Nghiên cứu về những nguyên nhân chính xác của chứng mất ngủ trong thời kỳ mãn kinh thì không chỉ ra một nguyên nhân rõ ràng. Mối liên kết giữa mãn kinh và mất ngủ xảy ra theo cả cách trực tiếp và gián tiếp khi mà có đến 61% phụ nữ mãn kinh gặp vấn đề về giấc ngủ. Progesterone được các chuyên gia y tế cho rằng đây là một trong các hormone tác động vào giấc ngủ, đó là nguyên nhân vì sao mà có sự sụt giảm đột ngột các hormone này trong mãn kinh khiến phụ nữ ở độ tuổi này thường ngủ không ngon giấc. Bên cạnh đó một vài yếu tố khác có thể khiến tình trạng mất ngủ trong độ tuổi mãn kinh gia tăng như:
Sự suy giảm estrogen ở trong thời kỳ mãn kinh sẽ góp phần gây ra tình trạng mất ngủ thời kỳ mãn kinh. Sự sụt giảm này sẽ gây ra những triệu chứng như: cơn bốc hỏa, hay đổ mồ hôi (những triệu chứng vận mạch) đến tình trạng lo lắng và tâm trạng chán nản, sẽ ảnh hưởng đến chất của lượng giấc ngủ. Đau nhức khớp và những vấn đề về bàng quang như: tiểu nhiều vào ban đêm, cũng sẽ là những hậu quả phổ biến của sự suy giảm estrogen, từ đó khiến cho giấc ngủ bị gián đoạn. Sự suy giảm progesterone cũng có thể sẽ gây ra mất ngủ thời kỳ mãn kinh.
Bên cạnh đó, Melatonin một loại nội tiết tố quan trọng khác cho giấc ngủ, sẽ giảm dần theo tuổi tác. Sự bài tiết của melatonin cũng sẽ bị ảnh hưởng một phần bởi sự thiếu hụt estrogen và progesterone thường sẽ làm nặng thêm tình trạng mất ngủ thời kỳ tiền mãn kinh và mất ngủ tuổi mãn kinh.
Ngoài các triệu chứng ngủ ngáy to và bị ngắt quãng, ngưng thở khi ngủ cũng thường gây ra những rối loạn điển hình của việc mất ngủ tuổi mãn kinh, như mệt mỏi cả ngày, ngủ không sâu và chất lượng giấc ngủ không tốt,... Ngưng thở khi ngủ trước đây sẽ được coi là chứng rối loạn giấc ngủ của nam giới nhưng hiện nay quan điểm đó đang dần thay đổi. Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng đổ mồ hôi ban đêm và chứng bốc hỏa có thể sẽ liên quan đến việc tăng nguy cơ ngưng thở khi ngủ và nó dường như là phổ biến hơn ở phụ nữ đã trải qua thời kỳ mãn kinh.
Người mắc phải hội chứng này sẽ có cảm giác khó chịu, châm chích, ngứa ran hoặc cảm giác bò lổm ngổm ở chân. Các cảm giác khó chịu này có thể sẽ lặp đi lặp lại suốt đêm làm bản thân họ rất khó ngủ và hay bị ngủ gật nhiều vào ban ngày. Một vài nghiên cứu về người bệnh RLS cho thấy rằng 69% phụ nữ sau mãn kinh nhận thấy những triệu chứng của họ tồi tệ hơn so với trước khi mãn kinh, và theo đó mức độ tình trạng phụ nữ mãn kinh mất ngủ nhiều cũng trầm trọng hơn so với thời kỳ tiền mãn kinh.
Đôi khi, tình trạng mất ngủ xảy ra trong thời kỳ mãn kinh vì bốc hỏa hoặc là đổ mồ hôi ban đêm. Các triệu chứng này có thể sẽ làm gián đoạn đến giấc ngủ, gây ra tình trạng bị thức giấc thường xuyên.
Nóng bừng là một trong các triệu chứng được gọi là vận mạch, thường sẽ gặp ở tuổi mãn kinh và ảnh hưởng đến 75 đến 85% của những người trải qua thời kỳ mãn kinh.
Những cơn bốc hỏa gây ra cảm giác bị nóng đột ngột xung quanh mặt và cổ và thường xảy ra với đổ mồ hôi và tim sẽ đập nhanh.
Melatonin là một loại hormone đóng vai trò quan trọng trong chu kỳ ngủ, thức, và giúp duy trì giấc ngủ của con người. Nó đặc biệt rất quan trọng khi bắt đầu giấc ngủ. Tuy nhiên, nồng độ melatonin dường như sẽ giảm theo tuổi tác, điều này có thể sẽ gây ra mất ngủ thời kỳ mãn kinh.
Không rõ liệu có những mối liên hệ giữa thời kỳ mãn kinh và sự suy giảm melatonin hay không. Một vài bằng chứng cho thấy rằng có và những người ở trong thời kỳ hậu mãn kinh có ít melatonin hơn là những người trong thời kỳ tiền mãn kinh.
Tình trạng phụ nữ mãn kinh mất ngủ nhiều sẽ báo hiệu một sự thay đổi lớn. Đó cũng sẽ là một dấu hiệu cho thấy rằng một người đang già đi. Điều này, sẽ cùng với những triệu chứng của mất ngủ thời kỳ mãn kinh, có thể sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của một cá nhân.
Nhiều tình trạng sức khỏe tâm thần, bao gồm như lo lắng và bị trầm cảm, ảnh hưởng đến tình trạng giấc ngủ. Tuy nhiên, bị mất ngủ cũng có thể sẽ làm cho trầm cảm nhiều khả năng. Mối quan hệ giữa giấc ngủ và cả tâm trạng là hai chiều, và sự thay đổi của nồng độ hormone cũng có thể đóng một vai trò nào đó.
Cũng giống như sự thay đổi tự nhiên của những chất hóa học và những hormone có thể sẽ ảnh hưởng đến mất ngủ thời kỳ mãn kinh, vì sự thay đổi này có thể sẽ được gây ra bởi bất cứ các loại thuốc, hoặc các chất bổ sung nào mà bạn đang sử dụng. Các xáo trộn về giấc ngủ là một tác dụng phụ của nhiều các loại thuốc, do vậy, nếu bạn đang bắt đầu sử dụng một loại thuốc mới hoặc là chất bổ sung mới thì đó có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng mất ngủ thời kỳ mãn kinh
2. Một số cách giúp cải thiện giấc ngủ cho phụ nữ mãn kinh
Mất ngủ thời kỳ mãn kinh là tình trạng rất nhiều chị em gặp phải. Tuy nhiên không phải ai cũng biết cách khắc phục tình trạng này. Một số mẹo nhỏ giúp cải thiện tình trạng này gồm có:
Mất ngủ ở giai đoạn mãn kinh là do có sự thay đổi nội tiết tố nhưng cũng có khi là do vấn đề tâm lý căng thẳng, và mệt mỏi, thậm chí nhiều chị em còn suy nghĩ nhiều theo hướng tiêu cực. Bạn nên giữ cho mình một tinh thần thoải mái, vui tươi, và đón nhận các thay đổi của cơ thể trong giai đoạn này, như là một điều hiển nhiên để tránh tự tạo áp lực cho bản thân, giúp cho giấc ngủ đến một cách tự nhiên và dễ dàng.
Chị em cũng nên lưu ý chế độ ăn uống hợp lý, cung cấp đầy đủ vitamin và khoáng chất thiết yếu để giúp tăng cường sức khỏe. Việc bổ sung những thực phẩm giàu estrogen tự nhiên có rất nhiều ở đậu nành, đậu tương, mận sấy khô, mơ, hạt lanh…
Cùng với chế độ dinh dưỡng, chị em nhớ duy trì thói quen ngủ đúng giờ giấc, và nghỉ ngơi hợp lý, không nên vận động quá mạnh và làm việc quá sức. Mỗi ngày nên ngủ ít nhất 7 đến 8 tiếng để cơ thể có thời gian nghỉ ngơi và hoạt động được hiệu quả hơn trong ngày hôm sau.
Tập thể dục thường xuyên với các môn thể thao phù hợp với độ tuổi và sức khỏe sẽ giúp cho chị em nâng cao sức khỏe, giúp cơ thể dẻo dai, khỏe khoắn mà còn phòng ngừa được bệnh loãng xương. Chị em phụ nữ mãn kinh mất ngủ nhiều có thể tập những bài thể dục nhẹ nhàng như thiền, và yoga… Các bài tập kiểu này sẽ có công dụng hiệu quả trong việc cải thiện về giấc ngủ, giúp chị em có giấc ngủ ngon, và sâu hơn.
Hút thuốc và tiêu thụ caffein hay uống rượu đều có thể sẽ khiến bạn khó ngủ hơn. Mặc dù có vẻ như rượu sẽ khiến mọi người buồn ngủ, nhưng dù chỉ một lượng nhỏ cũng sẽ làm giảm chất lượng giấc ngủ tổng thể.
Trị liệu bằng liệu pháp hương thơm có thể sẽ hữu ích trong việc tạo cảm giác thư giãn và giảm đi chứng bốc hỏa. Trong một vài thử nghiệm lâm sàng với 100 phụ nữ những nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng sau 12 tuần hít tinh dầu hoa oải hương những người tham gia ít bị bốc hỏa hơn 50%.
Các nghiên cứu khác cũng đã phát hiện ra rằng liệu pháp xoa bóp bằng dầu thơm cùng với xoa bóp sẽ hiệu quả trong việc cải thiện cho phụ nữ mãn kinh mất ngủ nhiều.
Một đánh giá trong năm 2019 lưu ý rằng có các bằng chứng cho thấy thôi miên có thể làm giảm đi khoảng 50% tần suất và mức độ nghiêm trọng của những cơn bốc hỏa.
Hơn nữa, đối với những người phụ nữ mãn kinh mất ngủ nhiều do bốc hỏa, thì thôi miên có thể sẽ là một phương pháp điều trị bổ sung hữu ích.
Như phân tích ở trên nguyên nhân chính gây ra tình trạng mất ngủ tuổi mãn kinh là do sự mất cân bằng nội tiết tố nữ, từ đó dẫn đến tình trạng cơ thể phụ nữ bị lão hóa dần. Do vậy, để giải quyết tận gốc vấn đề này thì chị em cần có phương pháp giúp cải thiện vấn đề lão hóa của cơ thể, một trong số đó có việc bổ sung các thực phẩm chăm sóc sức khỏe có chứa thành phần Nicotinamide Mononucleotide (NMN). Nicotinamide Mononucleotide có tác dụng rất hiệu quả trong việc làm giảm tác hại của các gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa diễn ra trong cơ thể và sửa chữa những tế bào đang bị tổn thương từ đó giúp đẩy lùi các dấu hiệu mất ngủ, ngủ không ngon giấc và bốc hỏa trong độ tuổi mãn kinh. Ngoài ra, Nicotinamide Mononucleotide còn giúp ổn định tâm trạng, chống stress, chống trầm cảm và chống suy nhược thần kinh hiệu quả.