vi
Tiếng Việt
vi
Tiếng Việt
English
English
日本語
日本語
Chia sẻ:

Hướng dẫn đầy đủ về lão hóa: Nguyên nhân, triệu chứng và các lựa chọn điều trị

25/05/2023
Quá trình lão hóa của cơ thể là điều không thể tránh khỏi. Vấn đề quan trọng đặt ra là cần làm gì để chống lão hóa và làm chậm sự xuất hiện của các triệu chứng khi cơ thể già đi. Vậy lão hóa là gì và cần chống lão hóa tự nhiên như thế nào?

Lão hóa là gì? Nguyên nhân do đâu?

Như chúng ta đã biết, quá trình lão hóa của cơ thể thường biểu hiện với những dấu hiệu đặc trưng như: da xuất hiện nếp nhăn, tóc bạc, tư thế hơi khom lưng và kèm theo đó là suy giảm trí nhớ. Tuy nhiên tại sao quá trình lão hóa tự nhiên lại xảy ra?

Cơ thể con người được tạo thành từ các rất nhiều tế bào, cụ thể là 13 nghìn tỷ tế bào. Mỗi mô và cơ quan là tập hợp của các tế bào được liên kết với nhau bằng các vật liệu tự nhiên do chính tế bào tạo ra. Từ thời điểm thụ thai thì mỗi tế bào đã bước vào quá trình lão hóa tự nhiên, tất nhiên trong giai đoạn đầu đời mặc dù lão hóa dần nhưng tế bào vẫn phát triển và nhân rộng số lượng. Khi đó các tế bào vẫn đang già đi nhưng chúng ta sẽ rất khó để nhận biết.

Vào một thời điểm cụ thể trong cuộc đời, thường là ở độ tuổi 30, các dấu hiệu lão hóa tự nhiên bắt đầu lộ rõ. Chúng có thể liên quan đến nhiều bộ phận, từ các dấu hiệu quan trọng như huyết áp cho đến da, xương khớp, hệ tim mạch, cơ quan tiêu hóa và hệ thần kinh. Một số thay đổi trong quá trình lão hóa của cơ thể xuất hiện rất sớm, ví dụ quá trình trao đổi chất bắt đầu suy giảm dần từ khoảng 20 tuổi. Mặt khác, những thay đổi về thính giác do lão hóa tự nhiên thường không xảy ra cho đến độ tuổi 50 hoặc muộn hơn.

Chúng ta vẫn chưa hiểu đầy đủ về sự tương tác phức tạp của các yếu tố khiến chúng ta già đi. Các chuyên gia cho biết có rất nhiều yếu tố khác nhau ảnh hưởng đến quá trình lão hóa tự nhiên, có thể kể đến như di truyền, chế độ ăn uống, tập thể dục, bệnh tật và nhiều yếu tố khác…

Một loạt các nghiên cứu đáng chú ý từ những năm 1990 đã xác định được các gen có thể ảnh hưởng rõ rệt đến tốc độ lão hóa tự nhiên của tế bào. Tin tốt từ những nghiên cứu này là những thay đổi sinh học có thể kéo dài tuổi thọ và chống lão hóa. Một số nhà khoa học tin rằng những đột phá trong các nghiên cứu về lão hóa thế kỷ 21 sẽ đưa đến sự phát triển của các loại thuốc có thể kéo dài tuổi thọ con người và đồng thời cải thiện sức khỏe. Tất nhiên, nếu điều đó xảy ra đòi hỏi cả thế giới phải giải quyết được vấn đề về nơi ở, công việc và nguồn lực để đáp ứng cho tất cả mọi người.

lao-hoa-la-gi
Vào một thời điểm cụ thể trong cuộc đời, thường là ở độ tuổi 30, các dấu hiệu lão hóa tự nhiên bắt đầu lộ rõ

Triệu chứng lão hóa là gì?

Mỗi chúng ta già đi với tốc độ khác nhau và dĩ nhiên mức độ quá trình lão hóa của cơ thể cũng sẽ khác nhau, tuy nhiên tác động của lão hóa đa phần sẽ tương tự. Một số dấu hiệu và triệu chứng lão hóa tự nhiên phổ biến bao gồm:

  • Tăng nguy cơ nhiễm trùng;
  • Nguy cơ say nắng hoặc hạ thân nhiệt cao hơn;
  • Chiều cao giảm nhẹ do cột sống bị xẹp;
  • Xương gãy dễ dàng hơn;
  • Thay đổi khớp, từ cứng khớp nhỏ đến viêm khớp nặng;
  • Tư thế khom lưng;
  • Chuyển động chậm và hạn chế;
  • Giảm năng lượng tổng thể;
  • Táo bón, tiểu không tự chủ;
  • Suy nghĩ, trí nhớ và tư duy chậm lại. Tuy nhiên cần lưu ý lú lẫn, sa sút trí tuệ và mất trí nhớ nghiêm trọng không phải là triệu chứng bình thường của quá trình lão hóa tự nhiên;
  • Giảm phản xạ, khả năng phối hợp và giữ thăng bằng;
  • Suy giảm thị lực và giảm tầm nhìn ngoại biên;
  • Giảm thính lực;
  • Da nhăn nheo và chảy xệ;
  • Tóc bạc trắng;
  • Sụt cân, sau 55 tuổi ở nam giới và sau 65 tuổi ở nữ giới, một phần do mất cơ.
lao-hoa-la-gi
Mức độ quá trình lão hóa của cơ thể ở mỗi người khác nhau 

Cần làm gì để chống lão hóa tự nhiên?

Con người không thể thay đổi gen của bản thân và cũng không thể làm thời gian dừng lại. Tuy nhiên, thông qua thay đổi lối sống, chúng ta có thể giảm nguy cơ mắc một số bệnh lý dễ xảy ra khi cơ thể già đi. Trong đó, một giải pháp hữu hiệu có thể ngăn ngừa bệnh tật là xét nghiệm sàng lọc và chủng ngừa.

Một số xét nghiệm sàng lọc có thể phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, qua đó gia tăng khả năng chữa khỏi. Tuy nhiên, những lợi ích tiềm năng của xét nghiệm sàng lọc và các thủ thuật sẽ giảm dần khi cơ thể lão hóa tự nhiên. Thậm chí các xét nghiệm sàng lọc đôi khi có thể dẫn đến tác hại, ví dụ nếu xét nghiệm cho kết quả dương tính giả (nghĩa là xác định một người đã mắc bệnh khi họ hoàn toàn không mắc bệnh) sẽ đòi hỏi phải làm các xét nghiệm bổ sung và dĩ nhiên điều này là không cần thiết. Vì thế, bạn cần trao đổi với bác sĩ để xác định xem có nên thực hiện một xét nghiệm sàng lọc cụ thể hay không. 

Về chủng ngừa, một số loại vaccine được khuyến cáo cho người lớn tuổi bao gồm:

  • Cúm (chủng ngừa hàng năm);
  • Phế cầu: Chỉ định cho người từ 65 tuổi trở lên và người trong độ tuổi từ 19 đến 64 có nguy cơ nhiễm phế cầu (chẳng hạn như mắc bệnh tim hoặc phổi mãn tính);
  • Uốn ván, bạch hầu và ho gà (ít nhất một lần), sau đó là uốn ván/ bạch hầu mỗi 10 năm một lần;
  • Vaccine ngừa bệnh zona (giời leo) cho người từ 50 tuổi trở lên, ngay cả khi họ đã từng bị zona tấn công trước đó;
  • Viêm màng não do não mô cầu với người có nguy cơ đặc biệt;
  • Vaccine Papillomavirus: Tùy thuộc vào độ tuổi và nguy cơ mắc bệnh của từng người;
  • Vaccine viêm gan A và viêm gan B nếu không tiêm chủng khi còn nhỏ hoặc có nguy cơ đặc biệt mắc bệnh này.

Trên đây là những khuyến nghị chung dành cho người lớn tuổi. Một số trường hợp có thể phải tiêm chủng bổ sung, trong khi với những người khác (chẳng hạn như những người có hệ thống miễn dịch suy yếu) thì không nên tiêm một số loại vắc-xin cụ thể theo hướng dẫn của nhân viên y tế.

Điều trị lão hóa tự nhiên

Khi cơ thể già đi, điều quan trọng là bạn phải suy nghĩ không chỉ về việc sẽ sống bao lâu mà còn là vấn đề sẽ sống tốt như thế nào. Các chiến lược sau đây có thể giúp bạn duy trì và thậm chí nâng cao chất lượng cuộc sống khi cơ thể lão hóa:

  • Không hút thuốc lá: Thuốc lá góp phần gây ra bệnh tim mạch, loãng xương và đột quỵ, đồng thời làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý ung thư. Hút thuốc lá thậm chí còn làm cho trí nhớ của một người trở nên tồi tệ hơn. Tin tốt là những người bỏ hút thuốc có thể sửa chữa một số bất thường, nếu không muốn nói là tất cả, những tổn hại do hút thuốc gây ra trong nhiều năm;
  • Tham gia các hoạt động thể chất và tinh thần mỗi ngày: Hoạt động thể chất rất tốt cho cơ thể và trí óc, tập thể dục và thậm chí cả các hoạt động đơn giản (như làm vườn hoặc dọn dẹp nhà cửa mà mọi người không coi là tập thể dục) giúp duy trì sức khỏe xương và tim mạch, đồng thời kiểm soát cân nặng tối ưu. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người thường xuyên hoạt động thể chất có nguy cơ thấp hơn phát triển chứng mất trí nhớ và tăng khả năng duy trì hoạt động trí óc;
  • Chế độ ăn uống cần lành mạnh với nhiều ngũ cốc, rau xanh và trái cây, hạn chế sử dụng chất béo và đồ uống có cồn. Một chế độ ăn uống như vậy sẽ bảo vệ cơ thể chống lại nhiều bệnh lý, kể cả bệnh tim, ung thư và đột quỵ;
  • Duy trì trọng lượng khỏe mạnh và vóc dáng cơ thể. Khi già đi, quá trình trao đổi chất của cơ thể sẽ chậm lại, từ đó khiến việc đốt cháy calo trở nên khó khăn hơn. Cân nặng dư thừa có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đái tháo đường, đột quỵ và một số bệnh ung thư. Kèm theo đó, vóc dáng cơ thể cũng rất quan trọng, cụ thể đàn ông và phụ nữ béo bụng có nguy cơ đau tim và đột quỵ cao hơn;
  • Một số bằng chứng cho thấy rằng đọc sách, chơi nhạc cụ hoặc thậm chí tham gia vào các cuộc trò chuyện kích thích tư duy có thể giúp đầu óc minh mẫn hơn;
  • Xây dựng các mối quan hệ xã hội: Khi già đi, điều quan trọng là duy trì mối quan hệ chặt chẽ và bổ ích với gia đình và bạn bè, đồng thời tạo ra những kết nối mới khi có thể. Một số nghiên cứu cho thấy rằng các mối quan hệ xã hội có thể giúp ngăn ngừa chứng mất trí nhớ và giúp bạn có tinh thần minh mẫn. Các nghiên cứu khác cho thấy kết nối xã hội chặt chẽ có thể giúp bạn sống lâu hơn;
  • Bảo vệ thị giác, thính giác và sức khỏe tổng quát bằng cách tuân theo các hướng dẫn chăm sóc và phòng ngừa bệnh;
  • Thảo luận với bác sĩ để xem xét sử dụng thuốc, có thể là để kiểm soát huyết áp, điều trị loãng xương hoặc giảm cholesterol máu, từ đó giúp cơ thể khỏe mạnh hơn.
lao-hoa-la-gi
Có nhiều biện pháp làm chậm quá trình lão hóa tự nhiên 

Có thể thấy có rất nhiều cách giúp cơ thể chống lão hóa, điều quan trọng là bạn cần xác định xem tình trạng lão hóa của mình đang ở mức độ nào, từ đó tham khảo để tìm được cách chống lão hóa phù hợp.

Các bài viết khác

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

27/06/2023
Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, uể oải và tăng vài kilogam cân nặng không mong muốn, có lẽ đã đến lúc bạn nên kiểm soát sức khỏe của mình. Dưới đây là 10 cách cải thiện sức khỏe thể chất của bạn ngay hôm nay.
Tác dụng an toàn và chống lão hóa của Nicotinamide Mononucleotide (NMN) trong các thử nghiệm lâm sàng ở người

Tác dụng an toàn và chống lão hóa của Nicotinamide Mononucleotide (NMN) trong các thử nghiệm lâm sàng ở người

14/07/2024

Nicotinamide Mononucleotide (NMN) là một chất bổ sung dinh dưỡng đầy triển vọng trong việc ngăn ngừa quá trình lão hóa và cải thiện sức khỏe tổng thể. Các nghiên cứu lâm sàng gần đây đã chỉ ra những tác dụng an toàn và hiệu quả của NMN đối với sức khỏe con người. Việc tìm hiểu sâu hơn về những lợi ích của NMN sẽ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về vai trò của nó trong việc duy trì sự lão hóa chậm và tăng cường sức khỏe tổng thể.

NMN giúp cải thiện sự mệt mỏi ở người lớn tuổi

NMN giúp cải thiện sự mệt mỏi ở người lớn tuổi

14/07/2024

NMN (Nicotinamide Mononucleotide) gây sự chú ý nhờ khả năng cải thiện các vấn đề liên quan đến tuổi tác. Một trong những lợi ích tiềm năng của NMN là khả năng giúp giảm mệt mỏi ở người già. Nghiên cứu gần đây đang chỉ ra những cơ chế thông qua đó NMN giúp cải thiện tình trạng người lớn tuổi dễ mệt mỏi.

NMN giúp cải thiện khả năng sinh sản thế nào?

NMN giúp cải thiện khả năng sinh sản thế nào?

14/07/2024

NMN (Nicotinamide Mononucleotide) đang nhận được sự quan tâm ngày càng lớn trong lĩnh vực sức khỏe và chăm sóc cá nhân. Một trong những ứng dụng tiềm năng của NMN như một cách cải thiện khả năng sinh sản. Nghiên cứu đang chỉ ra những lợi ích tiềm năng của NMN đối với khả năng sinh sản ở cả nam và nữ giới.

Bổ sung Nicotinamide mononucleotide (NMN) giúp tăng cường khả năng hiếu khí ở người chạy nghiệp dư

Bổ sung Nicotinamide mononucleotide (NMN) giúp tăng cường khả năng hiếu khí ở người chạy nghiệp dư

14/07/2024

Hoạt động thể thao, đặc biệt là chạy bộ, đòi hỏi khả năng hiếu khí tốt để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể. Ở những người tập luyện nghiệp dư, khả năng hiếu khí thường bị giới hạn, ảnh hưởng đến hiệu quả tập luyện. Gần đây, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung NMN - Nicotinamide mononucleotide có thể hỗ trợ tăng cường khả năng hiếu khí ở những người chạy nghiệp dư.

NMN hỗ trợ chức năng tim, ngăn suy tim do quá tải áp lực

NMN hỗ trợ chức năng tim, ngăn suy tim do quá tải áp lực

14/07/2024

Suy tim là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng bơm máu của tim. Một trong những nguyên nhân dẫn đến suy tim là quá tải áp lực tim. Gần đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng NMN (Nicotinamide mononucleotide) có thể hỗ trợ chức năng tim, góp phần ngăn ngừa suy tim do quá tải áp lực.

Bổ sung NMN thúc đẩy biểu hiện miRNA chống lão hóa ở động mạch chủ của chuột già, dự đoán sự trẻ hóa biểu sinh và tác dụng chống xơ vữa động mạch

Bổ sung NMN thúc đẩy biểu hiện miRNA chống lão hóa ở động mạch chủ của chuột già, dự đoán sự trẻ hóa biểu sinh và tác dụng chống xơ vữa động mạch

14/07/2024

Sự lão hóa là một quá trình tự nhiên và không thể tránh khỏi đối với cơ thể sống. Tuy nhiên, các nhà khoa học đang không ngừng nghiên cứu các phương pháp để làm chậm hoặc ngăn chặn quá trình này. Gần đây, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung NMN, một tiền chất của NAD+ có thể thúc đẩy biểu hiện của các miRNA chống lão hóa mạch máu của chuột già, dẫn đến các tác dụng trẻ hóa và chống xơ vữa động mạch.

NMN và đóng góp của chất này trong quá trình phân rã mô mỡ

NMN và đóng góp của chất này trong quá trình phân rã mô mỡ

14/07/2024

Thừa cân béo phì là kết quả của sự mất cân bằng trong quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể, khi lượng calo tiêu thụ vượt quá lượng calo tiêu hao, dẫn đến tích tụ mô mỡ quá mức và tăng cân. NMN là một hợp chất tiềm năng hỗ trợ giảm cân và cải thiện sức khỏe. NMN có khả năng tăng cường biểu hiện và hoạt động của ATGL, trong khi ATGL có khả năng phân giải triglycerid (một nhóm mỡ dự trữ chính trong cơ thể). Hãy cùng tìm hiểu một cách đơn giản về cơ chết này nhé.

Nicotinamide mononucleotide (NMN) làm tăng độ nhạy insulin của cơ ở phụ nữ tiền tiểu đường

Nicotinamide mononucleotide (NMN) làm tăng độ nhạy insulin của cơ ở phụ nữ tiền tiểu đường

14/07/2024

Độ nhạy insulin là khả năng sử dụng insulin của cơ thể, một hormone do tuyến tụy sản xuất, hormon này đóng vai trò như một chiếc chìa khóa để mở cánh cửa mang đường từ máu vào tế bào. Khi độ nhạy insulin giảm, lượng đường trong máu có thể tăng cao trong lúc đó cơ thể hay cụ thể hơn là tế bào không có đường để sử dụng, giai đoạn đầu sẽ là tiền tiểu đường và cuối cùng là phát triển thành bệnh lý đái tháo đường type 2. Hiện nay, một số nghiên cứu cho thấy NMN có thể tăng độ nhạy insulin bằng cách kích thích sản xuất Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD+) trong cơ thể, mang đến nhiều hy họng điều trị hiệu quả cho phụ nữ tiền tiểu đường.

Nghiên cứu: Bổ sung NMN (Mononucleotide Nicotinamide) đảo ngược rối loạn chức năng mạch máu và stress oxy hóa khi lão hóa ở chuột

Nghiên cứu: Bổ sung NMN (Mononucleotide Nicotinamide) đảo ngược rối loạn chức năng mạch máu và stress oxy hóa khi lão hóa ở chuột

14/07/2024

Lão hóa là một quá trình tự nhiên không thể tránh khỏi, dẫn đến nhiều thay đổi trong cơ thể, bao gồm cả sự suy giảm chức năng mạch máu và gia tăng stress oxy hóa. Những thay đổi này có thể góp phần gây ra nhiều bệnh lý nghiêm trọng đặc biệt là bệnh tim mạch - mạch vành, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và nguy hiểm hơn cả là tính mạnh con người. Việc bổ sung NMN giúp tăng cường sản xuất NAD+, kích hoạt các cơ chế sửa chữa DNA, từ đó cải thiện chức năng tế bào và bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do stress oxy hóa gây ra.

Theo dõi tin tức và thông tin khoa học
mới nhất của chúng tôi

phone icon