vi
Tiếng Việt
vi
Tiếng Việt
English
English
日本語
日本語
Chia sẻ:

Những sự thật cần biết về quá trình lão hóa

10/07/2023
Nhiều người chỉ nghĩ quá trình lão hóa chính là sự già đi của cơ thể. Quan điểm này mặc dù đúng nhưng chưa đủ để nói và hiểu hết về quá trình lão hóa nhanh hoặc chậm ở con người. Vậy cụ thể quá trình lão hóa là gì?


1. Lão hóa là gì?

Ở cấp độ sinh học, lão hóa là kết quả của tác động tích lũy nhiều loại tổn thương theo thời gian ở cấp độ phân tử và tế bào. Điều này dẫn đến sự suy giảm dần dần năng lực thể chất và tinh thần, nguy cơ mắc bệnh ngày càng tăng và cuối cùng là tử vong. 

Lão hóa là một quá trình tự nhiên của cơ thể đã gắn liền với chúng ta kể từ khi bắt đầu tồn tại. Lão hóa diễn ra trong một tế bào, một cơ quan, hoặc toàn bộ cơ thể. Đó là một quá trình diễn ra trong toàn bộ vòng đời trưởng thành của bất kỳ sinh vật sống nào.

Lý thuyết di truyền về lão hóa tập trung vào telomere là những đoạn lặp đi lặp lại của DNA (axit deoxyribonucleic) xảy ra ở phần cuối của nhiễm sắc thể. Số lần lặp lại trong một telomere xác định tuổi thọ tối đa của một tế bào. Khi các telomere đã giảm đến một kích thước nhất định, tế bào sẽ đạt đến điểm khủng hoảng và không thể phân chia thêm nữa. Kết quả là tế bào lão hóa và cuối cùng sẽ chết đi.

lao-hoa-nhanh
Có người lão hóa nhanh có người lão hóa chậm

2. Vì sao có người lão hóa sớm?

Quá trình lão hóa của mỗi người đều khác nhau, có người lão hóa nhanh và có người lão hóa chậm, điều này phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm di truyền, môi trường, chế độ ăn uống và lối sống, stress và áp lực.

  • Yếu tố di truyền là một trong số những nguyên nhân để trả lời cho câu hỏi, vì sao có người lão hóa sớm. Yếu tố di truyền có ảnh hưởng lớn đến quá trình lão hóa, nhưng chúng ta có thể giảm thiểu tác động của các yếu tố khác bằng cách chăm sóc sức khỏe của mình.
  • Môi trường cũng có tác động đến quá trình lão hóa, khiến cơ thể lão hóa nhanh. Tia cực tím từ ánh nắng, khói bụi và các chất độc hại trong không khí có thể gây hại cho da và tóc, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về da và phổi.
  • Chế độ ăn uống và lối sống cũng ảnh hưởng đến quá trình lão hóa: Việc ăn uống không lành mạnh, uống nhiều rượu, hút thuốc, thiếu vận động có thể gây ra các vấn đề về sức khỏe làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, đái tháo đường và ung thư, làm cho quá trình lão hóa nhanh hơn.
  • Stress và áp lực cũng có tác động đến quá trình lão hóa: Vì sao có người lão hóa sớm? Bởi vì người đó thường xuyên làm việc, học tập hay sinh sống trong môi trường căng thẳng và áp lực. Stress có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như trầm cảm, tăng huyết áp và bệnh tim mạch. Ngoài ra, stress cũng có thể gây ra các vấn đề về da và tóc.

3. Các biểu hiện của quá trình lão hóa 

3.1. Ảnh hưởng tới ngoại hình

Quá trình lão hóa có thể ảnh hưởng đến ngoại hình, chức năng và sức khỏe của chúng ta. Biểu hiện của quá trình lão hóa bao gồm việc da trở nên khô và nhăn nheo, tóc bạc, rụng, giảm khả năng thính giác và thị lực, suy giảm trí nhớ, khả năng di chuyển và trầm cảm.

Việc hiểu rõ về các biểu hiện này sẽ giúp chúng ta có thể phát hiện và điều trị các vấn đề sức khỏe kịp thời, cũng như tìm cách chăm sóc sức khỏe để quá trình lão hóa chậm lại.

3.2. Ảnh hưởng tới chức năng sinh lý cơ thể

Quá trình lão hóa nhanh chắc chắn ảnh hưởng đến ngoại hình, nhưng quan trọng hơn nó dẫn đến sự phát triển của một số bệnh, suy giảm các chức năng cơ thể, giảm chất lượng cuộc sống.

Lão hóa nhanh ảnh hưởng đến các chức năng sinh lý và có thể được định nghĩa là sự tích lũy tổn thương trong các phân tử, tế bào và mô từ rất sớm. Điều này thường làm giảm khả năng duy trì cân bằng nội môi của cơ thể trong điều kiện căng thẳng và dẫn đến nguy cơ mắc nhiều bệnh (ung thư, rối loạn tim mạch và thoái hóa thần kinh, chẳng hạn như bệnh Alzheimer và Parkinson) và tử vong sớm.

lao-hoa-nhanh
Lão hóa nhanh ảnh hưởng đến các chức năng sinh lý 

3.3. Ảnh hưởng tới chức năng của tế bào

Lão hóa là một quá trình trong đó các tế bào mất đi các chức năng, bao gồm khả năng phân chia nhưng vẫn tiếp tục giải phóng các phân tử gây tổn hại cho các tế bào liền kề.

Quá trình lão hóa là kết quả của việc các loại tế bào gốc khác nhau không thể tiếp tục bổ sung cho các mô của cơ thể (các tế bào chuyên biệt đầy đủ có khả năng duy trì chức năng ban đầu của mô hoặc cơ quan này).

Hơn nữa, số lượng tế bào gốc ở người trẻ tuổi cao hơn nhiều so với người lớn tuổi, vì vậy người trẻ có thể sửa chữa các tế bào lỗi thời hoặc thay thế tế bào bị hư hỏng dễ dàng hơn người lớn tuổi. 

4. Cách để chăm sóc sức khỏe và giúp quá trình lão hóa chậm lại

Để chăm sóc sức khỏe và giúp quá trình lão hóa chậm lại, chúng ta cần tuân thủ một số nguyên tắc cơ bản sau:

4.1. Điều chỉnh chế độ ăn uống lành mạnh

Vì sao có người lão hóa sớm? Vì chế độ ăn uống không lành mạnh. Chúng ta cần lên kế hoạch thay đổi chế độ ăn uống lành mạnh bao gồm ăn nhiều rau củ, trái cây, chất đạm và chất béo tốt… bổ sung đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, đặc biệt các chất chống oxy hóa, chống viêm để giúp làm chậm quá trình lão hóa. Bên cạnh đó nên tránh ăn quá nhiều đường, muối và chất béo động vật.

4.2. Tập thể dục thường xuyên

Tập thể dục đều đặn để duy trì sức khỏe và tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Tập luyện thường xuyên có thể giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, đái tháo đường và ung thư.

lao-hoa-nhanh
Tập thể dục có thể giúp lão hóa chậm 

4.3. Giảm thiểu căng thẳng và tăng cường giấc ngủ

Để đảo ngược quá trình lão hóa cần giảm thiểu stress và tăng cường giấc ngủ. Các phương pháp giảm stress bao gồm: tập yoga, tập thở và thực hành các kỹ thuật thư giãn, thiền định. Ngủ đủ giấc theo khuyến cáo của chuyên gia sức khỏe. 

4.4. Kiểm tra sức khỏe định kỳ

Các chuyên gia sức khỏe, bác sĩ khuyên mỗi người nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị các vấn đề sức khỏe kịp thời, bao gồm các bệnh về tim mạch, đái tháo đường và ung thư. Nhất là người già, người đang nằm trong độ tuổi lão hóa.

Nên đi khám sức khỏe định kỳ ít nhất mỗi năm và thực hiện các xét nghiệm cần thiết để đánh giá sức khỏe toàn diện.

4.5. Tập trung vào sức khỏe tinh thần

Để có một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc, chúng ta cần tập trung vào cả sức khỏe tinh thần, giữ một thái độ sống tích cực và lạc quan. Nên thực hiện các hoạt động giảm stress, tập trung vào các mối quan hệ xã hội và tạo ra một môi trường sống lành mạnh, tích cực.

4.6. Bổ sung các hợp chất tự nhiên có tác dụng làm chậm lão hóa

Ngoài những nguyên tắc chăm sóc sức khỏe cơ bản, chúng ta cũng có thể bổ sung các hợp chất tự nhiên có tác dụng làm chậm quá trình lão hóa. Chất chống oxy hóa, Omega-3, Chất xơ, Chất chống viêm, Chất đạm, Vitamin và khoáng chất,...

Ngoài ra, các loại thảo dược và thực phẩm chức năng cũng có thể được sử dụng để bổ sung các hợp chất tự nhiên này, tuy nhiên, trước khi sử dụng, cần tìm hiểu kỹ và tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Nicotinamide Mononucleotide là một loại thần dược giúp “cải lão hoàn đồng”, là một trong những nguồn năng lượng tế bào chính trong cơ thể. NMN có tác dụng chống lão hóa ở cấp độ tế bào, làm giảm sự lão hóa của cơ, xương, gan, thị giác, cải thiện độ nhạy cảm insulin, chức năng miễn dịch và mức độ hoạt động thể chất.

Vì thế, bạn có thể bổ sung hoạt chất quan trọng này thông qua các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Có thể thấy việc cơ thể duy trì được một lối sống lành mạnh cùng chế độ ăn uống khoa học kết hợp với bổ sung thực phẩm chức năng sẽ giúp cơ thể chống lại các vấn đề lão hóa một cách tốt và hiệu quả nhất.

Các bài viết khác

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

27/06/2023
Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, uể oải và tăng vài kilogam cân nặng không mong muốn, có lẽ đã đến lúc bạn nên kiểm soát sức khỏe của mình. Dưới đây là 10 cách cải thiện sức khỏe thể chất của bạn ngay hôm nay.
Vì sao ăn cá hồi giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng?

Vì sao ăn cá hồi giảm căng thẳng, cải thiện tâm trạng?

28/08/2025
Ăn cá hồi giảm căng thẳng là lựa chọn dinh dưỡng thông minh nhờ giàu omega-3, vitamin D và protein chất lượng cao, giúp não bộ và tinh thần được cân bằng.
Sữa chua giúp giảm stress có tốt không? Nên ăn thế nào?

Sữa chua giúp giảm stress có tốt không? Nên ăn thế nào?

28/08/2025
Không chỉ tốt cho tiêu hóa, sữa chua giúp giảm stress đang được khoa học quan tâm. Vậy thực hư việc này ra sao và nên ăn thế nào để tận dụng tối đa lợi ích?
Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn uống trà thảo mộc giảm stress?

Điều gì sẽ xảy ra nếu bạn uống trà thảo mộc giảm stress?

28/08/2025
Trà thảo mộc giảm stress không chỉ giúp thư giãn tinh thần mà còn ảnh hưởng đến giấc ngủ, cảm xúc và sức khỏe tổng thể nếu uống đúng cách.
Thực phẩm giàu tryptophan giúp cải thiện tinh thần, ngủ ngon

Thực phẩm giàu tryptophan giúp cải thiện tinh thần, ngủ ngon

28/08/2025
Thực phẩm giàu tryptophan là nguồn dinh dưỡng quan trọng giúp cơ thể sản xuất serotonin, từ đó hỗ trợ giấc ngủ sâu và cải thiện tâm trạng hiệu quả.
Gợi ý bữa sáng giúp giảm stress, khởi đầu ngày mới năng lượng

Gợi ý bữa sáng giúp giảm stress, khởi đầu ngày mới năng lượng

28/08/2025
Vì sao bữa sáng giúp giảm stress và những nhóm thực phẩm nào nên ưu tiên vào buổi sáng? Khám phá ngay thực đơn mẫu để khởi đầu ngày mới tích cực, nhiều năng lượng.
Có nên bổ sung thực phẩm chứa omega-3 giảm stress hay không?

Có nên bổ sung thực phẩm chứa omega-3 giảm stress hay không?

27/08/2025
Thực phẩm chứa omega-3 giảm stress có lợi ích thật sự đối với sức khỏe tinh thần không? Nếu có, bạn nên bổ sung thế nào để tối ưu hiệu quả? Tìm hiểu ngay!
Thư giãn thần kinh với 7 nhóm thực phẩm chứa magie giảm stress

Thư giãn thần kinh với 7 nhóm thực phẩm chứa magie giảm stress

27/08/2025
Việc bổ sung thực phẩm chứa magie giảm stress là lựa chọn tự nhiên, an toàn giúp bạn tìm lại sự bình tĩnh và năng lượng trong cuộc sống. Thực hư ra sao và áp dụng thế nào?
Mách bạn 7 thói quen ăn uống lành mạnh giảm stress

Mách bạn 7 thói quen ăn uống lành mạnh giảm stress

27/08/2025
Không chỉ dừng ở việc chọn đúng thực phẩm, các thói quen ăn uống lành mạnh giảm stress hằng ngày cũng được xem là giải pháp hỗ trợ hiệu quả cải thiện tinh thần.
Top thực phẩm giúp ngủ ngon, sâu giấc và an toàn cho sức khỏe

Top thực phẩm giúp ngủ ngon, sâu giấc và an toàn cho sức khỏe

27/08/2025
Giấc ngủ là nền tảng quan trọng để duy trì sức khỏe, nhiều loại thực phẩm giúp ngủ ngon, sâu giấc đã được chứng minh tác dụng hiệu quả. Vậy cụ thể là những loại nào?

Theo dõi tin tức và thông tin khoa học
mới nhất của chúng tôi

phone icon