Hội chứng rối loạn lo âu là gì? Nguyên nhân và triệu chứng

Rối loạn lo âu là gì?

“Rối loạn lo âu là gì?”. Theo đó, rối loạn lo âu là bệnh lý gây rối loạn cảm xúc với các triệu chứng lo sợ mơ hồ, khó chịu, đau đầu, vã mồ hôi, bứt rứt, khô miệng, khó chịu vùng thượng vị, bồn chồn không thể đứng yên hoặc ngồi yên một chỗ. Lo âu trong đời sống bình thường và lo âu bệnh lý khác nhau ở những điểm sau:

• Lo âu bình thường: Xảy ra khi diễn ra một sự kiện nào đó phù hợp với trạng thái lo âu cảm xúc. Trạng thái cảm xúc sẽ mất đi khi sự việc được giải quyết;
• Lo âu bệnh lý: Tình trạng xảy ra không xuất phát từ nguyên nhân cụ thể nào hoặc người bệnh biểu hiện triệu chứng quá mức. Lo âu bệnh lý thường gây căng thẳng, khó chịu trong thời gian dài làm ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt thường ngày của người bệnh.

Rối loạn lo âu xảy ra do nguyên nhân gì?

Hội chứng rối loạn lo âu xảy ra do những nguyên nhân sau:

• Nguyên nhân tâm lý: Sang chấn tâm lý từ nhỏ, tính cách dễ bị lo âu;
• Nguyên nhân di truyền: Trong gia đình có người thân từng mắc bệnh tâm lý làm tăng nguy cơ bị bệnh so với người bình thường;
• Nguyên nhân xã hội, môi trường: Stress, căng thẳng kéo dài từ công việc, gia đình, môi trường sống;
• Nguyên nhân về thần kinh.

Phân loại rối loạn lo âu

Hội chứng rối loạn lo âu được phân loại thành các nhóm sau:

• Rối loạn lo âu lan tỏa: Dấu hiệu rối loạn lo âu lan tỏa là người bệnh thường có triệu chứng lo lắng thái quá trước nhiều hoạt động, sự kiện. Tình trạng lo âu thường khó kiểm soát, kết hợp với các triệu chứng về thể chất như khó ngủ, căng thẳng, bứt rứt, khó chịu làm ảnh hưởng tới công việc, cuộc sống và học tập;
• Rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD): Người bệnh có hành vi lặp lại nhiều lần, bị ám ảnh tới mức không kiểm soát được như thường xuyên dọn dẹp, rửa tay nhiều lần, sắp xếp lau dọn liên tục… Sự ám ảnh này làm mất thời gian, ảnh hưởng đến cuộc sống cá nhân và các hoạt động xã hội của người bệnh;

• Rối loạn hoảng loạn: Triệu chứng đặc trưng là người bệnh hoảng sợ cực độ. Cơn hoảng sợ thường một cách bất ngờ và trong thời gian ngắn, làm cho cơ thể phản ứng dữ dội bằng các triệu chứng như đau ngực, khó thở, đau tim… Người bệnh thường không thích những nơi khiến họ rơi vào trạng thái hoảng sợ. Trong nhiều trường hợp, triệu chứng hoảng sợ còn lấn át làm cho người bệnh tránh giao tiếp xã hội, không muốn ra khỏi nhà;
• Rối loạn lo âu xã hội: Đặc trưng bởi sự lo lắng, hoảng sợ trong các sự kiện hàng ngày, đặc biệt là khi họ bị xấu hổ trước đám đông vì sự thể hiện không đáp ứng như kỳ vọng. Ví dụ như sợ phát biểu trước đám đông, sợ ánh đèn sân khấu, sợ gặp người lạ.

Triệu chứng rối loạn lo âu

Triệu chứng rối loạn lo âu bao gồm các đặc điểm như sau:

• Lo âu, hoảng sợ thái quá, không cảm thấy an toàn hoặc chắc chắn;
• Khó ngủ, khó thở, bồn chồn và khó tập trung, khó ngồi một chỗ hoặc khó đứng yên;
• Tay đổ mồ hôi, lạnh tay, cảm giác ngứa ran hoặc tê cứng tay chân;
• Cảm giác buồn nôn, khô miệng;

• Chóng mặt, tim đập nhanh, căng thẳng cơ bắp;
• Lặp lại nhiều lần các hành vi như rửa tay, khóa cửa…. thường xuyên bị ám ảnh bởi một vấn đề nào đó;
• Không giữ được bình tĩnh để vượt qua cảm giác lo âu;
• Giảm khả năng tập trung: Căng thẳng kéo dài làm mất tập trung. Trong trường hợp nặng, người bệnh có thể bị suy giảm trí nhớ, mất tập trung;
• Cảm giác sợ hãi vô lý: Người mắc chứng rối loạn lo âu thường có cảm giác sợ hãi không rõ nguyên nhân, sợ hãi lâu ngày có thể trở thành vấn đề tâm lý nghiêm trọng như ám ảnh. Người bệnh thường không phát hiện ra các triệu chứng sợ hãi vô lý cho đến khi đối mặt với tình huống cụ thể mà không có khả năng khắc phục nỗi sợ hãi;
• Thay đổi khẩu vị, rối loạn tiêu hóa, tăng hoặc giảm cân: Thay đổi tinh thần, cảm xúc làm thay đổi khẩu vị. Rối loạn lo âu kéo dài làm ảnh hưởng đến sự trao đổi chất của cơ thể. Một số người bệnh có thể bị tăng cân một cách không kiểm soát, trong khi số khác lại bị sụt cân;
• Cảm thấy nghi ngờ bản thân: Một trong những dấu hiệu của rối loạn lo âu là nghi ngờ bản thân. Người bệnh tự đặt ra các câu hỏi nghi vấn với chính bản thân và mọi việc xung quanh. Tình trạng kéo dài làm người bệnh thiếu tự tin vào bản thân. 

Điều trị rối loạn lo âu

• Điều trị bằng thuốc: Phác đồ điều trị rối loạn lo âu bằng thuốc có thể kéo dài từ 6 tháng – 1 năm, thậm chí có thể là lâu hơn phụ thuộc vào tình trạng người bệnh. Bệnh nhân cần được thăm khám lâm sàng và chỉ định loại thuốc điều trị phù hợp. Ngoài ra, người bệnh cũng cần tái khám thường xuyên để hiệu chỉnh liều dùng và loại thuốc phù hợp với tình trạng bệnh;
• Tâm lý trị liệu: Người bệnh được trò chuyện, lắng nghe những chia sẻ từ nhà tâm lý học để hiểu rõ tình trạng mắc phải. Từ đó bác sĩ sẽ cùng với người bệnh tháo gỡ khó khăn trong suy nghĩ, tìm kiếm phương pháp giải quyết phù hợp;
• Dành 30 – 45 phút mỗi ngày để tập thể dục hoặc tham gia các hoạt động giúp thư giãn tốt như thiền định, yoga, đọc sách… Ngoài ra, người bệnh nên tập luyện cách hít thở sâu, chăm sóc giấc ngủ, tránh dùng các loại đồ uống chứa chất kích thích hoặc caffeine…

Có thể thấy rối loạn lo âu là một tình trạng bệnh lý khá phức tạp nếu không được điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần và chất lượng cuộc sống. Vì thế khi nhận thấy cơ thể có những biểu hiện của rối loạn lo âu người bệnh nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị càng sớm càng tốt.