Dùng men vi sinh có tác dụng thế nào trong điều trị lão hóa?
09/08/2023
Nhiều nghiên cứu gần đây đã chỉ ra mối liên hệ giữa hệ vi sinh vật đường ruột và các vi khuẩn cư trú tại đây có liên quan đến tuổi tác, thậm chí có thể dùng để điều trị lão hóa. Cùng tìm hiểu kỹ hơn thông tin men vi sinh điều trị lão hóa như thế nào trong bài viết sau đây.
Men vi sinh là gì?
Men vi sinh hoặc gọi là probiotic, đây là chế phẩm có chứa các vi sinh vật có lợi cho đường ruột. Theo đó, nếu chúng ta dung nạp sẽ giúp cơ thể tăng cường các vi khuẩn có lợi, đồng thời giúp ức chế vi khuẩn có hại, và cân bằng hệ vi sinh đường ruột, từ đó giúp tăng cường sức khỏe, đặc biệt là đối với những đối tượng trẻ em.
Các nguồn bổ sung men vi sinh có thể kể đến như những loại đồ chua lên men, phô mai, dưa cải muối, kim chi, sữa chua hoặc bổ sung thông qua các loại thực phẩm chức năng có chứa loại men vi sinh.
Men vi sinh không giống với men tiêu hóa, đây là một dạng hợp chất được bào chế và có những tác dụng như các loại enzyme tiêu hóa, giúp cho cơ thể phân hủy carbohydrate, các chất béo vàprotein từ các loại thức ăn để giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng một cách dễ dàng hơn để vào máu, giúp việc nuôi dưỡng cơ thể.
Dùng men vi sinh có tác dụng trong điều trị lão hóa
Sự thoái hóa liên quan đến vấn đề tuổi tác sẽ làm phát sinh một số các bệnh lý liên quan đến vấn đề sự mất cân bằng của hệ vi sinh vật và hệ thống miễn dịch liên quan đến vấn đề đường ruột. Do vậy, ruột được coi là một cơ quan đích chính để giúp cải thiện chất lượng của cuộc sống ở tuổi già. Hệ vi sinh vật đường ruột có thể có những tác động mạnh mẽ đến sự suy giảm liên quan đến lão hóa nhờ hoạt động dinh dưỡng và điều hòa miễn dịch của nó. Giảm đi số lượng những loài có lợi và đa dạng sinh học vi sinh vật thấp ở những người cao tuổi có liên quan đến cơ chế bệnh sinh của nhiều căn bệnh. Việc duy trì lối sống lành mạnh cùng với chế độ ăn uống phù hợp với người cao tuổi bao gồm men vi sinh có thể góp phần làm giảm đi các tình trạng tiền viêm mãn tính và những bệnh lý khác liên quan đến vấn đề tuổi tác.
Những tác dụng có lợi của vi khuẩn axit lactic và bifidobacteria có thể giảm bớt một số rối loạn này dựa trên đặc tính điều hòa miễn dịch, cũng như khả năng tạo ra những chất chuyển hóa có hoạt tính sinh học từ phytoestrogen ở trong chế độ ăn uống.. Một mặt, việc duy trì tính toàn vẹn của hàng rào ruột giúp tăng khả năng chống tình trạng nhiễm trùng là những lợi ích miễn dịch chính được báo cáo của men vi sinh. Mặt khác, việc áp dụng chế độ ăn giàu phytoestrogen cùng với sự hiện diện của các vi khuẩn sinh học được chọn có thể dẫn đến việc sản xuất ra equol, enterolignans và urolithin được coi là chất bảo vệ và chống lại những bệnh mãn tính liên quan đến vấn đề lão hóa. Theo đó, việc duy trì tính toàn vẹn của hàng rào ruột và tăng khả năng chống nhiễm trùng là những lợi ích miễn dịch chính của men vi sinh.
Probiotic có thể sẽ được áp dụng để giúp điều chỉnh sự mất cân bằng hệ vi sinh vật đường ruột liên quan đến vấn đề tuổi tác và giới thiệu những chủng có tác dụng tăng cường sức khỏe. Cách điều trị lão hóa của men vi sinh cũng đã được khẳng định ở người cao tuổi, men vi sinh có thể giúp ngăn ngừa bệnh tiêu chảy, bảo vệ chống lại mầm bệnh, tăng cường về chức năng hàng rào ruột, cải thiện nhu động của đường tiêu hóa và các rối loạn viêm đường ruột, tác dụng giúp điều hòa miễn dịch và ngăn ngừa tình trạng ung thư ruột kết.
Sự can thiệp của men vi sinh, có hoặc không có thành phần về chế độ ăn uống cụ thể sẽ giúp cải thiện các chức năng của hệ vi sinh vật để đạt được các lợi ích sức khỏe khi về già. Ở trong bối cảnh này, một chế độ ăn uống giàu phytoestrogen có thể sẽ được coi là một phương pháp điều trị lão hóa do tác dụng chống oxy hóa và cả estrogen của chúng. Đây là tóm tắt về cách điều trị lão hóa đầy hứa hẹn của men vi sinh để giúp giảm bớt một số bệnh lý liên quan đến vấn đề tuổi tác dựa trên đặc tính điều hòa miễn dịch, cũng như là các khả năng tạo ra những chất chuyển hóa có hoạt tính sinh học từ những hợp chất trong chế độ ăn uống, chẳng hạn như phytoestrogen.
Ngày càng có nhiều các bằng chứng cho thấy rằng quá trình lão hóa cũng có những mối liên hệ chặt chẽ đối với sự cân bằng nội môi của men vi sinh. Hơn một thế kỷ trước, Elie Metchnikoff đã đề xuất rằng có thể trì hoãn sự khởi đầu của quá trình lão hóa bằng cách là điều khiển môi trường đường ruột với những vi khuẩn thân thiện. Ông được coi là một trong số những người tiên phong trong lĩnh vực đang phát triển nhanh chóng và tập trung vào các lợi ích sức khỏe của men vi sinh. Probiotics đã được công nhận là rất an toàn và có những lợi ích sức khỏe đáng kể đối với những người cao tuổi, chẳng hạn như giúp: tăng cường khả năng miễn dịch và giúp duy trì hệ vi sinh vật đường ruột ở trạng thái khỏe mạnh.
Ngày nay, các chế phẩm sinh học không chỉ là một chủ đề rất quan trọng ở trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học về lão khoa, mà còn là nguồn của một ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ đô la trên toàn cầu. Các tiến bộ trong khoa học lão khoa đã khiến chúng ta tự hỏi rằng, liệu một vài chế phẩm sinh học nhất định có thể sẽ nhắm mục tiêu vào những cơ chế lão hóa sinh học cơ bản hay là không. Nếu như những cơ chế như vậy có thể được xác thực thì những chế phẩm sinh học đó có thể sẽ được sử dụng để trì hoãn sự khởi phát của nhiều căn bệnh mãn tính liên quan đến vấn đề tuổi tác, do vậy sẽ giúp kéo dài tuổi thọ một cách hiệu quả. Một số thử nghiệm lâm sàng đối với một số chủng lợi khuẩn thậm chí đã được hoàn thành với kết quả đầy hứa hẹn về tác dụng chống lão hóa của chúng.
Những nghiên cứu và can thiệp về men vi sinh ở những người cao tuổi vẫn còn rất khan hiếm, và điều này chủ yếu là do các thách thức của việc kiểm soát giả dược khi mà người cao tuổi được coi là nhóm dân số dễ bị tổn thương với những bệnh kèm theo. Ngoài ra, việc quan sát tác dụng theo chiều dọc của men vi sinh ở trong thời gian dài là khó khả thi hơn. Do vậy, hầu hết những nghiên cứu về lão hóa trong những thử nghiệm lâm sàng đối với con người người đều liên quan đến việc quan sát những tác động có lợi liên quan đến tình trạng viêm, điều hòa miễn dịch, nhiễm trùng, hồ sơ trao đổi chất, chức năng nhận thức, hệ vi sinh vật đường ruột và chất lượng cuộc sống.
Ví dụ, nếu tiêu thụ thức uống có chứa men vi sinh có chứa Lactobacillus casei ở người cao tuổi dùng Shirota trong 4 tuần đã được báo cáo là giúp cải thiện hoạt động tiêu diệt khối u của các tế bào giết người tự nhiên (NK), tăng nồng độ của interleukin (IL)-10 trong huyết thanh và giảm số ngày phát hiện sốt. Tiêu thụ Bifidobacterium lactis HN019 hàng ngày ở trong thời gian 3 hoặc 6 tuần đã tăng cường khả năng thực bào của tế bào NK và tế bào đa nhân (PMN). Việc tiêu thụ đậu tương lên men L. plantarum C29 ở trong 12 tuần của người cao tuổi bị suy giảm nhận thức nhẹ cho thấy sự cải thiện về chức năng nhận thức và tăng nồng độ BDNF huyết thanh.
Một số các chế phẩm sinh học đã cho thấy bằng chứng thuyết phục về tác dụng chống lão hóa của men vi sinh trong một loạt những nghiên cứu trên động vật và con người. Ở đây sẽ lấy L. plantarum C29, L. paracasei PS23 và B. breve B-3 làm ví dụ để có thể minh họa các mô hình được sử dụng để nghiên cứu tác dụng chống lão hóa của men vi sinh.
L. plantarum C29 đã được báo cáo là men vi sinh giúp cải thiện tình trạng suy giảm trí nhớ ở nhiều mô hình động vật gặm nhấm khác nhau, chẳng hạn như ở mô hình chuột bị suy giảm trí nhớ do scopolamine, mô hình chuột già do D-galactose gây ra, mô hình chuột Fischer 344 và mô hình chuột bị viêm đại tràng do TNBS. Tăng biểu hiện của BDNF, DCX và CREB ở vùng hải mã, giảm đi những dấu hiệu viêm, p-p65, p-FOXO3a, COX-2 và iNOS, và giảm những dấu hiệu lão hóa, p16 và p53, đã được quan sát với L. plantarum C29. Điều trị bằng C29 sẽ ức chế sự kích hoạt liên quan đến điều trị lão hóa của Akt, mTOR và FOX3a ở ruột kết và vùng hải mã mạnh hơn so với điều trị bằng rapamycin, một chất ức chế mTOR. Gần đây, trong một thử nghiệm lâm sàng đa trung tâm, ngẫu nhiên,và mù đôi, có các đối chứng với giả dược đã được thực hiện để nghiên cứu ở 100 đối tượng cao tuổi cùng với độ tuổi trung bình là 69. Sau khi tiêu thụ lượng đậu tương lên men L. plantarum C29 trong 12 tuần, những cải thiện về chức năng nhận thức kết hợp liên quan đến vấn đề trí nhớ và sự chú ý, đặc biệt là trong lĩnh vực chú ý, đã được quan sát thấy cùng với mức BDNF huyết thanh tăng lên.
L. paracasei PS23 trong điều trị lão hóa cũng đã được chứng minh là men vi sinh giúp làm giảm đi tình trạng lão hóa và làm giảm khối lượng cơ và sức mạnh liên quan đến tuổi tác, suy giảm nhận thức và suy giảm trí nhớ trong mô hình chuột già SAMP8. Ngoài ra, người ta cũng đã quan sát thấy rằng, sự tiến triển sarcop giảm dần của PS23 trong cách điều trị lão khoa, điều này có thể được gây ra bởi việc duy trì chức năng của ty thể thông qua việc làm giảm viêm và ROS liên quan đến vấn đề tuổi tác, bằng cách giúp duy trì sự hấp thu protein. Quản lý PS23 đã tăng số lượng ty thể và sự biểu hiện của PGC1α, SIRT1, NRF1 và TFAM liên quan đến quá trình sinh học của ty thể. Hơn nữa, mức độ tăng của superoxide dismutase, hoạt động của glutathione peroxidase và yếu tố hoại tử khối u (TNF)-α và nồng độ IL-10 ở trong huyết thanh thấp hơn cho thấy rằng L. paracaseiPS23 giúp tăng cường khả năng chống oxy hóa và giúp điều chỉnh triệu chứng viêm.
Dựa trên các kết quả từ việc tách mẹ và mô hình của loài chuột trầm cảm do điều trị bằng corticosterone mãn tính, L. paracasei PS23 cũng là một dạng sinh vật tâm thần tiềm năng. Việc sử dụng L. paracasei PS23 sống hoặc giết chết bằng nhiệt đã cải thiện những hành vi giống như lo lắng và trầm cảm, đồng thời sẽ tăng mức độ dopamine và 5-HT ở vùng hải mã, vỏ não trước trán, đi kèm với mức độ IL-10 chống viêm ở trong huyết thanh cao hơn và mức độ corticosterone thấp hơn. Tác dụng chống lão hóa của L. paracasei PS23 bị nhiệt giết chết nếu không được đánh giá ở chuột SAMP8, tuy nhiên trong mô hình lão hóa do D-galactose gây ra, thì L. paracasei bị giết bởi nhiệt PS23 đã cho thấy sự cải thiện về sức mạnh cơ bắp và những dấu ấn sinh học về cách điều trị lão hóa khác hiệu quả như các tế bào có tế bào sống của L. paracasei PS23.
Các thay đổi liên quan đến vấn đề tuổi tác trong hành vi dinh dưỡng và sự đa dạng của những vi sinh vật trong quá trình lão hóa dẫn đến khả năng sẽ bị nhiễm trùng và bệnh tật cao hơn. Tương tự như vậy, sự hiện diện của một số vi sinh vật có lợi trong ruột có thể giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn một số bệnh liên quan đến tuổi tác bằng cách cải thiện phản ứng miễn dịch hoặc bằng cách sản xuất các chất chuyển hóa có hoạt tính sinh học như equol, entero, lignans và urolithin. Bằng chứng về việc bổ sung men vi sinh cùng với chế độ ăn uống theo độ tuổi cụ thể để cải thiện sức khỏe trong quá trình lão hóa là đầy hứa hẹn. Tuy nhiên, cần có các nghiên cứu sâu hơn về việc điều khiển hệ vi sinh vật đường ruột để xác định rõ hơn vai trò của men vi sinh và đánh giá tiềm năng thực sự của các biện pháp can thiệp này.
Lão hóa là một trong các vấn đề đang được nhiều người quan tâm nhất hiện nay, nó là quá trình tất yếu của cơ thể sống và là một tiến trình tự nhiên, xảy ra liên tục, hiện tượng này cũng sẽ tăng dần theo thời gian. Cơ thể của chúng ta đạt đỉnh cao về vấn đề thể chất và chức năng những cơ quan ở tuổi 35, sau đó sẽ suy giảm dần.
Để phòng ngừa lão hóa, ngoài việc xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh được bổ sung men vi sinh thì bạn có thể bổ sung thực phẩm chức năng có chứa Nicotinamide Mononucleotidelà một loại thần dược giúp cải lão hoàn đồng, là một trong những nguồn năng lượng tế bào chính trong cơ thể. NMN có tác dụng chống lão hóa ở cấp độ tế bào, làm giảm lão hóa da, cơ, xương, gan, thị giác, cải thiện độ nhạy cảm insulin, chức năng miễn dịch và mức độ hoạt động thể chất.