Hàng rào máu não và đột quỵ: NMN đang mở ra hướng bảo vệ mới?
Hàng rào máu não là một lớp màng bán thấm được cấu tạo từ các tế bào nội mô mạch máu não. Vai trò của nó là kiểm soát chặt chẽ những gì được phép đi qua từ máu vào mô não, giúp loại bỏ độc tố, vi sinh vật và các phân tử gây viêm. Khi hàng rào máu não bị tổn thương, các chất độc hại và yếu tố gây viêm có thể xâm nhập vào não, dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng, trong đó có đột quỵ do rối loạn mạch máu não.
Một nghiên cứu công bố năm 2020 đã cho thấy sự “rò rỉ” hàng rào máu não có liên quan mật thiết đến mức độ nghiêm trọng của đột quỵ và khả năng hồi phục sau tai biến. Do đó, việc duy trì tính toàn vẹn của hàng rào máu não được xem là một mục tiêu quan trọng trong phòng ngừa đột quỵ và bảo vệ não bộ.
Một trong những yếu tố lớn góp phần làm suy yếu hàng rào máu não chính là stress oxy hóa và quá trình lão hóa tự nhiên, vốn khiến mức NAD⁺ trong tế bào sụt giảm nghiêm trọng theo tuổi tác, đặc biệt ở người lớn tuổi. Theo đó,
NMN (Nicotinamide Mononucleotide – tiền chất của NAD⁺), xuất hiện như một “ứng viên” tiềm năng để phục hồi hàng rào máu não. Để làm rõ giả thiết này, một nghiên cứu đã được triển khai và công bố trên
tạp chí Neuron năm 2023, kết quả ghi nhận được xem là mở ra tiềm năng ngăn ngừa đột quỵ và tổn thương hàng rào máu não vượt trội của hoạt chất NMN.
NMN giúp bảo vệ hàng rào máu não NMN và giảm tổn thương sau đột quỵ
Trước khi tiến hành thử nghiệm chính thức, các nhà nghiên cứu đã phát hiện một gen mã hóa protein gọi là CX43 giảm dần theo tuổi tác, có tác động trực tiếp đến sự gián đoạn hàng rào máu não trong quá trình lão hóa. Tuy nhiên, cơ chế vẫn chưa được phân lập rõ.
Theo đó, các nhà nghiên cứu đã tiến hành loại bỏ CX43 trên mô hình chuột thử nghiệm, những con chuột này có biểu hiện suy giảm nhận thức và nồng độ NAD+ thấp. Những phát hiện này củng cố thêm bằng chứng cho việc mất CX3 góp phần vào sự suy giảm hàng rào máu não theo tuổi tác, và tất nhiên liên quan đến nồng độ NAD+ nội bào thấp.
Mô hình chuột này sau đó được bổ sung NMN qua đường uống (liều NMN 100 mg/kg/ngày trong nước uống, trong thời gian 12 tháng) sau khi đột quỵ xảy ra với mục tiêu quan sát các thay đổi ở hàng rào máu não và tổn thương ở não. Mặt khác, một mô hình chuột già khác (không xử lý CX43) cũng được bổ sung NMN với mục tiêu kiểm chứng hiệu quả ngăn ngừa tổn thương hào rào máu não.
Kết quả mang lại rất khả quan:
- NMN ngăn ngừa rò rỉ hàng rào máu não ở cả mô hình chuột già và chuột thiếu CX43, chứng minh NMN bảo vệ hàng rào máu não khỏi tổn thương liên quan đến tuổi tác.
- NMN làm giảm mức độ tổn thương não do đột quỵ gây ra, thể hiện qua tỷ lệ phần trăm thể tích nhồi máu sau đột quỵ, đồng thời cho thấy tác dụng bảo vệ chống lại đột quỵ.
Dù vẫn là nghiên cứu tiền lâm sàng, kết quả cho thấy NMN có thể tác động tích cực lên cấu trúc mạch máu não và giảm hậu quả của tổn thương thần kinh sau đột quỵ.
Góc nhìn tương lai – NMN có thể trở thành nền tảng phòng chống đột quỵ?
Nhìn chung, những phát hiện từ nghiên cứu trên cho thấy khả năng ngăn ngừa đột quỵ và tổn thương hàng rào máu não của NMN liên quan đến tuổi tác, từ đó bảo vệ não.
Một nghiên cứu khác cũng đã cung cấp bằng chứng cho thấy NMN làm giảm tỷ lệ đột quỵ trên mô hình chuột, điều này có thể được giải thích do chức năng hàng rào máu não được bảo tồn. Mặt khác, NMN có thể bảo vệ tế bào hàng rào máu não thông qua cơ chế giảm stress oxy hóa, đây vốn là một trong những nguyên nhân chính gây ra quá trình lão hóa.
Một nghiên cứu năm 2020 trên mô hình chuột cũng đã cho thấy tác dụng cải thiện khả năng giữ thăng bằng của chuột sau đột quỵ, cung cấp thêm bằng chứng cho việc NMN có thể khắc phục các khiếm khuyết về hành vi liên quan đến các tổn thương não bộ.
Mặc dù chỉ mới ở giai đoạn tiền lâm sàng, nhưng các dữ liệu ban đầu về khả năng ngăn ngừa đột quỵ và tổn thương hàng rào máu não của NMN đang mở ra một hướng tiếp cận đầy hứa hẹn, đặc biệt cho nhóm người trung niên và cao tuổi, khi hệ thống mạch máu và não bộ bắt đầu suy yếu. Việc sử dụng NMN nên được hiểu là không thể thay thế thuốc điều trị và nên đi kèm theo tư vấn y khoa, đặc biệt ở người có bệnh nền tim mạch, thần kinh.
Tổn thương hàng rào máu não là yếu tố nền dẫn đến nhiều bệnh lý nghiêm trọng, trong đó đột quỵ là hậu quả phổ biến nhất. Dữ liệu mới từ nghiên cứu tiền lâm sàng cho thấy khả năng ngăn ngừa đột quỵ và tổn thương hàng rào máu não của NMN có thể là một đột phá tiềm năng, nhờ khả năng bảo vệ mạch máu và tăng cường NAD⁺.
NMN có thể đóng vai trò như một phần trong chiến lược bảo vệ sức khỏe mạch máu và thần kinh toàn diện, đặc biệt ở người trung niên muốn chủ động phòng ngừa lão hóa não bộ.
Yang NMN 15000 mg từ Nhật Bản là thực phẩm bảo vệ sức khỏe cao cấp với chất lượng vượt trội và kiểm định nghiêm ngặt. Sản phẩm phù hợp với những người đang tìm kiếm giải pháp chủ động hỗ trợ sức khỏe não bộ, tuần hoàn và chống lão hóa ở cấp độ tế bào.
Nguồn tham khảo, trích dẫn:
4. Study Shows NMN Delays Stroke in Rodents: https://www.nmn.com/news/study-shows-nmn-delays-stroke-rodents
Mechanisms of transformation of nicotinamide mononucleotides to cerebral infarction hemorrhage based on MCAO model: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32127769/
