Bạn thật sự bao nhiêu tuổi?
Tuổi sinh học trẻ hơn tuổi thật là quan điểm được rất nhiều người đồng tình, tuy nhiên điều này có thật sự chính xác hay không? Mỗi người sẽ có tốc độ lão hóa rất khác nhau, không ai giống ai, có người có tuổi sinh học lão hóa rất nhanh trong khi những người khác "già đi" chậm hơn. Bạn chắc chắn đã từng gặp một ai đó lần đầu tiên mà khi nhìn thì họ trông có vẻ trẻ hoặc già hơn nhiều so với tuổi thực của họ.
Theo các chuyên gia, tuổi đời (Chronological age) là số năm mà chúng ta đã sống, trong khi đó tuổi sinh học (Biological age) là con số đề cập đến mức độ trẻ hơn hay già hơn so với con số tuổi đời của một người. Tuổi sinh học còn được gọi là tuổi sinh lý (Physiological age) với bản chất là một thước đo dùng để đo mức độ tốt hay xấu mà cơ thể chúng ta đang vận hành khi so sánh với tuổi đời. Ví dụ, một người dù có tuổi thật là 65 nhưng do có lối sống lành mạnh, không tiếp xúc với các mối đe dọa đến tuổi tác (như thuốc lá, rượu bia và béo phì) thì về mặt sinh lý họ lại chỉ ở độ tuổi 55. Hiện tượng trẻ hóa tuổi sinh học này không hề hiếm gặp và ngược lại nhiều người dù còn rất trẻ nhưng tuổi sinh học lão hóa do có lối sống tiêu cực.
Trước đây, các chuyên gia cho rằng lão hóa là quá trình nằm ngoài tầm kiểm soát của con người và bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố không thể thay đổi, trong đó quan trọng nhất là di truyền. Tuy nhiên các nghiên cứu gần đây lại cho thấy quá trình lão hóa có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài và có thể điều chỉnh được, bao gồm chế độ ăn uống, tập thể dục, stress và thuốc lá. Nhiều nghiên cứu về quá trình lão hóa đánh giá rằng tuổi đời là một con số không đầy đủ vì nó không tính đến các yếu tố bên ngoài này. Các nghiên cứu cho thấy telomere và quá trình methyl hóa DNA đóng vai trò quan trọng trong quá trình lão hóa cơ thể. Trong đó, Telomere là các nucleotide trên các đầu của nhiễm sắc thể (chromosome) với nhiệm vụ bảo vệ nhiễm sắc thể không bị hư hại cũng như liên kết với một nhiễm sắc thể gần đó. Về cơ bản, các telomere có vai trò quyết định đến tốc độ lão hóa và quá trình chết tế bào. Các nhà khoa học cho hay, tuổi càng cao thì các telomere càng ngắn, tuy nhiên một vài nghiên cứu khác lại cho thấy nếu duy trì một lối sống lành mạnh thì các telomere có thể được duy trì, thậm chí kéo dài, mặc cho tuổi tác và do đó sẽ làm chậm quá trình lão hóa. Một yếu tố khác ảnh hưởng đến lão hóa và tuổi sinh học là quá trình methyl hóa DNA, và các nhà khoa học cũng đang sử dụng phương pháp methyl hóa DNA nhằm tác động đến độ tuổi sinh học của một người. Tế bào sử dụng quá trình methyl hóa DNA để kiểm soát sự biểu hiện của gen, cụ thể nó sẽ tắt các gen di truyền.
Nhiều người có tuổi sinh học trẻ hơn tuổi thật và điều này cho thấy sẽ có một số yếu tố có thể tác động đến tuổi sinh học. Tuổi sinh học liên quan đến nhiều yếu tố lối sống, bao gồm chế độ ăn uống, tập thể dục và thói quen ngủ. Nếu thay đổi chúng theo hướng tích cực thì tuổi thọ trung bình của chúng ta sẽ tăng lên.
Mặc dù không phải là một khái niệm hoàn toàn chính xác, nhưng tuổi sinh học có thể thể hiện qua các chỉ số khách quan như nhịp tim lúc nghỉ, huyết áp và thị lực, bên cạnh đó là các tiêu chí chủ quan hơn như mức độ dễ dàng khi thực hiện các công việc hàng ngày, sức mạnh cơ bắp và khả năng vận động tổng thể. Xác định được tuổi sinh học giúp bạn đánh giá bản thân khỏe mạnh ra sao và đồng thời đánh giá được nguy cơ mắc các bệnh đe dọa tính mạng, chẳng hạn như huyết áp cao hoặc đái tháo đường.
Vậy nhìn gương mặt có đoán được tuổi sinh học hay không? Dân gian có câu: "Một bức tranh đáng giá hơn ngàn lời nói" và hình ảnh gương mặt 3D được các chuyên gia đánh giá là có giá trị bằng hàng nghìn lần xét nghiệm máu. Đôi má đầy đặn và bọng mắt không chỉ là dấu hiệu của tuổi sinh học lão hóa mà còn phản ánh tình trạng sức khỏe của một người. Khái niệm tuổi sinh học bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, từ môi trường cho đến chế độ ăn uống và thói quen tập thể dục, đồng thời còn phản ánh sức khỏe tế bào và có thể khác xa so với tuổi thật tính theo số năm sống.
Tuy nhiên, tuổi sinh học rất khó xác định chính xác. Vì lý do này mà nhà khoa học Jackie Han và các đồng nghiệp đã phát triển một công cụ AI, được gọi là đồng hồ lão hóa khuôn mặt, để lấy hình ảnh gương mặt 3D của một người và tính toán tuổi sinh học của họ.
Lấy cảm hứng từ một tập tục hàng trăm năm tuổi của Trung Quốc, trong đó có việc dự đoán sức khỏe của một người bằng cách “đọc” khuôn mặt, Han đã tạo ra công cụ này bằng cách phân tích hình ảnh khuôn mặt 3D của khoảng 5000 người Trung Quốc. Các nhà nghiên cứu đã tạo ra 2 chiếc đồng hồ dựa trên AI, một chiếc dự đoán tuổi thật và chiếc còn lại dự đoán tuổi sinh học. Những chiếc đồng hồ lão hóa khuôn mặt này theo dõi những thay đổi trên khuôn mặt theo thời gian, như khóe mắt rủ xuống, mũi rộng ra, quai hàm chảy xệ và khoảng cách giữa mũi và miệng tăng lên.
Mặc dù chỉ dừng ở bước nghiên cứu nhưng điều này cho thấy gương mặt là một yếu tố có thể góp phần đánh giá tuổi sinh học của một người, và để chính xác hơn cần kết hợp thêm các yếu tố khác.
Hiện nay một cách tốt nhất để hỗ trợ làm chậm quá trình lão hóa, kéo dài tuổi thọ của tế bào và cải thiện sự lão hóa thần kinh là sử dụng thực phẩm bổ trợ có chứa thành phần có chứa NMN, có tác dụng chống lão hóa ở cấp độ tế bào, làm giảm sự lão hóa của cơ, xương, gan, thị giác, cải thiện độ nhạy cảm insulin, chức năng miễn dịch và mức độ hoạt động thể chất.
Ngoài ra, nếu bạn đang có vấn đề về sức khỏe, có các bệnh nền, sức khỏe yếu, cần gặp bác sĩ chuyên môn, chuyên gia y tế để được tư vấn chi tiết trước khi sử dụng thuốc Metformin.