suy nhược trầm trọng.

3. Làm gì nếu bị mất ngủ sau tai biến?

Tùy từng tình trạng bệnh và nguyên nhân gây mất ngủ sau tai biến mà bác sĩ có thể chỉ định dùng thêm một số loại thuốc có tác dụng an thần trong thời gian ngắn kết hợp với thay đổi chế độ sinh hoạt phù hợp. Bệnh nhân cần tuân thủ những chỉ định của bác sĩ để nhanh chóng cải thiện bệnh và phòng ngừa tối đa những biến chứng nguy hiểm khác có thể xuất hiện.

3.1. Thuốc an thần

Trường hợp bệnh nhân sau tai biến bị mất ngủ nặng, mất ngủ kéo dài và người bệnh không thể sinh hoạt theo đồng hồ sinh học bình thường nên cân nhắc thuốc an thần để kích thích cơn buồn ngủ giúp người bệnh ngủ sâu hơn. Tuy nhiên, việc dùng thuốc an thần hay thuốc ngủ chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn để bệnh nhân quen dần với giấc ngủ sau đó ngưng dần. 

Sử dụng thuốc an thần không được khuyến khích nhiều do kèm theo nhiều tác dụng phụ và cũng không thực sự tốt cho bệnh nhân tai biến mạch máu não. Nếu lạm dụng thuốc trong thời gian dài với liều lượng lớn có thể gây nghiện và trở nên phụ thuộc vào thuốc. Vì vậy, bệnh nhân không tự ý dùng thuốc an thần mà nên dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.

Ngoài ra, người bệnh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ về việc sử dụng một số thực phẩm chức năng có nguồn gốc từ thảo dược để hỗ trợ giấc ngủ ngon hơn.

Một số bệnh nhân có xu hướng sử dụng thuốc Đông y để cải thiện giấc ngủ nhằm hạn chế tác dụng phụ. Tuy nhiên, tuyệt đối không nên dùng kết hợp thuốc Đông y và Tây y vì có thể gây tương tác giữa các chất khiến tình trạng sức khỏe xấu hơn. 

3.2. Vật lý trị liệu cải thiện mất ngủ sau tai biến. 

Sau tai biến bệnh nhân nên được khuyến khích thực hiện vật lý trị liệu để phục hồi các chức năng cơ thể nhanh chóng hơn. Tập luyện đúng cách còn giúp các cơ được thư giãn thả lỏng, hỗ trợ tuần hoàn lưu thông nhờ đó đảm bảo chất lượng giấc ngủ tốt hơn.

Thời gian đầu sau tai biến bệnh nhân nên tập cùng bác sĩ để đảm bảo tập đúng cách và đúng tư thế. Khi đã dần thành thục người bệnh có thể tự tập luyện tại nhà. Mỗi ngày dành 30 phút để thực hiện vật lý trị liệu sẽ giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi sức khỏe, giảm thiểu tối đa các di chứng sau tai biến như mất ngủ.

Các bài tập phải trải qua từng giai đoạn, từ từ tăng dần độ khó. Người bệnh không nên vì muốn nhanh phục hồi mà đẩy nhanh tiến độ quá mức sẽ gây hại cho bản thân.

3.3. Giữ tinh thần thư giãn thoải mái

Sau tai biến bệnh nhân phải đối mặt với bệnh tật, hoạt động chậm chạp và uống nhiều thuốc khiến tinh thần bệnh nhân bức bối, khó chịu và dễ cáu gắt hơn bình thường. Người bệnh có thể xuất hiện những suy nghĩ tiêu cực, thậm chí là tự sát. Vì vậy việc tư vấn tâm lý giúp người bệnh giải tỏa tinh thần, cân bằng cảm xúc để bệnh nhân được thư giãn thả lỏng là cực kỳ quan trọng.

Gia đình và bạn bè nên dành thời gian quan tâm đến bệnh nhân nhiều hơn, thường xuyên trò chuyện để bệnh nhân cảm thấy vui vẻ. Khi sức khỏe ổn định nên đưa bệnh nhân ra ngoài đi dạo hít thở không khí trong lành, tránh để người bệnh nằm trong phòng quá nhiều khiến tâm trạng bức bối khó chịu. Đặc biệt chú ý không để người bệnh có suy nghĩ bản thân vô dụng trở thành gánh nặng cho gia đình. 

Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng cần học cách cân bằng cảm xúc thông qua việc hít thở, thư giãn tinh thần và luôn hướng tới những điều tích cực để nhanh chóng cải thiện tình trạng bệnh, ngăn ngừa nguy cơ tái phát và đảm bảo có giấc ngủ ngon. Khuyến khích bệnh nhân làm những việc bản thân yêu thích như nghe một bản nhạc, hít thở không khí trong lành hay đọc sách để cải thiện tâm trạng.

3.4. Thay đổi chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt

Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học là biện pháp chắc chắn không thể bỏ qua để tăng cường sức khỏe và cải thiện tình trạng bị mất ngủ sau tai biến. Người bệnh cần tăng cường bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, rèn luyện thói quen vận động hàng ngày, ăn uống đúng cách và đúng giờ để đảm bảo sức khỏe toàn diện.

mat-ngu-sau-tai-bien
Điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt khoa học cải thiện tình trạng bị mất ngủ sau tai biến 

Người bệnh bên chú ý những vấn đề sau:

  • Giai đoạn đầu sau tai biến nên ưu tiên các món ăn mềm lỏng và dễ tiêu hóa do các cơ quan lúc này chưa thực sự phục hồi hoàn toàn.
  • Tăng cường bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng như protein, sắt, vitamin và khoáng chất. Bệnh nhân có thể sử dụng các thực phẩm như cá, thịt, sữa, rau xanh, trái cây mềm, các loại hạt.
  • Đảm bảo uống đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ quá trình đào thải các hoạt chất dư thừa ra khỏi cơ thể. Tránh uống nhiều nước vào buổi tối để hạn chế đi vệ sinh nhiều lần sẽ ảnh hưởng tới giấc ngủ, đặc biệt là các loại nước có hàm lượng vitamin C cao do làm kích thích thần kinh khiến người bệnh tỉnh táo.
  • Một số loại trà thảo dược cũng đem đến một giấc ngủ tốt hơn như trà hoa cúc, trà gừng, trà lạc tiên.
  • Không ăn những đồ ăn khô cứng, nhiều dầu mỡ và cay nóng.
  • Tránh xa rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích.
  • Nên ăn uống đúng giờ, hạn chế ăn quá khuya.
  • Tắm, lau người và ngâm chân bằng nước ấm khiến cơ thể thư giãn hơn.
  • Đảm bảo người bệnh được nghỉ ngơi nơi thoáng mát sạch sẽ.
  • Khi cơ thể phục hồi người bệnh nên cố gắng vận động như đi bộ nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày, sau đó tăng dần thời gian và độ khó để giúp tuần hoàn lưu thông tốt hơn.
  • Cố gắng duy trì thói quen đi ngủ trước 11 giờ.
  • Điều trị mất ngủ sau tai biến còn cần sự hỗ trợ từ người thân để giúp cải thiện tình trạng bệnh nhanh chóng hơn. Người thân không chỉ đóng vai trò là người giúp đỡ mà còn là chỗ dựa về tinh thần cho bệnh nhân. 

3.5. Sử dụng thực phẩm chức năng

Bổ sung thực phẩm chức năng có chứa Nicotinamide Mononucleotide (NMN). Nicotinamide Mononucleotide có tác dụng giảm tác hại của các gốc tự do trong tế bào não từ đó chống lại sự thoái hóa thần kinh. Người bệnh có thể cải thiện giấc ngủ, tăng khả năng nhận thức, trí nhớ và khơi dậy khả năng sáng tạo bằng cách cải thiện giao tiếp giữa các tế bào thần kinh. Ngoài ra, Nicotinamide Mononucleotide còn giúp ổn định tâm trạng, chống stress, chống trầm cảm và chống suy nhược thần kinh.

Tóm lại, mất ngủ sau tai biến có thể làm tình trạng sức khỏe bệnh nhân trở nên trầm trọng hơn đồng thời tăng nguy cơ tái phát nên cần điều trị nhanh chóng. Bệnh nhân cần hướng tới lối sống lành mạnh, tích cực lạc quan để giúp cải thiện bệnh tốt hơn.

Các bài viết khác

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

27/06/2023
Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, uể oải và tăng vài kilogam cân nặng không mong muốn, có lẽ đã đến lúc bạn nên kiểm soát sức khỏe của mình. Dưới đây là 10 cách cải thiện sức khỏe thể chất của bạn ngay hôm nay.
Tác dụng an toàn và chống lão hóa của Nicotinamide Mononucleotide (NMN) trong các thử nghiệm lâm sàng ở người

Tác dụng an toàn và chống lão hóa của Nicotinamide Mononucleotide (NMN) trong các thử nghiệm lâm sàng ở người

14/07/2024

Nicotinamide Mononucleotide (NMN) là một chất bổ sung dinh dưỡng đầy triển vọng trong việc ngăn ngừa quá trình lão hóa và cải thiện sức khỏe tổng thể. Các nghiên cứu lâm sàng gần đây đã chỉ ra những tác dụng an toàn và hiệu quả của NMN đối với sức khỏe con người. Việc tìm hiểu sâu hơn về những lợi ích của NMN sẽ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về vai trò của nó trong việc duy trì sự lão hóa chậm và tăng cường sức khỏe tổng thể.

NMN giúp cải thiện sự mệt mỏi ở người lớn tuổi

NMN giúp cải thiện sự mệt mỏi ở người lớn tuổi

14/07/2024

NMN (Nicotinamide Mononucleotide) gây sự chú ý nhờ khả năng cải thiện các vấn đề liên quan đến tuổi tác. Một trong những lợi ích tiềm năng của NMN là khả năng giúp giảm mệt mỏi ở người già. Nghiên cứu gần đây đang chỉ ra những cơ chế thông qua đó NMN giúp cải thiện tình trạng người lớn tuổi dễ mệt mỏi.

NMN giúp cải thiện khả năng sinh sản thế nào?

NMN giúp cải thiện khả năng sinh sản thế nào?

14/07/2024

NMN (Nicotinamide Mononucleotide) đang nhận được sự quan tâm ngày càng lớn trong lĩnh vực sức khỏe và chăm sóc cá nhân. Một trong những ứng dụng tiềm năng của NMN như một cách cải thiện khả năng sinh sản. Nghiên cứu đang chỉ ra những lợi ích tiềm năng của NMN đối với khả năng sinh sản ở cả nam và nữ giới.

Bổ sung Nicotinamide mononucleotide (NMN) giúp tăng cường khả năng hiếu khí ở người chạy nghiệp dư

Bổ sung Nicotinamide mononucleotide (NMN) giúp tăng cường khả năng hiếu khí ở người chạy nghiệp dư

14/07/2024

Hoạt động thể thao, đặc biệt là chạy bộ, đòi hỏi khả năng hiếu khí tốt để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể. Ở những người tập luyện nghiệp dư, khả năng hiếu khí thường bị giới hạn, ảnh hưởng đến hiệu quả tập luyện. Gần đây, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung NMN - Nicotinamide mononucleotide có thể hỗ trợ tăng cường khả năng hiếu khí ở những người chạy nghiệp dư.

NMN hỗ trợ chức năng tim, ngăn suy tim do quá tải áp lực

NMN hỗ trợ chức năng tim, ngăn suy tim do quá tải áp lực

14/07/2024

Suy tim là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng bơm máu của tim. Một trong những nguyên nhân dẫn đến suy tim là quá tải áp lực tim. Gần đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng NMN (Nicotinamide mononucleotide) có thể hỗ trợ chức năng tim, góp phần ngăn ngừa suy tim do quá tải áp lực.

Bổ sung NMN thúc đẩy biểu hiện miRNA chống lão hóa ở động mạch chủ của chuột già, dự đoán sự trẻ hóa biểu sinh và tác dụng chống xơ vữa động mạch

Bổ sung NMN thúc đẩy biểu hiện miRNA chống lão hóa ở động mạch chủ của chuột già, dự đoán sự trẻ hóa biểu sinh và tác dụng chống xơ vữa động mạch

14/07/2024

Sự lão hóa là một quá trình tự nhiên và không thể tránh khỏi đối với cơ thể sống. Tuy nhiên, các nhà khoa học đang không ngừng nghiên cứu các phương pháp để làm chậm hoặc ngăn chặn quá trình này. Gần đây, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung NMN, một tiền chất của NAD+ có thể thúc đẩy biểu hiện của các miRNA chống lão hóa mạch máu của chuột già, dẫn đến các tác dụng trẻ hóa và chống xơ vữa động mạch.

NMN và đóng góp của chất này trong quá trình phân rã mô mỡ

NMN và đóng góp của chất này trong quá trình phân rã mô mỡ

14/07/2024

Thừa cân béo phì là kết quả của sự mất cân bằng trong quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể, khi lượng calo tiêu thụ vượt quá lượng calo tiêu hao, dẫn đến tích tụ mô mỡ quá mức và tăng cân. NMN là một hợp chất tiềm năng hỗ trợ giảm cân và cải thiện sức khỏe. NMN có khả năng tăng cường biểu hiện và hoạt động của ATGL, trong khi ATGL có khả năng phân giải triglycerid (một nhóm mỡ dự trữ chính trong cơ thể). Hãy cùng tìm hiểu một cách đơn giản về cơ chết này nhé.

Nicotinamide mononucleotide (NMN) làm tăng độ nhạy insulin của cơ ở phụ nữ tiền tiểu đường

Nicotinamide mononucleotide (NMN) làm tăng độ nhạy insulin của cơ ở phụ nữ tiền tiểu đường

14/07/2024

Độ nhạy insulin là khả năng sử dụng insulin của cơ thể, một hormone do tuyến tụy sản xuất, hormon này đóng vai trò như một chiếc chìa khóa để mở cánh cửa mang đường từ máu vào tế bào. Khi độ nhạy insulin giảm, lượng đường trong máu có thể tăng cao trong lúc đó cơ thể hay cụ thể hơn là tế bào không có đường để sử dụng, giai đoạn đầu sẽ là tiền tiểu đường và cuối cùng là phát triển thành bệnh lý đái tháo đường type 2. Hiện nay, một số nghiên cứu cho thấy NMN có thể tăng độ nhạy insulin bằng cách kích thích sản xuất Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD+) trong cơ thể, mang đến nhiều hy họng điều trị hiệu quả cho phụ nữ tiền tiểu đường.

Nghiên cứu: Bổ sung NMN (Mononucleotide Nicotinamide) đảo ngược rối loạn chức năng mạch máu và stress oxy hóa khi lão hóa ở chuột

Nghiên cứu: Bổ sung NMN (Mononucleotide Nicotinamide) đảo ngược rối loạn chức năng mạch máu và stress oxy hóa khi lão hóa ở chuột

14/07/2024

Lão hóa là một quá trình tự nhiên không thể tránh khỏi, dẫn đến nhiều thay đổi trong cơ thể, bao gồm cả sự suy giảm chức năng mạch máu và gia tăng stress oxy hóa. Những thay đổi này có thể góp phần gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng đặc biệt là bệnh tim mạch - mạch vành, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và nguy hiểm hơn cả là tính mạnh con người. Việc bổ sung NMN giúp tăng cường sản xuất NAD+, kích hoạt các cơ chế sửa chữa DNA, từ đó cải thiện chức năng tế bào và bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do stress oxy hóa gây ra.

Theo dõi tin tức và thông tin khoa học
mới nhất của chúng tôi

phone icon