vi
Tiếng Việt
vi
Tiếng Việt
English
English
日本語
日本語
Chia sẻ:

Trầm cảm, mất trí nhớ và lão hoá não

02/08/2023
Các nghiên cứu cho thấy bộ não của những bệnh nhân trầm cảm, rối loạn lo âu có khả năng lão hoá nhanh hơn so với người khác, cũng như làm tăng tỷ lệ mắc chứng mất trí nhớ khi về già. Tuy nhiên những người lớn tuổi đang khá xem nhẹ và bỏ qua các triệu chứng trầm cảm hoặc coi chúng như hậu quả không thể tránh khỏi của quá trình lão hoá. Vậy trầm cảm liên quan thế nào đến chứng mất trí nhớ và quá trình lão hoá não?

Tình trạng trầm cảm trong xã hội hiện nay

Thực trạng đáng báo động về việc trầm cảm đang trở nên phổ biến không chỉ trong độ tuổi trung niên mà là cả những người trẻ phải đối mặt với áp lực trong xã hội. Điều này đã tác động mạnh mẽ lên mối liên hệ giữa trầm cảm và chứng sa sút trí tuệ khi mọi người đều có thể là nạn nhân của căn bệnh trầm cảm do các nguyên nhân như:
  • Có người thân, vợ/ chồng, bạn bè mất đi
  • Không có nhà ở hoặc phải tham gia vào các cơ sở chăm sóc sức khỏe cuối đời
  • Tác dụng phụ do thuốc đang sử dụng gây ra
  • Đối mặt với các yếu tố bệnh tật như đái tháo đường, bệnh tim và ung thư
Các quan sát trên nhiều đối tượng người cao tuổi còn cho thấy dấu hiệu trầm cảm ở họ có những đặc điểm khác biệt khi họ có khả năng bắt chước chứng mất trí nhớ và các loại bệnh tật. Các dấu hiệu trầm cảm thường gặp bao gồm:
  • Cảm giác mệt mỏi, bất lực, thất vọng
  • Cảm giác luôn thiếu năng lượng
  • Hay cáu kỉnh, bi quan
  • Mất hứng thú trong các hoạt động
  • Khó tập trung hoặc ghi nhớ
  • Lú lẫn
  • Khó ngủ
  • Chán ăn hoặc ăn quá nhiều
  • Gặp phải các vấn đề đau nhức mãn tính
Trầm cảm có thể làm tăng nguy cơ mất trí nhớ và lão hoá não bộ về sau

Trầm cảm, mất trí nhớ và lão hoá có liên quan như thế nào?

Trong các nghiên cứu giai đoạn trước đa phần các nhà khoa học đã đi đến kết luận những người bị trầm cảm hoặc mắc chứng lo âu có nguy cơ mất trí nhớ cao hơn đáng kể trong cuộc sống về sau. Tuy nhiên, trong những nghiên cứu gần đây còn cho thấy mối liên hệ chặt chẽ giữa các biểu hiện trầm cảm trong quá khứ với khả năng suy giảm nhận thức ở tuổi trưởng thành hay vấn đề lão hoá sớm ở tuổi già. Các nghiên cứu này có tầm ảnh hưởng tương đối lớn khi dân số thế giới đang già đi nhanh chóng và số người phải sống với khả năng nhận thức giảm sút và chứng sa sút trí tuệ dự kiến sẽ tăng lên đáng kể trong 30 năm tới. Thông qua những phát hiện nói trên, các nhà khoa học tin rằng chính phủ các quốc gia nên xem xét vấn đề sức khỏe tâm thần một cách nghiêm túc và đảm bảo các nguồn cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe một cách hợp lý. Con người cần chú trọng bảo vệ sức khỏe tinh thần cho người lớn tuổi và hỗ trợ người bệnh trầm cảm không chỉ điều trị tình trạng bệnh hiện tại mà còn là theo dõi, hỗ trợ cho các chức năng não bộ về sau.

Trầm cảm có thể khiến não bạn già đi nhanh hơn như thế nào?

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy một phần của não bộ con người sẽ bị co lại khi mắc chứng trầm cảm lâu dài, não bộ già đi nhanh chóng. Những khu vực này thường mất khối lượng chất xám chứa rất nhiều tế bào não, cụ thể như sau:
  • Vùng dưới đồi: là phần não quan trọng đối với việc học và ghi nhớ, vùng dưới đồi còn kết nối với các phần khác của não, hỗ trợ kiểm soát cảm xúc và phản ứng với các hormone căng thẳng
  • Vỏ não trước trán: Khu vực này tham gia vào quá trình suy nghĩ và lập kế hoạch của con người
  • Các khu vực khác: các bằng chứng cũng cho thấy các phần khác của não như đồi thị, nhân đuôi, thuỳ đảo có thể bị giảm kích thước ở các đối tượng bệnh nhân trầm cảm.
Hậu quả của trầm cảm dẫn tới chức năng não bộ giảm sút có thể gây ra các vấn đề như:
  • Gặp khó khăn trong việc ghi nhớ
  • Khó suy nghĩ rõ ràng, logic
  • Cảm thấy tuyệt vọng, tội lỗi không có nguyên nhân
  • Không có động lực
  • Gặp các vấn đề về giấc ngủ hoặc thèm ăn
  • Cảm thấy lo lắng về mọi thứ
  • Di chuyển hoặc nói chậm lại, phản ứng thái quá với các cảm xúc tiêu cực
Trầm cảm có thể làm giảm kích thước não bộ

Ngăn chặn lão hoá não do trầm cảm như thế nào?

Có nhiều phương pháp giúp duy trì hoặc cải thiện tâm trạng mà mọi người có thể thực hiện nhằm ngăn chặn sự suy giảm nhận thức như:
  • Tập thể dục thường xuyên, di chuyển nhiều có thể kích hoạt endorphin giúp giảm bớt trầm cảm.
  • Cắt giảm thực phẩm có đường và nhiều carbohydrate có thể làm trầm trọng thêm chứng trầm cảm.
  • Thực hành thiền, chánh niệm
  • Tham gia liệu pháp hành vi nhận thức
  • Tránh các chất kích thích hoặc uống rượu quá mức khiến cho vấn đề sức khỏe tâm thần trở nên trầm trọng hơn. Ngoài ra lạm dụng là rượu cũng là nguyên nhân gây lão hoá sớm
  • Ngủ đủ giấc vì thiếu ngủ ảnh hưởng rất nhiều tới tâm trạng
  • Duy trì mối quan hệ với những người xung quanh có thể giúp ích đáng kể trong việc giải toả tâm trạng
Tóm lại, theo một số nghiên cứu tình trạng trầm cảm có thể dẫn tới mất trí nhớ và lão hoá não về sau. Để ngăn ngừa hậu quả lão hoá não bộ sau trầm cảm, người bệnh ngoài việc điều trị triệt để các vấn đề tâm lý còn cần duy trì một thói quen, lối sống lành mạnh và tăng cường vận động. 

Các bài viết khác

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

27/06/2023
Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, uể oải và tăng vài kilogam cân nặng không mong muốn, có lẽ đã đến lúc bạn nên kiểm soát sức khỏe của mình. Dưới đây là 10 cách cải thiện sức khỏe thể chất của bạn ngay hôm nay.
Tác dụng an toàn và chống lão hóa của Nicotinamide Mononucleotide (NMN) trong các thử nghiệm lâm sàng ở người

Tác dụng an toàn và chống lão hóa của Nicotinamide Mononucleotide (NMN) trong các thử nghiệm lâm sàng ở người

14/07/2024

Nicotinamide Mononucleotide (NMN) là một chất bổ sung dinh dưỡng đầy triển vọng trong việc ngăn ngừa quá trình lão hóa và cải thiện sức khỏe tổng thể. Các nghiên cứu lâm sàng gần đây đã chỉ ra những tác dụng an toàn và hiệu quả của NMN đối với sức khỏe con người. Việc tìm hiểu sâu hơn về những lợi ích của NMN sẽ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về vai trò của nó trong việc duy trì sự lão hóa chậm và tăng cường sức khỏe tổng thể.

NMN giúp cải thiện sự mệt mỏi ở người lớn tuổi

NMN giúp cải thiện sự mệt mỏi ở người lớn tuổi

14/07/2024

NMN (Nicotinamide Mononucleotide) gây sự chú ý nhờ khả năng cải thiện các vấn đề liên quan đến tuổi tác. Một trong những lợi ích tiềm năng của NMN là khả năng giúp giảm mệt mỏi ở người già. Nghiên cứu gần đây đang chỉ ra những cơ chế thông qua đó NMN giúp cải thiện tình trạng người lớn tuổi dễ mệt mỏi.

NMN giúp cải thiện khả năng sinh sản thế nào?

NMN giúp cải thiện khả năng sinh sản thế nào?

14/07/2024

NMN (Nicotinamide Mononucleotide) đang nhận được sự quan tâm ngày càng lớn trong lĩnh vực sức khỏe và chăm sóc cá nhân. Một trong những ứng dụng tiềm năng của NMN như một cách cải thiện khả năng sinh sản. Nghiên cứu đang chỉ ra những lợi ích tiềm năng của NMN đối với khả năng sinh sản ở cả nam và nữ giới.

Bổ sung Nicotinamide mononucleotide (NMN) giúp tăng cường khả năng hiếu khí ở người chạy nghiệp dư

Bổ sung Nicotinamide mononucleotide (NMN) giúp tăng cường khả năng hiếu khí ở người chạy nghiệp dư

14/07/2024

Hoạt động thể thao, đặc biệt là chạy bộ, đòi hỏi khả năng hiếu khí tốt để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể. Ở những người tập luyện nghiệp dư, khả năng hiếu khí thường bị giới hạn, ảnh hưởng đến hiệu quả tập luyện. Gần đây, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung NMN - Nicotinamide mononucleotide có thể hỗ trợ tăng cường khả năng hiếu khí ở những người chạy nghiệp dư.

NMN hỗ trợ chức năng tim, ngăn suy tim do quá tải áp lực

NMN hỗ trợ chức năng tim, ngăn suy tim do quá tải áp lực

14/07/2024

Suy tim là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng bơm máu của tim. Một trong những nguyên nhân dẫn đến suy tim là quá tải áp lực tim. Gần đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng NMN (Nicotinamide mononucleotide) có thể hỗ trợ chức năng tim, góp phần ngăn ngừa suy tim do quá tải áp lực.

Bổ sung NMN thúc đẩy biểu hiện miRNA chống lão hóa ở động mạch chủ của chuột già, dự đoán sự trẻ hóa biểu sinh và tác dụng chống xơ vữa động mạch

Bổ sung NMN thúc đẩy biểu hiện miRNA chống lão hóa ở động mạch chủ của chuột già, dự đoán sự trẻ hóa biểu sinh và tác dụng chống xơ vữa động mạch

14/07/2024

Sự lão hóa là một quá trình tự nhiên và không thể tránh khỏi đối với cơ thể sống. Tuy nhiên, các nhà khoa học đang không ngừng nghiên cứu các phương pháp để làm chậm hoặc ngăn chặn quá trình này. Gần đây, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung NMN, một tiền chất của NAD+ có thể thúc đẩy biểu hiện của các miRNA chống lão hóa mạch máu của chuột già, dẫn đến các tác dụng trẻ hóa và chống xơ vữa động mạch.

NMN và đóng góp của chất này trong quá trình phân rã mô mỡ

NMN và đóng góp của chất này trong quá trình phân rã mô mỡ

14/07/2024

Thừa cân béo phì là kết quả của sự mất cân bằng trong quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể, khi lượng calo tiêu thụ vượt quá lượng calo tiêu hao, dẫn đến tích tụ mô mỡ quá mức và tăng cân. NMN là một hợp chất tiềm năng hỗ trợ giảm cân và cải thiện sức khỏe. NMN có khả năng tăng cường biểu hiện và hoạt động của ATGL, trong khi ATGL có khả năng phân giải triglycerid (một nhóm mỡ dự trữ chính trong cơ thể). Hãy cùng tìm hiểu một cách đơn giản về cơ chết này nhé.

Nicotinamide mononucleotide (NMN) làm tăng độ nhạy insulin của cơ ở phụ nữ tiền tiểu đường

Nicotinamide mononucleotide (NMN) làm tăng độ nhạy insulin của cơ ở phụ nữ tiền tiểu đường

14/07/2024

Độ nhạy insulin là khả năng sử dụng insulin của cơ thể, một hormone do tuyến tụy sản xuất, hormon này đóng vai trò như một chiếc chìa khóa để mở cánh cửa mang đường từ máu vào tế bào. Khi độ nhạy insulin giảm, lượng đường trong máu có thể tăng cao trong lúc đó cơ thể hay cụ thể hơn là tế bào không có đường để sử dụng, giai đoạn đầu sẽ là tiền tiểu đường và cuối cùng là phát triển thành bệnh lý đái tháo đường type 2. Hiện nay, một số nghiên cứu cho thấy NMN có thể tăng độ nhạy insulin bằng cách kích thích sản xuất Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD+) trong cơ thể, mang đến nhiều hy họng điều trị hiệu quả cho phụ nữ tiền tiểu đường.

Nghiên cứu: Bổ sung NMN (Mononucleotide Nicotinamide) đảo ngược rối loạn chức năng mạch máu và stress oxy hóa khi lão hóa ở chuột

Nghiên cứu: Bổ sung NMN (Mononucleotide Nicotinamide) đảo ngược rối loạn chức năng mạch máu và stress oxy hóa khi lão hóa ở chuột

14/07/2024

Lão hóa là một quá trình tự nhiên không thể tránh khỏi, dẫn đến nhiều thay đổi trong cơ thể, bao gồm cả sự suy giảm chức năng mạch máu và gia tăng stress oxy hóa. Những thay đổi này có thể góp phần gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng đặc biệt là bệnh tim mạch - mạch vành, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và nguy hiểm hơn cả là tính mạnh con người. Việc bổ sung NMN giúp tăng cường sản xuất NAD+, kích hoạt các cơ chế sửa chữa DNA, từ đó cải thiện chức năng tế bào và bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do stress oxy hóa gây ra.

Theo dõi tin tức và thông tin khoa học
mới nhất của chúng tôi

phone icon