Tuổi trung niên đánh dấu sự thay đổi về sức khỏe của con người, ở độ tuổi này, cơ thể sẽ thay đổi do sự lão hóa. Một trong các vấn đề lớn ở tuổi trung niên đó chính là tăng mỡ bụng và nguy cơ cao huyết áp do tăng cân. Vậy làm thế nào để giảm nguy cơ cao huyết áp do tăng cân cũng như giảm tình trạng tăng mỡ bụng ở tuổi trung niên?
1. Tăng cân tuổi trung niên gây ra các vấn đề gì với sức khỏe
1.1. Vì sao tuổi trung niên dễ tăng mỡ bụng, béo phì?
Ở tuổi trung niên, cả nam giới và nữ giới đều có những sự thay đổi rõ rệt về sức khỏe. Tiểu đường, tim mạch và cao huyết áp ở độ tuổi trung niên trên thế giới ngày càng chiếm tỷ lệ cao và đang là một tình trạng báo động với hệ thống y tế thế giới. Lý giải về lý nguy cơ cao huyết áp, tăng mỡ bụng và mắc các bệnh mãn tính ở tuổi trung niên, các nhà khoa học đưa ra 4 lý do chính như sau:
Yếu tố vận động: Một lý do chính khiến người trung niên dễ tăng mỡ bụng là thiếu hoạt động thể chất. Trung niên thường đối mặt với áp lực cao và thời gian hạn hẹp. Đặc biệt, những người làm việc trước máy tính có thể phải làm việc hơn 10 giờ mỗi ngày. Sau giờ làm, họ thường rất mệt mỏi và không có đủ thời gian và năng lượng để tập thể dục.
Yếu tố dinh dưỡng: Hầu hết người trung niên thường có thói quen ăn uống không tốt. Ví dụ, đàn ông trong nhóm tuổi này thường ưa thích một số thực phẩm từ thịt, bao gồm các loại thịt mỡ và nước dùng. Những loại thực phẩm này có nhiều chất béo, và nếu tiêu thụ quá nhiều, lượng chất béo trong cơ thể sẽ tăng đáng kể. Chất béo này không chỉ tích tụ dưới da mà còn bao quanh các cơ quan, dẫn đến tình trạng mỡ nội tạng quá mức và tạo nên vùng bụng béo phì. Với phụ nữ trung niên, do áp lực công việc và cuộc sống, họ thường có ít thời gian và thường ăn một số thức ăn không có giá trị dinh dưỡng như đồ ăn thừa hoặc thức ăn nhanh.
Yếu tố nội tiết: Một số phụ nữ trung niên ngày càng trở nên dễ tăng mỡ bụng, béo phì, điều này có liên quan đến yếu tố nội tiết. Áp lực trong công việc và cuộc sống là điều phổ biến đối với hầu hết phụ nữ tuổi trung niên. Đồng thời, khi bước vào thời kỳ mãn kinh, nồng độ estrogen trong cơ thể của nhiều phụ nữ giảm đi.
Yếu tố lão hóa: Khi bước vào độ tuổi trung niên, các mô và cơ quan ở cả nam giới và nữ giới đều sẽ lão hóa. Điều này có ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, tăng mỡ bụng thậm chí kéo theo nguy cơ tăng huyết áp ở người trung niên. Theo các chuyên gia, khi cơ thể lão hóa, các hệ cơ quan làm việc kém sẽ không tiêu thụ nhiều năng lượng, từ đó dễ sinh ra tình trạng năng lượng dư thừa và gây ra tăng mỡ bụng. Do đó, chúng ta dễ dàng thấy được ở những người trung niên tình trạng mập lên, bụng to sau một thời gian ngắn.
1.2. Nguy cơ sức khỏe ở tuổi trung niên do tăng mỡ bụng gây ra
Cao huyết áp, tim mạch: Mỡ bụng dư thừa gây ra tình trạng thừa cân, béo phì ở tuổi trung niên. Khi ở tình trạng thừa cân, béo phì, mọi vận động của cơ thể sẽ trở nên nặng nề hơn. Theo đó, cung lượng timphải lớn hơn để đáp ứng nhu cầu vận động của bản thân, từ đó tạo áp lực lên thành mạch, bơm máu nhanh hơn và dễ gây ra tăng huyết áp.
Xương khớp: Khi bạn tăng cân, tăng mỡ bụng, trọng lượng cơ thể sẽ bắt hệ xương khớp và cơ hoạt động nặng nhọc hơn mỗi ngày. Điều này kéo dài có thể khiến cho các khớp dễ bị viêm, dẫn tới tình trạng thoái hóa khớp.
Rối loạn chuyển hóa: Hội chứng chuyển hóa là tập hợp các bất thường về sức khỏe của cơ thể có liên quan đến đề kháng insulin (gây ra bệnh tiểu đường type 2). Theo nhiều nghiên cứu quy mô lớn trên thế giới, có đến 44% tỷ lệ dân số mắc hội chứng chuyển hóa ở độ tuổi trên 50. Trong đó, nếu bỏ qua các yếu tố như chủng tộc, trình độ văn hóa thì béo phì, tăng mỡ bụng kèm với tuổi tác cao là yếu tố đáng lo ngại nhất.
2. Nguy cơ cao huyết áp do tăng cân tuổi trung niên
Có một mối liên hệ giữa cân nặng và huyết áp. Những người có cân nặng cao hơn thường có mức huyết áp cao hơn. Ngoài ra, những người có cân nặng cơ bản lớn và có xu hướng tăng cân thường có khả năng cao bị tăng huyết áp do tăng cân. Việc giảm cân thường liên quan đến giảm huyết áp.
Các phát hiện này cho thấy việc tăng cân có thể góp phần vào việc tăng nguy cơ cao huyết áp. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy dữ liệu chỉ ra rằng điều ngược lại cũng cho kết quả khả quan hơn. Nghĩa là những người có cùng cân nặng ban đầu và mức huyết áp ban đầu cao hơn có xu hướng tăng cân nhiều hơn trong tương lai, đồng thời, nếu nỗ lực giảm cân thì huyết áp có thể về mức bình thường.
Cả tăng huyết áp và tăng cân có thể phản ánh sự gia tăng tổng hợp của hoạt động giao cảm trong cơ thể. Khi trương lực giao cảm tăng, khả năng phản ứng của cơ thể giảm. Điều này đã được mô tả trong trường hợp tăng huyết áp. Một trong những yếu tố quan trọng là thụ thể β-adrenergic khi được kích hoạt, làm tăng tiêu hao năng lượng của cơ thể. Nếu những thụ thể này bị điều chỉnh quá mức trong trường hợp tăng huyết áp, khả năng tiêu hao calo của bệnh nhân tăng huyết áp sẽ giảm, dẫn đến việc người bệnh sẽ dễ tăng cân, dễ tăng mỡ bụng hơn.
Mối quan hệ giữa sự giảm đáp ứng-adrenergic và cân nặng trong tình trạng tăng huyết áp có thể được kiểm tra bằng các nghiên cứu thực nghiệm. Những nghiên cứu như vậy có thể giải thích tại sao người tuổi trung niên dễ bị cao huyết áp do tăng cân, và khi ở tình trạng cao huyết áp kết hợp với thừa cân, béo phì lại khó giảm cân hơn bình thường.
Như vậy, ở độ tuổi trung niên thì bạn sẽ đối diện với nguy cơ cao huyết áp do tăng cân nhiều hơn so với những năm tháng còn trẻ. Điều này bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân như lão hóa, chế độ ăn uống và lối sống. Ngoài ra, việc tăng mỡ bụng cũng khiến cơ thể bạn năng nề hơn và làm tăng nguy cơ mắc rối loạn chuyển hóa. Để hạn chế nguy cơ cao huyết áp, bạn nên tích cực tập luyện thể thao, xây dựng lối sống lành mạnh, đồng thời sử dụng các thực phẩm bảo vệ sức khỏe có chứa thành phần hoạt chất ALA (Alpha Lipoic Acid) chiết xuất rau bina. Alpha lipoic acid (ALA) giúp tăng vận chuyển glucose vào cơ, khống chế cảm giác đói và giảm tích trữ glucose dưới dạng chất béo,… Nhờ đó hỗ trợ giảm cân, giảm mỡ hiệu quả và bền vững.