vi
Tiếng Việt
vi
Tiếng Việt
English
English
日本語
日本語
Chia sẻ:

Vai trò trung tâm của DNA bị tổn thương trong quá trình lão hóa

18/07/2023
Quá trình lão hóa được đặc trưng bởi sự mất dần tính vẹn toàn chức năng với những thay đổi sinh lý như rối loạn chức năng trao đổi chất, mất ổn định DNA và viêm mãn tính dẫn đến nhiều bệnh lý như suy giảm nhận thức, ung thư, bệnh chuyển hóa, yếu cơ và suy nhược. Tổn thương DNA dai dẳng là nguyên nhân thúc đẩy quá trình lão hóa. Cùng tìm hiểu vai trò trung tâm của DNA bị tổn thương trong quá trình lão hóa.

1. Quá trình lão hóa là gì?

Lão hóa là 1 quá trình phức tạp dẫn đến mất khả năng duy trì cân bằng nội môi sau khi bị căng thẳng, do đó làm tăng nguy cơ mắc bệnh và tử vong. Lớn tuổi là yếu tố rủi ro lớn nhất nếu xét theo mức độ nghiêm trọng. Mặc dù không có cơ chế hoặc con đường đơn lẻ nào giải thích đầy đủ cho sự suy giảm chức năng liên quan đến tuổi tác, nhưng một lý thuyết phổ biến là tổn thương phân tử tích lũy theo thời gian đóng vai trò nguyên nhân trong việc thúc đẩy quá trình lão hóa.

qua-trinh-lao-hoa
Quá trình lão hóa ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe

Quá trình lão hóa được đặc trưng bởi sự mất dần tính vẹn toàn chức năng với những thay đổi sinh lý như rối loạn chức năng trao đổi chất, mất ổn định DNA, viêm mãn tính và tăng khả năng bị tổn thương, bệnh tật và tử vong. 

Quá trình lão hóa được chứng minh là đi kèm với sự suy giảm dần NAD+ của mô tế và tế bào. Niacinamide là 1 phần hóa học của coenzyme Nicotinamide adenine dinucleotide NAD+. Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD+) là một coenzyme thiết yếu cần cho sự sống và các chức năng của tế bào. NAD+ là trung tâm của quá trình trao đổi chất, được tìm thấy trong tất cả các tế bào sống. Trong quá trình trao đổi chất của tế bào, NAD+ tham gia vào các phản ứng oxi hóa khử, mang điện tử từ phản ứng này sang phản ứng khác. 

NAD+ có thể ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến nhiều chức năng chính của tế bào bao gồm các con đường trao đổi chất, sửa chữa DNA, tái tạo chất nhiễm sắc, lão hóa tế bào và chức năng tế bào miễn dịch. 

Các quá trình và chức năng của tế bào này rất quan trọng để duy trì cân bằng nội mô và trao đổi chất cũng như để duy trì cơ thể khỏe mạnh. Khi nồng độ NAD+ suy giảm quá trình truyền năng lượng trong tế bào bị phá vỡ làm rối loạn chức năng ty lạp thể, dẫn đến nhiều triệu chứng lão hóa về thể chất. Sự suy giảm nồng độ NAD+ này có mối liên hệ nhân quả với nhiều bệnh liên quan đến lão hóa bao gồm suy giảm nhận thức, ung thư, bệnh chuyển hóa, yếu cơ và suy nhược. 

Hậu quả của việc suy giảm NAD+ trong cơ thể, bao gồm:

  • Thoái hóa thần kinh trong não.
  • Viêm mạch máu, gây tổn thương mạch máu có thể dẫn đến đột quỵ hoặc đau tim.
  • Tăng dự trữ chất béo trong gan, có thể dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
  • Tăng sản xuất và lắng đọng chất béo trong mô mỡ trắng là dạng lưu trữ chất béo chính được tìm thấy trong mỡ bụng.
  • Kháng insulin, ngăn tế bào loại bỏ glucose ra khỏi máu một cách thích hợp làm lượng đường trong máu tăng cao và dẫn đến hội chứng chuyển hóa.
  • Mệt mỏi, mất sức mạnh cơ bắp và sự xâm nhập của chất béo vào cơ bắp, dẫn đến giảm quá trình oxy hóa axit béo, do đó làm mất đi nguồn năng lượng bình thường của cơ bắp.
qua-trinh-lao-hoa
Làm chậm quá trình lão hóa bằng cách nào?

2. Vai trò trung tâm của DNA bị tổn thương trong quá trình lão hóa

Tính vẹn toàn của bộ gen hạt nhân là điều cần thiết cho sức khỏe của tế bào, mô và sinh vật. Quá trình phá hủy ADN là một mối đe dọa thường xuyên vì axit nucleic không ổn định về mặt hóa học trong các điều kiện sinh lý và dễ bị tấn công bởi các yếu tố nội sinh và môi trường. Để chống lại điều này, tất cả các sinh vật đều có cơ chế được bảo tồn cao để phát hiện và sửa chữa tổn thương DNA. Tổn thương DNA dai dẳng kích hoạt các tầng tín hiệu khiến các tế bào rơi vào trạng thái chết theo chương trình hoặc lão hóa để tránh sao chép bộ gen bị tổn thương. Hạn chế là các cơ chế tránh ung thư này thúc đẩy quá trình lão hóa

Tổn thương DNA thúc đẩy quá trình lão hóa thông qua việc kích hoạt các phản ứng truyền tín hiệu, ngăn chặn phiên mã, chuyển hóa DNA khác, gây đột biến và kích hoạt quá trình lão hóa hoặc chết theo chương trình của tế bào. Quá trình phá hủy ADN xảy ra ngẫu nhiên nhưng số lượng và loại tổn thương DNA mà một người gặp phải bị ảnh hưởng bởi sự biểu hiện của các gen mã hóa các enzyme chống oxy hóa, các gen liên quan đến năng lượng và chức năng của ty thể. 

Bên cạnh đó, tổn thương DNA có tác động sâu rộng đến nhiều khía cạnh của quá trình chuyển hóa tế bào gắn liền với lão hóa, cái gọi là trụ cột của lão hóa. Điều này cho thấy rằng lão hóa có thể được thúc đẩy bởi nhiều loại tổn thương tế bào nhưng không xảy ra cho đến khi đạt đến trạng thái mà nhiều khía cạnh của sinh học tế bào bị xáo trộn, ví dụ như tính toàn vẹn của bộ gen, quá trình tạo protein và chức năng của ty thể.

Vai trò trung tâm của DNA bị tổn thương trong quá trình lão hóa thể hiện qua việc tuổi tác khiến quá trình phá hủy ADN sẽ diễn ra nhanh hơn. Sự phá hủy ADN sẽ kích hoạt enzyme PARP, enzyme này sẽ phân giải NAD+ trong quá trình sửa chữa ADN, kết quả là NAD+ sẽ sụt giảm gây lão hóa. 

Do đó, việc ức chế PARP hoặc bổ sung NAD+ đã được báo báo là làm giảm bớt một số kiểu hình lão hóa sớm liên quan đến các khiếm khuyết trong quá trình sửa chữa DNA bằng cách khôi phục chức năng của ty thể và giảm phân. Nhiều bệnh liên quan đến lão hóa có thể được làm chậm lại bằng cách khôi phục nồng độ NAD+. NAD+ chống lão hóa bằng cách kích hoạt các enzyme chống lão hóa chính được gọi là sirtuins bao gồm SIRT1 và SIRT3. 

Vì vậy, việc bổ sung NAD+ cho cơ thể là một phương pháp điều trị tiềm năng để cải thiện các tình trạng bệnh liên quan đến lão hóa, đồng thời kéo dài sức khỏe và tuổi thọ của con người. Hiện nay, bổ sung thực phẩm chức năng có chứa Nicotinamide Mononucleotide là cách bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa quá trình lão hóa 1 cách chủ động. Nicotinamide Mononucleotide là một enzyme tiền thân của Coenzyme NAD, là một trong những nguồn năng lượng tế bào chính trong cơ thể. NMN có tác dụng chống lão hóa ở cấp độ tế bào, làm giảm lão hóa da, cơ, xương, gan, thị giác, cải thiện độ nhạy cảm insulin, chức năng miễn dịch và mức độ hoạt động thể chất. NAD là một coenzym đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất, lưu thông máu, có chức năng giúp cơ thể tránh khỏi bệnh tật, ảnh hưởng trực tiếp đến sự lão hóa do đó có tác dụng chống lão hóa, giảm lão hóa da sớm và đảo ngược tuổi già. 

Bài viết trên đã cho chúng ta biết vai trò trung tâm của DNA bị tổn thương trong quá trình lão hóa thể hiện qua việc tuổi tác khiến quá trình phá hủy ADN diễn ra nhanh hơn. Sự phá hủy ADN sẽ kích hoạt enzyme PARP, enzyme này sẽ phân giải NAD+ trong quá trình sửa chữa ADN, kết quả là NAD+ sẽ sụt giảm gây lão hóa. Vì vậy, bổ sung NAD+ cho cơ thể là một phương pháp điều trị tiềm năng để cải thiện các tình trạng bệnh liên quan đến lão hóa, đồng thời kéo dài sức khỏe và tuổi thọ của con người.

Các bài viết khác

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

27/06/2023
Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, uể oải và tăng vài kilogam cân nặng không mong muốn, có lẽ đã đến lúc bạn nên kiểm soát sức khỏe của mình. Dưới đây là 10 cách cải thiện sức khỏe thể chất của bạn ngay hôm nay.
Vì sao ăn cá hồi giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng?

Vì sao ăn cá hồi giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng?

28/08/2025
Ăn cá hồi giảm căng thẳng là lựa chọn dinh dưỡng thông minh nhờ giàu omega-3, vitamin D và protein chất lượng cao, giúp não bộ và tinh thần được cân bằng.
Sữa chua giúp giảm stress có tốt không? Nên ăn thế nào?

Sữa chua giúp giảm stress có tốt không? Nên ăn thế nào?

28/08/2025
Không chỉ tốt cho tiêu hóa, sữa chua giúp giảm stress đang được khoa học quan tâm. Vậy thực hư việc này ra sao và nên ăn thế nào để tận dụng tối đa lợi ích?
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn uống trà thảo mộc giảm stress?

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn uống trà thảo mộc giảm stress?

28/08/2025
Trà thảo mộc giảm stress không chỉ giúp thư giãn tinh thần mà còn ảnh hưởng đến giấc ngủ, cảm xúc và sức khỏe tổng thể nếu uống đúng cách.
Thực phẩm giàu tryptophan giúp cải thiện tinh thần, ngủ ngon

Thực phẩm giàu tryptophan giúp cải thiện tinh thần, ngủ ngon

28/08/2025
Thực phẩm giàu tryptophan là nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp cơ thể sản xuất serotonin, từ đó hỗ trợ giấc ngủ sâu và cải thiện tâm trạng hiệu quả.
Gợi ý bữa sáng giúp giảm stress, khởi đầu ngày mới năng lượng

Gợi ý bữa sáng giúp giảm stress, khởi đầu ngày mới năng lượng

28/08/2025
Vì sao bữa sáng giúp giảm stress và những nhóm thực phẩm nào nên ưu tiên vào buổi sáng? Khám phá ngay thực đơn mẫu để khởi đầu ngày mới tích cực, nhiều năng lượng.
Có nên bổ sung thực phẩm chứa omega-3 giảm stress hay không?

Có nên bổ sung thực phẩm chứa omega-3 giảm stress hay không?

27/08/2025
Thực phẩm chứa omega-3 giảm stress có lợi ích thật sự đối với sức khỏe tinh thần không? Nếu có, bạn nên bổ sung thế nào để tối ưu hiệu quả? Tìm hiểu ngay!
Thư giãn thần kinh với 7 nhóm thực phẩm chứa magie giảm stress

Thư giãn thần kinh với 7 nhóm thực phẩm chứa magie giảm stress

27/08/2025
Việc bổ sung thực phẩm chứa magie giảm stress là lựa chọn tự nhiên, an toàn giúp bạn tìm lại sự bình tĩnh và năng lượng trong cuộc sống. Thực hư ra sao và áp dụng thế nào?
Mách bạn 7 thói quen ăn uống lành mạnh giảm stress

Mách bạn 7 thói quen ăn uống lành mạnh giảm stress

27/08/2025
Không chỉ dừng ở việc chọn đúng thực phẩm, các thói quen ăn uống lành mạnh giảm stress hằng ngày cũng được xem là giải pháp hỗ trợ hiệu quả cải thiện tinh thần.
Top thực phẩm giúp ngủ ngon, sâu giấc và an toàn cho sức khỏe

Top thực phẩm giúp ngủ ngon, sâu giấc và an toàn cho sức khỏe

27/08/2025
Giấc ngủ là nền tảng quan trọng để duy trì sức khỏe, nhiều loại thực phẩm giúp ngủ ngon, sâu giấc đã được chứng minh tác dụng hiệu quả. Vậy cụ thể là những loại nào?

Theo dõi tin tức và thông tin khoa học
mới nhất của chúng tôi

phone icon