Thuốc kháng sinh được sử dụng rộng rãi trong điều trị các bệnh lý nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng ở những người có nguy cơ mắc bệnh, giúp nhiều người bệnh vượt qua trạng thái nguy kịch. Tuy nhiên, đôi khi kháng sinh có thể để lại các tác dụng phụ như tiêu chảy, tổn thương gan thận hoặc suy giảm miễn dịch. Vậy có cách tăng miễn dịch sau khi uống kháng sinh hiệu quả không?
Thuốc kháng sinh là gì?
Kháng sinh là nhóm thuốc dùng để điều trị các bệnh lý nhiễm trùng do vi khuẩn, hoạt động bằng cách diệt khuẩn hoặc kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn (kìm khuẩn). Kháng sinh là nhóm thuốc cực kỳ quan trọng và được sử dụng phổ biến trong điều trị các trường hợp nhiễm khuẩn hay phòng ngừa nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, sử dụng kháng sinh quá mức cũng có thể dẫn tới các tác dụng phụ có hại cho sức khỏe.
Suy giảm miễn dịch sau khi dùng kháng sinh cũng có thể xảy ra
Dùng thuốc kháng sinh có hại không?
Việc sử dụng thuốc kháng sinh không đúng cách, không tuân thủ điều trị có thể để lại một số tác hại như:
Không khỏi bệnh, làm mất triệu chứng đặc thù của bệnh: Việc tự sử dụng kháng sinh chữa bệnh hoặc chữa bệnh theo đơn thuốc của người khác có thể làm bệnh tình không thuyên giảm nhưng lại làm mất các triệu chứng đặc trưng của bệnh, gây khó khăn trong công tác chẩn đoán và điều trị.
Tác dụng phụ của thuốc: Sử dụng kháng sinh bừa bãi dễ dẫn tới cơ thể phát sinh những loại vi khuẩn để kháng kháng sinh và sản sinh ra chủng loại vi khuẩn có mức độ đề kháng cao với các loại kháng sinh mạnh. Sau này người bệnh thậm chí có thể tử vong bởi những nhiễm khuẩn thông thường.
Tác hại đối với gan: Sử dụng quá nhiều kháng sinh có thể làm hư hại gan.
Tác động tiêu cực lên hệ lợi khuẩn trong đường ruột gây rối loạn vi sinh đường ruột.
Suy giảm miễn dịch sau khi dùng kháng sinh cũng có thể xảy ra.
Cách tăng miễn dịch sau khi uống kháng sinh
Để ngăn ngừa suy giảm miễn dịch sau khi dùng kháng sinh có thể thực hiện các phương pháp sau:
Bổ sung Probiotic:
Probiotic còn được gọi là những lợi khuẩn giúp giảm một số tác dụng phụ của thuốc kháng sinh như đầy bụng, tiêu chảy.
Các nghiên cứu gợi ý việc bổ sung probiotic giúp ngăn ngừa tiêu chảy liên quan đến kháng sinh.
Thuốc kháng sinh có thể tiêu diệt vi khuẩn có lợi trong men vi sinh vì vậy nên uống 2 loại này cách nhau vài giờ.
Uống hỗn hợp probiotic sau khi kết thúc đợt điều trị kháng sinh có thể giúp khôi phục sự cân bằng trong hệ vi khuẩn đường ruột.
Bổ sung Prebiotic:
Prebiotic là thức ăn cho các vi khuẩn có lợi sống trong hệ vi sinh vật đường ruột. Việc sử dụng prebiotic sau khi dùng kháng sinh có thể giúp mang lại sự cân bằng cho đường ruột.
Một số loại thực phẩm chứa hàm lượng prebiotic cao gồm sữa chua, sữa công thức cho trẻ sơ sinh, ngũ cốc, bánh mì được thêm prebiotic hoặc có mặt tự nhiên trong các thực phẩm như tỏi, chuối, hành,…
Prebiotic hầu hết là chất xơ vì vậy nếu tiêu thụ quá nhiều có thể bị đầy hơi hoặc chướng bụng.
Bổ sung vitamin K:
Thuốc kháng sinh có khả năng chống lại tất cả vi khuẩn, kể cả những vi khuẩn có lợi cho cơ thể. Một số loại vi khuẩn tạo ra vitamin K mà cơ thể cần để làm đông máu.
Vì vậy để giảm tác động của thuốc kháng sinh lên nồng độ vitamin K có thể cần bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin K như: Rau cải xoăn, rau chân vịt, củ cải, bắp cải,…
Bổ sung chất xơ:
Chất xơ có thể giúp kích thích sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong đường ruột, tăng cường hệ miễn dịch.
Sau khi uống hết đợt kháng sinh điều trị có thể ăn nhiều chất xơ để phục hồi các lợi khuẩn trong cơ thể, thúc đẩy quá trình tiêu hoá hợp lý.
Các thực phẩm giàu chất xơ có thể tiêu thụ gồm: Chuối, quả mọng, đậu, bông cải xanh, quả hạch, đậu hà lan, các loại ngũ cốc
Bổ sung thêm probiotic, vitamin K và chất xơ có thể giúp ngăn ngừa suy giảm miễn dịch sau khi dùng kháng sinh
Tránh sử dụng rượu bia khi đang dùng thuốc kháng sinh vì có thể gây ra phản ứng nghiêm trọng như:
Buồn nôn;
Đau bụng;
Rối loạn nhịp tim;
Nhức đầu;
Chóng mặt;
Buồn ngủ.
Tóm lại, thuốc kháng sinh mặc dù có vai trò thiết yếu trong điều trị một số bệnh lý nhiễm khuẩn nguy hiểm tuy nhiên có thể làm suy giảm hệ miễn dịch sau khi sử dụng vì tiêu diệt thêm các vi khuẩn có lợi cho sức khỏe. Vì vậy, điều quan trọng sau khi sử dụng kháng sinh là khôi phục sự cân lành mạnh cho hệ khuẩn đường ruột, đặc biệt không tự ý sử dụng kháng sinh khi không có ý kiến của bác sĩ.