Vitamin B là loại vitamin tan trong nước và được thải vào nước tiểu. Vitamin B hỗ trợ nhiều quá trình khác nhau trong cơ thể bao gồm hỗ trợ các phản ứng enzyme và hỗ trợ hệ thống miễn dịch của cơ thể. Một số loại vitamin thúc đẩy tiêu hóa trong khi một số khác giúp vận chuyển oxy và năng lượng khắp cơ thể.
Vitamin B được sản xuất tự nhiên bởi các sinh vật khác nhau từ thực vật đến nấm men vi khuẩn. Tuy nhiên động vật có vú kể cả con người không thể tự tạo ra các loại vitamin này. Vitamin B phải được hấp thụ từ chế độ ăn uống hoặc nguồn vi khuẩn của chúng ta.
Chúng ta có thể cung cấp vitamin B complex từ nhiều nguồn khác nhau. Không có nguồn thực phẩm đơn lẻ nào có thể cung cấp tất cả các loại vitamin B cần thiết để cơ thể hoạt động bình thường. Do đó, một chế độ ăn uống cân bằng nhiều loại thực phẩm giàu dinh dưỡng là cần thiết để cung cấp đủ nhu cầu vitamin B cho cơ thể. Sự thiếu hụt vitamin B có thể làm tăng nguy cơ phát triển nhiều tình trạng bệnh lý như viêm, dị ứng hoặc bệnh truyền nhiễm.
Cùng tìm hiểu về chức năng vitamin B, nguồn cung cấp và sự thiếu hụt các loại vitamin B sẽ gây ảnh hưởng như thế nào tới cơ thể.
Tim, gan, thận và não đều chứa hàm lượng vitamin B cao. Chức năng vitamin B1 đối với cơ thể là:
Vitamin B1 có thể được tìm thấy trong thịt nhất là thịt heo và thịt gà, đậu, cám gạo, trứng, mầm ngũ cốc nguyên hạt, gan và đậu xanh. Ngoài ra, vitamin B1 cũng có thể được cung cấp từ vi khuẩn sống trong ruột của chúng ta.
Vitamin B1 giúp cơ thể lấy năng lượng từ thức ăn và giúp duy trì hệ thần kinh khỏe mạnh. Khi cơ thể thiếu vitamin B có thể gây ra những triệu chứng sau:
Một số trường hợp có nguy cơ cao bị thiếu vitamin B, bao gồm: nghiện rượu, người cao tuổi, nhiễm HIV hoặc AIDS, mắc bệnh tiểu đường, suy tim và người đã từng phẫu thuật béo phì.
Chức năng vitamin B2 đối với cơ thể, bao gồm:
Các nguồn cung cấp vitamin B2 trong chế độ ăn uống bao gồm gan, trứng, các sản phẩm từ sữa, các loại đầu, rau lá xanh, cá hồi, hạnh nhân, rau bina, thực phẩm tăng cường và một số loại nấm.
Thiếu vitamin B2 có thể xảy ra ở những bệnh nhân bị rối loạn nội tiết như các vấn đề về tuyến giáp hoặc một số tình trạng khác.
Vitamin B2 hỗ trợ chức năng của mắt, hệ thần kinh và da của chúng ta. Do đó, triệu chứng khi cơ thể thiếu vitamin B bao gồm:
Những người có nguy cơ thiếu hụt vitamin B2 cao nhất, bao gồm: những người có chế độ ăn thuần chay, không tiêu thụ các sản phẩm từ sữa và phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú.
Cơ thể chuyển đổi vitamin B3 thành một coenzyme gọi là nicotinamide adenine dinucleotide (NAD). NAD là một phần cần thiết của hơn 400 phản ứng enzyme khác nhau trong cơ thể, cao nhất trong số các coenzyme có nguồn gốc từ vitamin. Những enzyme này có một số tác dụng, bao gồm:
Nguồn cung cấp vitamin B3 bao gồm thịt đỏ, thịt gia cầm, gạo lứt, các loại đậu, quả hạch, hạt, chuối, cá và thực phẩm tăng cường. Ngoài ra, nhiều loại vi khuẩn đường ruột cũng có thể sản xuất loại vitamin này.
Vitamin B3 có tác dụng hỗ trợ da và hệ thần kinh, đồng thời giải phóng năng lượng từ thực phẩm. Tình trạng thiếu vitamin B3 hiếm khi xảy ra vì nó được thêm vào nhiều loại thực phẩm. Triệu chứng của thiếu hụt vitamin B3, bao gồm:
Những người có nguy cơ thiếu vitamin B3, bao gồm: bệnh nhân suy dinh dưỡng, nghiện rượu, mắc HIV/AIDS, bệnh viêm ruột và hội chứng carcinoid khiến khối u phát triển trong đường tiêu hóa.
Chức năng vitamin B5 đối với cơ thể, bao gồm:
Các nguồn cung cấp vitamin B5 bao gồm trứng, thịt gà, gan hoặc thận, ngũ cốc, bông cải xanh, khoai tây, sữa, nấm và bơ. Vi khuẩn cũng có thể tạo ra loại vitamin này.
Vitamin B5 giúp cơ thể sản xuất năng lượng và kiểm soát các chức năng miễn dịch khác nhau của cơ thể. Triệu chứng thiếu hụt vitamin B5, bao gồm:
Vitamin B6 đóng vai trò trong hơn 100 phản ứng enzyme. Cơ thể cần vitamin B6 để:
Nguồn cung cấp vitamin B6 cho cơ thể bao gồm bơ, đậu phụ, thịt gia cầm, cá, đậu xanh, gan bò, chuối, các loại đậu và khoai lang.
Sự thiếu hụt vitamin B6 có thể biểu hiện dưới dạng:
Những người có nguy cơ thiếu vitamin B6 bao gồm người nghiện rượu, lớn tuổi, mắc bệnh thận gây giảm khả năng hấp thu vitamin B6. Những người mắc các bệnh qua trung gian miễn dịch như bệnh Crohn, viêm khớp dạng thấp và những người dùng thuốc tránh thai.
Chức năng vitamin B7 đối với cơ thể con người, bao gồm:
Nguồn cung cấp vitamin B7 bao gồm đậu, quả hạch, hạt có dầu như đậu phộng, đậu nành, hoa hướng dương, hạt vừng. Ngoài ra, một số thực phẩm như gan, trứng, thịt lợn và rau lá xanh cũng cung cấp vitamin B7 cho cơ thể.
Dấu hiệu thiếu hụt vitamin B7, bao gồm:
Những người có nguy cơ thiếu hụt vitamin B7 bao gồm người mắc các bệnh rối loạn chuyển hóa, nghiện rượu và phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú.
Dạng tự nhiên của vitamin B9 được gọi là folate. Axit folic có trong thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng và một số chất bổ sung là một dạng tổng hợp của vitamin. Chức năng của vitamin B9, bao gồm:
Nguồn cung cấp vitamin B9 cho cơ thể bao gồm măng tây, gan bò, hải sản, ngũ cốc nguyên hạt, trứng, đậu phộng, trái cây họ cam quýt, các loại đậu và rau lá xanh. Ngoài ra, vi khuẩn đường ruột cũng có thể tạo ra loại vitamin này.
Vitamin B9 đóng vai trò tạo nên ADN và giúp tổng hợp axit amin. Các tế bào hồng cầu cũng cần lượng vitamin B9 cao. Triệu chứng khi cơ thể thiếu vitamin B9, bao gồm:
Những người nên bổ sung vitamin B9 cho cơ thể bao gồm phụ nữ trước và trong khi mang thai, nghiện rượu, bệnh celiac và bệnh viêm ruột.
Không nên dùng quá 1000 mcg axit folic mỗi ngày, uống nhiều hơn mức này có thể che giấu các triệu chứng thiếu vitamin B12 gây tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
Cơ thể sử dụng vitamin B12 để:
Nguồn cung cấp vitamin B12 cho cơ thể bao gồm trứng, cá, sữa, gan bò, thịt gà và hải sản. Tất cả các nguồn cung cấp vitamin B12 đều đến từ động vật. Do đó, đối với người ăn chay hoặc thuần chay có thể cần bổ sung vitamin B12 từ các chất bổ sung hoặc thực phẩm tăng cường như ngũ cốc ăn sáng và men dinh dưỡng.
Vitamin B12 hỗ trợ sản xuất tế bào hồng cầu và giúp duy trì hệ thần kinh vui vẻ và khỏe mạnh. Cũng như các loại vitamin B khác, vitamin B12 giúp giải phóng năng lượng từ thức ăn và giúp cơ thể sử dụng folate. Triệu chứng thiếu vitamin B12, bao gồm:
Những người có nguy cơ thiếu vitamin B12 bao gồm tình trạng giảm hấp thu chất dinh dưỡng gặp trong bệnh Celiac, bệnh Crohn, người ăn chay và ăn chay trường, phẫu thuật cắt dạ dày và dùng các thuốc ngăn chặn sản xuất axit dạ dày.
Tóm lại, vitamin B đóng vai trò quan trọng trong cơ thể chúng ta và là chất dinh dưỡng không thể thiếu. Nhiều nguồn thực phẩm có thể cung cấp các loại vitamin B cần thiết để duy trì sự cân bằng hợp lý. Ngoài ra, người bệnh có thể sử dụng thêm các loại thực phẩm bổ sung vitamin B complex để đảm bảo cung cấp đủ nhu cầu của cơ thể. Không ăn một chế độ ăn uống cân bằng thích hợp có thể dễ dàng dẫn đến thiếu vitamin B gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
