vi
Tiếng Việt
vi
Tiếng Việt
English
English
日本語
日本語
Chia sẻ:

Vì sao mất ngủ làm suy giảm trí nhớ?

01/06/2023
Ngày nay, dưới áp lực cuộc sống và cường độ làm việc cao đã dẫn đến tình trạng mất ngủ diễn ra ở một phần lớn dân số, đặc biệt là những người trong độ tuổi lao động và người ở độ tuổi trung niên. Vậy tình trạng mất ngủ suy giảm trí nhớ có mối liên hệ với nhau hay không?

Như thế nào được xem là mất ngủ, suy giảm trí nhớ?

Trước khi tìm hiểu bệnh mất ngủ suy giảm trí nhớ có liên quan đến nhau hay không, chúng ta cần hiểu được khái niệm của từng loại, từ đó giúp xác định bản thân mình có rơi vào bất kỳ vấn đề nào hoặc mắc cả hai cùng lúc hay không?

  • Mất ngủ: Đây là một triệu chứng phổ biến nhất của chứng rối loạn giấc ngủ. Theo đó, nguyên nhân gây rối loạn giấc ngủ thường do stress, rối loạn lo âu hoặc do việc sử dụng quá mức các chất kích thích. Nếu mất ngủ diễn ra kéo dài sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe, chất lượng cuộc sống, học tập và công việc của người bệnh. Thậm chí trong một số trường hợp, mất ngủ kinh niên còn làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.
  • Suy giảm trí nhớ: là cụm từ dùng để chỉ trí nhớ và nhận thức bị suy giảm do ảnh hưởng của sự thoái hóa diễn ra trong não bộ. Một trong những bệnh lý phổ biến nhất với biểu hiện suy giảm trí nhớ là Alzheimer. Theo thống kê có đến 60% người suy giảm trí nhớ trầm trọng do ảnh hưởng của căn bệnh này. Khi suy giảm trí nhớ xảy ra sẽ khiến người bệnh quên đi những chuyện vừa mới xảy ra, từ đó làm giảm khả năng nhận thức, dẫn đến khả năng giao tiếp xã hội kém đi, gây ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, gia đình, học tập và công việc của người bệnh.
mat-ngu-suy-giam-tri-nho
Có đến 60% người suy giảm trí nhớ trầm trọng do mất ngủ kéo dài 

Vì sao mất ngủ suy giảm trí nhớ?

Mất ngủ có gây suy giảm trí nhớ? Dưới góc nhìn khoa học, giấc ngủ và bộ nhớ của con người có sự kết nối khá phức tạp. Việc con người được nghỉ ngơi đầy đủ không chỉ giúp đầu óc được minh mẫn, mà còn hỗ trợ não bộ trong việc xử lý thông tin mới được trơn tru và mượt mà hơn, đặc biệt khi vừa thức dậy. Việc ngủ sau khi học sẽ củng cố các thông tin “nạp vào” thành ký ức, từ đó cho phép bạn lưu trữ chúng lâu hơn trong bộ não. Những người bị mất ngủ có nguy cơ tăng 27% mắc chứng mất trí nhớ. Những người thiếu ngủ, không ngủ đủ giấc có khả năng mắc chứng mất trí nhớ cao hơn 25%. Những người ngủ không sâu, thường xuyên thức giấc sẽ có nguy cơ mất trí nhớ cao hơn 24%.

Với một người trưởng thành khỏe mạnh sẽ trải qua 4 giai đoạn trong một giấc ngủ. Giai đoạn 1 và 2 được gọi là giai đoạn giấc ngủ NREM nhẹ, giai đoạn 3 là giấc ngủ NREM sâu; đây là những giai đoạn có tác dụng chuẩn bị cho não học thêm các thông tin mới vào ngày hôm sau. Do đó, nếu chúng ta không ngủ hoặc ngủ không đủ giấc sẽ làm giảm khả năng học tập lên đến 40%. Cụ thể trong giai đoạn giấc ngủ NREM, não bộ của chúng  ta sẽ sắp xếp các ký ức của ngày hôm trước, chắt lọc ký ức quan trọng và loại bỏ đi các thông tin không cần thiết. Những ký ức chọn lọc sẽ trở nên cụ thể hơn khi chúng ta bắt đầu giấc ngủ NREM sâu, quá trình này vẫn sẽ tiếp tục trong giấc ngủ REM. Thêm vào đó các ký ức cảm xúc được xử lý trong giai đoạn REM có thể giúp chúng ta đối phó với những trải nghiệm khó khăn thật sự trong cuộc sống thực tế.

Có thể thấy rối loạn giấc ngủ và tình trạng suy giảm trí nhớ đều có thể gây ra những ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và công việc. Người bị suy giảm trí nhớ rất dễ bị mất ngủ, có chất lượng giấc ngủ không tốt. Ngược lại, người bị mất ngủ thường xuyên sẽ có khả năng mắc phải tình trạng suy giảm trí nhớ cao hơn. 

Một nghiên cứu khác đã chỉ ra mối quan hệ giữa tình trạng suy giảm trí nhớ và rối loạn giấc ngủ ở bệnh nhân Alzheimer. Theo đó, một trong những dấu hiệu của căn bệnh Alzheimer này chính là tích tụ nhiều protein amyloid beta trong não. Các protein này sẽ gia tăng khi chúng ta tỉnh táo và giảm dần khi ngủ vì vậy việc thiếu ngủ thường xuyên sẽ khiến cơ thể tích tụ nhiều protein amyloid beta, làm tăng nguy cơ mắc Alzheimer gây nên chứng suy giảm trí nhớ. 

Theo một vòng lặp vô tận, mất ngủ gây suy giảm trí nhớ và bệnh nhân mắc suy giảm trí nhớ thường sẽ có giấc ngủ ngắn hơn, thời gian tỉnh giấc ban đêm cao hơn so với người bình thường, gây ra nhiều tác hại đến nhận thức của người bệnh. 

Giải pháp tăng cường trí nhớ dành cho người thường xuyên mất ngủ

Lịch trình ngủ/ thức

Hãy tập ngủ và thức ở một thời điểm cố định để cơ thể quen dần với thời gian thức/ ngủ này, từ đó điều chỉnh lại đồng hồ sinh học để đảm bảo chất lượng giấc ngủ tốt, số giờ ngủ đủ, từ đó giúp cải thiện khả năng ghi nhớ.

Chế độ ăn uống khoa học cải thiện tình trạng mất ngủ suy giảm trí nhớ

Chế độ ăn uống khoa học là yếu tố tiên quyết giúp cải thiện sức khỏe và chất lượng sống. Một ly sữa ấm buổi tối sẽ giúp bạn ngủ ngon hơn, đặc biệt hiệu quả đối với người lớn tuổi vì trong sữa có chứa melatonin giúp ngủ ngon hơn. Ngoài ra cần tránh sử dụng các chất kích thích trước khi đi ngủ để tránh gây ảnh hưởng không tốt đến giấc ngủ.

mat-ngu-suy-giam-tri-nho
Chế độ ăn uống khoa học có thể cải thiện tình trạng mất ngủ suy giảm trí nhớ 

Tập thể dục thường xuyên

Thay vì việc tập luyện các bài tập mạnh, bệnh nhân nên lựa chọn tập các bài tập nhẹ nhàng như yoga, đi bộ, ngồi thiền… ít nhất 30 phút mỗi ngày.

Chú ý môi trường xung quanh

Môi trường phòng ngủ cũng là yếu tố quan trọng cần được quan tâm. Phòng ngủ nên có nhiệt độ và ánh sáng thích hợp, đệm ngủ không nên quá cứng sẽ giúp ngủ sâu giấc hơn.

Tóm lại, tình trạng mất ngủ và suy giảm trí nhớ là những hội chứng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và đời sống của người mắc bệnh. Các biện pháp cải thiện trong bài viết chỉ mang tính tham khảo. Để cải thiện sức khỏe tốt nhất, người bệnh nên chủ động thăm khám tại các chuyên khoa thần kinh uy tín ngay từ khi phát hiện các dấu hiệu ban đầu.

Các bài viết khác

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

10 cách để cải thiện sức khỏe thể chất của bạn

27/06/2023
Nếu bạn cảm thấy mệt mỏi, uể oải và tăng vài kilogam cân nặng không mong muốn, có lẽ đã đến lúc bạn nên kiểm soát sức khỏe của mình. Dưới đây là 10 cách cải thiện sức khỏe thể chất của bạn ngay hôm nay.
Uống NMN có tốt không? 3 lưu ý phải biết trước khi dùng

Uống NMN có tốt không? 3 lưu ý phải biết trước khi dùng

22/11/2024
Những năm gần đây, NMN đang dần trở thành tâm điểm chú ý trong việc cải thiện năng lượng, đảo ngược lão hóa. Tuy nhiên, để tối ưu hiệu quả và tránh những rủi ro không mong muốn, có 3 lưu ý quan trọng mà bạn cần biết trước khi sử dụng NMN.
Tác dụng an toàn và chống lão hóa của Nicotinamide Mononucleotide (NMN) trong các thử nghiệm lâm sàng ở người

Tác dụng an toàn và chống lão hóa của Nicotinamide Mononucleotide (NMN) trong các thử nghiệm lâm sàng ở người

14/07/2024

Nicotinamide Mononucleotide (NMN) là một chất bổ sung dinh dưỡng đầy triển vọng trong việc ngăn ngừa quá trình lão hóa và cải thiện sức khỏe tổng thể. Các nghiên cứu lâm sàng gần đây đã chỉ ra những tác dụng an toàn và hiệu quả của NMN đối với sức khỏe con người. Việc tìm hiểu sâu hơn về những lợi ích của NMN sẽ giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về vai trò của nó trong việc duy trì sự lão hóa chậm và tăng cường sức khỏe tổng thể.

NMN giúp cải thiện sự mệt mỏi ở người lớn tuổi

NMN giúp cải thiện sự mệt mỏi ở người lớn tuổi

14/07/2024

NMN (Nicotinamide Mononucleotide) gây sự chú ý nhờ khả năng cải thiện các vấn đề liên quan đến tuổi tác. Một trong những lợi ích tiềm năng của NMN là khả năng giúp giảm mệt mỏi ở người già. Nghiên cứu gần đây đang chỉ ra những cơ chế thông qua đó NMN giúp cải thiện tình trạng người lớn tuổi dễ mệt mỏi.

NMN giúp cải thiện khả năng sinh sản thế nào?

NMN giúp cải thiện khả năng sinh sản thế nào?

14/07/2024

NMN (Nicotinamide Mononucleotide) đang nhận được sự quan tâm ngày càng lớn trong lĩnh vực sức khỏe và chăm sóc cá nhân. Một trong những ứng dụng tiềm năng của NMN như một cách cải thiện khả năng sinh sản. Nghiên cứu đang chỉ ra những lợi ích tiềm năng của NMN đối với khả năng sinh sản ở cả nam và nữ giới.

Bổ sung Nicotinamide mononucleotide (NMN) giúp tăng cường khả năng hiếu khí ở người chạy nghiệp dư

Bổ sung Nicotinamide mononucleotide (NMN) giúp tăng cường khả năng hiếu khí ở người chạy nghiệp dư

14/07/2024

Hoạt động thể thao, đặc biệt là chạy bộ, đòi hỏi khả năng hiếu khí tốt để cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể. Ở những người tập luyện nghiệp dư, khả năng hiếu khí thường bị giới hạn, ảnh hưởng đến hiệu quả tập luyện. Gần đây, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung NMN - Nicotinamide mononucleotide có thể hỗ trợ tăng cường khả năng hiếu khí ở những người chạy nghiệp dư.

NMN hỗ trợ chức năng tim, ngăn suy tim do quá tải áp lực

NMN hỗ trợ chức năng tim, ngăn suy tim do quá tải áp lực

14/07/2024

Suy tim là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng, ảnh hưởng đến chức năng bơm máu của tim. Một trong những nguyên nhân dẫn đến suy tim là quá tải áp lực tim. Gần đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng NMN (Nicotinamide mononucleotide) có thể hỗ trợ chức năng tim, góp phần ngăn ngừa suy tim do quá tải áp lực.

Bổ sung NMN thúc đẩy biểu hiện miRNA chống lão hóa ở động mạch chủ của chuột già, dự đoán sự trẻ hóa biểu sinh và tác dụng chống xơ vữa động mạch

Bổ sung NMN thúc đẩy biểu hiện miRNA chống lão hóa ở động mạch chủ của chuột già, dự đoán sự trẻ hóa biểu sinh và tác dụng chống xơ vữa động mạch

14/07/2024

Sự lão hóa là một quá trình tự nhiên và không thể tránh khỏi đối với cơ thể sống. Tuy nhiên, các nhà khoa học đang không ngừng nghiên cứu các phương pháp để làm chậm hoặc ngăn chặn quá trình này. Gần đây, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung NMN, một tiền chất của NAD+ có thể thúc đẩy biểu hiện của các miRNA chống lão hóa mạch máu của chuột già, dẫn đến các tác dụng trẻ hóa và chống xơ vữa động mạch.

NMN và đóng góp của chất này trong quá trình phân rã mô mỡ

NMN và đóng góp của chất này trong quá trình phân rã mô mỡ

14/07/2024

Thừa cân béo phì là kết quả của sự mất cân bằng trong quá trình chuyển hóa chất béo trong cơ thể, khi lượng calo tiêu thụ vượt quá lượng calo tiêu hao, dẫn đến tích tụ mô mỡ quá mức và tăng cân. NMN là một hợp chất tiềm năng hỗ trợ giảm cân và cải thiện sức khỏe. NMN có khả năng tăng cường biểu hiện và hoạt động của ATGL, trong khi ATGL có khả năng phân giải triglycerid (một nhóm mỡ dự trữ chính trong cơ thể). Hãy cùng tìm hiểu một cách đơn giản về cơ chết này nhé.

Nicotinamide mononucleotide (NMN) làm tăng độ nhạy insulin của cơ ở phụ nữ tiền tiểu đường

Nicotinamide mononucleotide (NMN) làm tăng độ nhạy insulin của cơ ở phụ nữ tiền tiểu đường

14/07/2024

Độ nhạy insulin là khả năng sử dụng insulin của cơ thể, một hormone do tuyến tụy sản xuất, hormon này đóng vai trò như một chiếc chìa khóa để mở cánh cửa mang đường từ máu vào tế bào. Khi độ nhạy insulin giảm, lượng đường trong máu có thể tăng cao trong lúc đó cơ thể hay cụ thể hơn là tế bào không có đường để sử dụng, giai đoạn đầu sẽ là tiền tiểu đường và cuối cùng là phát triển thành bệnh lý đái tháo đường type 2. Hiện nay, một số nghiên cứu cho thấy NMN có thể tăng độ nhạy insulin bằng cách kích thích sản xuất Nicotinamide adenine dinucleotide (NAD+) trong cơ thể, mang đến nhiều hy họng điều trị hiệu quả cho phụ nữ tiền tiểu đường.

Theo dõi tin tức và thông tin khoa học
mới nhất của chúng tôi

phone icon