Mỗi tế bào trong cơ thể con người đều có một nhân ở trung tâm. Nhân chứa 23 cặp nhiễm sắc thể nên cơ thể có tổng cộng 46 nhiễm sắc thể.
Ở hai đầu mỗi nhiễm sắc thể là một cấu trúc DNA được gọi là telomere. Khi các tế bào già đi và phân chia, chiều dài của telomere ngày càng ngắn lại cho đến khi tế bào cuối cùng chết đi. Đó là một quá trình tự nhiên và không thể tránh khỏi. Vậy telomere có liên quan gì đến sức khỏe của tế bào?
Telomere không rút ngắn với tốc độ cố định. Chúng trở nên nhỏ hơn mỗi khi tế bào phân chia, nhưng một số thói quen lối sống nhất định có thể rút ngắn độ dài của telomere nhanh hơn. Nói cách khác, chế độ ăn uống, thói quen tập thể dục và các hoạt động khác có thể khiến các tế bào của bạn bị lão hóa sớm.
Các tế bào là những khối xây dựng của cơ thể. Nếu tế bào già đi sớm nghĩa là quá trình lão hóa của cơ thể đang diễn ra nhanh chóng. Vì vậy, nhiều nghiên sức sức khỏe tế bào sử dụng chiều dài telomere như một cách đo lường sức khỏe của tế bào.
Có rất nhiều hoạt động và thói quen tăng cường sức khỏe lành mạnh giúp hỗ trợ sức khỏe ở cấp độ tế bào. Cùng tìm hiểu một số thói quen sức khỏe giúp duy trì sức khỏe của tế bào, bao gồm:
Trong một nghiên cứu, các nhà khoa học đã khám phá ra mối tương quan giữa chiều dài telomere và sự tuân thủ đối với chế độ ăn kiêng Địa Trung Hải và các chế độ ăn kiêng tương tự khác. Những chế độ ăn này khuyến khích ăn chủ yếu là ngũ cốc nguyên hạt, trái cây và rau quả. Mặt khác, những người theo chế độ ăn kiêng này có xu hướng tránh thực phẩm giàu natri, đường (đặc biệt là đường chế biến) và thịt đỏ.
Các nhà khoa học đã xác định rằng các lựa chọn chế độ ăn uống có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của tế bào. Nguyên nhân là do có hai yếu tố đang diễn ra là các gốc tự do và chất chống oxy hóa. Các gốc tự do là những chất có thể gây tổn hại và làm suy giảm các tế bào và chất chống oxy hóa là những chất bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do. Khi chất béo trong thịt đỏ được nấu chín sẽ bị oxy hóa, sau đó có thể đưa các gốc tự do vào cơ thể. Chế độ ăn Địa Trung Hải bằng cách giảm lượng thịt đỏ bạn ăn vào có thể giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào. Trái cây tươi và rau quả là nguồn tuyệt vời của chất chống oxy hóa. Vì vậy, các chế độ ăn uống lành mạnh giàu vitamin và khoáng chất có thể giúp bạn duy trì sức khỏe tế bào tốt hơn.
Tập luyện sức đề kháng là một cách tuyệt vời để cải thiện sức mạnh và định hình cơ bắp. Để gặt hái được những lợi ích của việc tập thể dục ở cấp độ tế bào, bạn phải bổ sung các bài tập sức bền như chạy bộ, đạp xe, cardio hay bài tập cường độ cao ngắt quãng vào chế độ tập luyện của mình.
Trong một nghiên cứu ở những người tham gia tập cardio 45 phút ba lần một tuần. Chỉ sau sáu tháng, các nhà nghiên cứu đã quan sát thấy độ dài trung bình của telomere ở nhóm người đó dài hơn so với ở những đối tượng chỉ tập luyện sức đề kháng hoặc không tập thể dục.
Giấc ngủ và tình trạng miễn dịch trong cơ thể có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Nếu bạn ngủ không đủ giấc hoặc giấc ngủ kém chất lượng thì có thể khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.
Thời gian ngủ của mỗi người là khác nhau, nhưng đối với hầu hết mọi người ngủ 7 đến 9 giờ mỗi đêm là đủ. Khi bạn ngủ quá ít liên tục trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe ở cấp độ tế bào.
Nếu bạn ngủ 5 tiếng hoặc ít hơn mỗi đêm có thể ảnh hưởng xấu đến các tế bào trong cơ thể bạn. Trong một nghiên cứu, thời gian ngủ của nam giới có mối liên hệ tuyến tính với chiều dài telomere. Nói một cách đơn giản, đàn ông ngủ càng ít thì chiều dài telomere trung bình của họ càng ngắn. Các telomere ngắn hơn có nghĩa là các tế bào bị lão hóa sớm.
Nếu gặp khó khăn khi ngủ bạn có thể thử một số biện pháp như không sử dụng các thiết bị điện tử một giờ trước khi đi ngủ vì ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị điện tử có thể làm gián đoạn nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể. Ngoài ra, bạn có thể áp dụng một số biện pháp khác để có giấc ngủ tốt hơn như ngủ trong phòng tối, đi ngủ đúng giờ và tập thể dục thường xuyên.
Căng thẳng và mệt mỏi quá mức có liên quan đến việc độ dài telomere ngắn hơn ở người lớn. Một nghiên cứu cho thấy căng thẳng kéo dài có tác động tiêu cực đến các tế bào của cơ thể.
Có một số thực hành thiền định có thể giúp ngăn ngừa căng thẳng và mệt mỏi giúp bạn tập trung vào thời điểm hiện tại và một trong những thực hành phổ biến nhất là chánh niệm.
Thực hành chánh niệm có thể giúp bạn cảm thấy bản thân luôn hiện diện, giảm căng thẳng và mệt mỏi, từ đó giúp bảo vệ các tế bào của bạn và giúp duy trì sức khỏe tế bào tốt hơn.
Bài viết đã trả lời được câu hỏi làm sao để tế bào khỏe mạnh, từ đó cung cấp cho chúng ta một số cách để duy trì tế bào tốt hơn. Một cơ thể khỏe mạnh bắt đầu với các tế bào khỏe mạnh. Hãy thử áp dụng các lối sống lành mạnh này trong cuộc sống hằng ngày bằng việc bắt đầu một hoặc tất cả những lời khuyên để giữ cho tế bào của bạn khỏe mạnh và phát triển tốt.