Các triệu chứng có thể gặp khi ngưng thuốc rối loạn lo âu
29/05/2023
Thuốc rối loạn lo âu hay thuốc trầm cảm là nhóm thuốc được chỉ định trong điều trị bệnh lý rối loạn lo âu, trầm cảm, rối loạn ám ảnh cưỡng chế… Đây là nhóm thuốc kê đơn cần được chỉ định, theo dõi bởi bác sĩ trong thời gian điều trị. Tuy nhiên hiện nay, tình trạng tự ý ngưng thuốc rối loạn lo âu đang xảy ra ở nhiều người bệnh, gây ảnh hưởng xấu đến hiệu quả điều trị. Cùng tìm hiểu các triệu chứng có thể gặp khi ngưng thuốc rối loạn lo âu qua bài viết dưới đây.
Tổng quan về thuốc điều trị rối loạn lo âu
Điều trị rối loạn lo âu thường theo hai phương pháp chính là tâm lý trị liệu và sử dụng thuốc điều trị. Phần lớn người bệnh thường phân vân liệu có nên uống thuốc rối loạn lo âu hay chỉ nên điều trị bằng tâm lý trị liệu?
Theo đó, sau khi người bệnh được thăm khám và chẩn đoán bệnh, bác sĩ điều trị sẽ quyết định phương pháp điều trị thích hợp. Điều trị bằng thuốc dựa trên tiền sử bệnh, loại thuốc đang sử dụng và rối loạn lo âu cụ thể mà người bệnh đang mắc phải. Một số nhóm thuốc chính trong điều trị rối loạn lo âu như sau:
Thuốc chống trầm cảm ba vòng: Đây là nhóm thuốc được chỉ định trong điều trị các triệu chứng của rối loạn lo âu. Tương tự như các thuốc SSRI, nhóm thuốc này hoạt động bằng cách tái cân bằng mức độ dẫn truyền thần kinh trong não. Thuốc chống trầm cảm ba vòng có tác dụng khởi phát chậm (có thể mất từ 4 – 12 tuần để có hiệu quả). Một số tác dụng phụ có thể gặp phải bao gồm khô miệng, chóng mặt, mất ngủ, táo bón, tăng cân nhanh chóng…
Benzodiazepines: Bao gồm các thuốc Alprazolam, Diazepam, Lorazepam, Chlordiazepoxide… tác dụng theo cơ chế tạo trạng thái thư giãn bằng cách ảnh hưởng đến các thụ thể gamma aminobutyric (GABA) của não, làm cho hệ thần kinh trung ương hoạt động chậm lại. Một số tác dụng phụ có thể gặp phải khi điều trị bằng nhóm thuốc Benzodiazepine là suy giảm khả năng phối hợp, buồn ngủ, gây nghiện…
Thuốc chẹn kênh Beta: Đây là nhóm thuốc thường được chỉ định trong điều trị tăng huyết áp. Ngoài ra, thuốc chẹn kênh Beta cũng được dùng trong điều trị các triệu chứng thể chất của lo âu cấp tính như tức ngực, nhịp tim nhanh… trong các trường hợp lo âu do sự kiện gây ra như rối loạn lo âu xã hội;
Chất ức chế Monoamine oxidase (MAOIs): Hiện nay nhóm thuốc này không còn được coi là phương pháp điều trị đầu tay cho chứng lo lắng và trầm cảm. Tuy nhiên trường hợp các liệu pháp điều trị ưu tiên không hiệu quả, thuốc có thể được chỉ định là phương án thứ hai. MAOIs hoạt động theo cơ chế cân bằng chất dẫn truyền thần kinh não, cải thiện mức độ tâm trạng…
Triệu chứng có thể gặp phải khi ngưng thuốc rối loạn lo âu
Ngưng thuốc rối loạn lo âu gây ra các triệu chứng và tác động nguy hiểm, bao gồm các triệu chứng cai nghiện, làm nặng thêm tình trạng bệnh. Triệu chứng cụ thể phụ thuộc vào loại thuốc điều trị như sau:
Benzodiazepines: Các thuốc thuộc nhóm Benzodiazepines có thể gây lệ thuộc thuốc về cả thể xác và tinh thần nếu sử dụng liều cao trong thời gian dài. Trường hợp người bệnh tự ý ngưng sử dụng thuốc đột ngột sẽ gây ra các triệu chứng cai thuốc bao gồm lo lắng, nhầm lẫn, mất ngủ, căng thẳng, bồn chồn và động kinh (hiếm gặp).
Thuốc chống trầm cảm ba vòng, chất ức chế MAOIs: Nhóm thuốc này không gây lạm dụng hay phụ thuộc thuốc, nhưng nếu người bệnh ngưng uống thuốc trầm cảm một cách đột ngột có thể gây ra hội chứng cai thuốc.
Ngoài ra, việc ngưng thuốc rối loạn lo âu một cách đột ngột có thể gây ra các triệu chứng mệt mỏi, thay đổi tâm trạng, gặp ác mộng, tiêu chảy, đau bụng, đau đầu, các triệu chứng giống bệnh cúm, đổ mồ hôi…
Lưu ý khi điều trị bằng thuốc rối loạn lo âu
Tuyệt đối không tự ý ngưng thuốc rối loạn lo âu khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Trường hợp gặp tác dụng không mong muốn khi điều trị, người bệnh cần liên hệ và trao đổi trực tiếp với bác sĩ điều trị để có phương án điều chỉnh liều hoặc thay đổi thuốc. Người bệnh không được tự ý dừng thuốc hoặc tự ý điều chỉnh mức liều, điều này là vô cùng nguy hiểm vì có thể gây ra những phản ứng tiêu cực cho tình trạng bệnh lý.
Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng thuốc tại tờ hướng dẫn sử dụng, nếu người bệnh cảm thấy có điều không hiểu hoặc không hợp lý, cần trao đổi trực tiếp với bác sĩ điều trị bởi ở những bệnh tâm lý như rối loạn lo âu, trầm cảm thì việc được giải thích rõ về mặt tâm lý và khoa học là vô cùng cần thiết để củng cố niềm tin trong quá trình điều trị.
Uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ.
Trường hợp người bệnh quên một liều thuốc, tuyệt đối không uống gấp đôi liều chỉ định khi nhớ ra.
Không sử dụng đồ uống hay chất kích thích.
Đối với người bệnh rối loạn lo âu, bên cạnh thuốc điều trị thì chất lượng tâm trạng tốt, giấc ngủ ổn định và giảm các suy nghĩ tiêu cực đóng vai trò vô cùng quan trọng. Vì vậy, bổ sung các loại thực phẩm bảo vệ sức khỏe có chứa thành phần Nicotinamide Mononucleotide là một yếu tố quan trọng góp phần trong việc đẩy lùi những vấn đề sức khỏe cũng như tâm lý của người bệnh. Khi Nicotinamide Mononucleotide được biết đến là một enzyme quan trọng đóng vai trò là tiền thân của Coenzyme NAD, có khả năng giảm thiểu tác động có hại từ các gốc tự do trong tế bào não, ngăn ngừa sự phát triển của các vấn đề lão hóa. Đồng thời cải thiện tình trạng mất ngủ, trầm cảm và suy nhược thần kinh, mang lại lợi ích to lớn cho sức khỏe và trạng thái tinh thần.