Tuổi sinh học là gì?
Tuổi thật sự và tuổi sinh học của bạn có thể không giống nhau. Tuổi thật sự theo thời gian là số năm bạn đã sống, trong khi tuổi sinh học đề cập đến tuổi của các tế bào và mô dựa trên bằng chứng sinh lý. Nếu bạn đặc biệt khỏe mạnh và phù hợp với độ tuổi của mình, thì tuổi sinh học có thể thấp hơn tuổi theo thời gian. Nhưng nếu bạn ít vận động, mắc bệnh mãn tính hoặc thể chất kém, tuổi sinh học của bạn có thể cao hơn. Nghiên cứu cho thấy tuổi sinh học chính xác hơn tuổi thời gian để dự đoán sự khởi phát bệnh tật và cái chết.
Chức năng của các tế bào, mô và cơ thể của chúng ta hay tuổi sinh học không hoàn toàn gắn liền với đồng hồ thời gian. Mặc dù tuổi theo thời gian của chúng ta có thể phần nào liên quan đến sự khởi phát của các bệnh mãn tính, nhưng tuổi sinh học dường như là một yếu tố dự đoán tốt hơn nhiều đối với các tình trạng sức khỏe, tuổi thọ và tỷ lệ tử vong cụ thể.
Những thay đổi trong vật liệu di truyền là chìa khóa để xác định tuổi sinh học của bạn. Vậy cách tính tuổi sinh học như thế nào?
Trong mỗi tế bào, ở cuối các sợi DNA có các mũ bảo vệ được gọi là telomere. Những cấu trúc này bảo vệ DNA mã hóa khỏi bị dính khi các tế bào tái tạo. Telomere là một dấu ấn sinh học lão hóa vì nhiều lý do, bao gồm:
Trong nghiên cứu sâu rộng nhất hiện có về chiều dài telomere ở người cho đến nay, khi con người đạt 75 tuổi, tuổi tác có mối liên hệ tích cực với chiều dài telomere. Nói cách khác, những người có telomere dài hơn ở tuổi 75 sống lâu hơn những người có telomere ngắn.
Di truyền biểu sinh là nghiên cứu về cách hoạt động của gen được quy định. Thay đổi biểu sinh liên quan đến sửa đổi protein và DNA làm thay đổi hoạt động của gen mà không sửa đổi trình tự DNA. Các tế bào của chúng ta có thể tạo ra nhiều loại tế bào khác nhau cư trú trong cơ thể con người, tất cả đều từ cùng một bộ DNA và phản ứng với những thay đổi của môi trường thông qua biểu sinh.
Loại sửa đổi biểu sinh phổ biến nhất được gọi là quá trình methyl hóa DNA. Sự thay đổi biểu sinh này bị ảnh hưởng bởi di truyền và môi trường. Một nghiên cứu đã tìm cách khám phá xem liệu quá trình methyl hóa DNA có phải là một cách dự đoán tuổi chính xác hay không. Các nhà nghiên cứu đã thu thập 8000 mẫu của 51 mô và tế bào khác nhau. Nhìn vào tốc độ methyl hóa, hầu hết các mẫu mô và tế bào được nghiên cứu đều có cùng độ tuổi sinh học và thời gian, nhưng một số thì không. Các nhà nghiên cứu kết luận rằng một số bộ phận của cơ thể lão hóa nhanh hơn những bộ phận khác. Ví dụ, mô vú khỏe mạnh có thể già hơn phần còn lại của cơ thể bạn tới ba năm. Nếu mô vú khỏe mạnh nằm cạnh mô ung thư thì sẽ già hơn trung bình 12 tuổi.
Trong lịch sử, những ước tính đầu tiên về tuổi sinh học dựa trên các dấu hiệu dựa trên máu, có thể được đo tại phòng khám và trên các xét nghiệm chức năng. Các dấu ấn sinh học liên quan đến thành phần của máu, từ số lượng của một số hợp chất, chẳng hạn như huyết sắc tố hoặc cholesterol, đến các dấu hiệu viêm và kháng glucose đối với các loại tế bào máu.
Một trong những biện pháp đặc trưng nhất của tuổi sinh học là chỉ số yếu. Chỉ số tổng hợp này dựa trên tỷ lệ thiếu hụt sức khỏe tích lũy của các cá nhân trong một tập hợp hạng mục sức khỏe được khảo sát trên toàn cơ thể. Các hạng mục sức khỏe bao gồm các dấu hiệu, triệu chứng, phép đo trong phòng thí nghiệm, khuyết tật và bệnh tật khác nhau.
Tuổi sinh học bao nhiêu là tốt? Tuổi sinh học càng nhỏ chứng tỏ các tế bào của bạn đang còn trẻ và hoạt động rất tốt. Do đó, nếu bạn muốn giảm tuổi sinh học của mình, bạn có thể áp dụng một số biện pháp, bao gồm:
Một nghiên cứu năm 2018 về dinh dưỡng và tuổi sinh học cho thấy rằng ăn một chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng có thể làm giảm tuổi sinh học. Sự khác biệt có ý nghĩa hơn ở những người mắc bệnh mãn tính, có tiền sử gia đình mắc bệnh mãn tính, béo phì và già hơn.
Các nghiên cứu khác về chế độ ăn uống và tuổi sinh học cho thấy chế độ ăn uống lý tưởng là chế độ ăn Địa Trung Hải, chế độ ăn ít calo, giàu thực vật, cá và hạn chế thịt đỏ.
Nghiên cứu về lão hóa sinh học đã tiết lộ mối liên hệ giữa mức độ hoạt động cao hơn và tuổi sinh học thấp hơn. Một nghiên cứu năm 2022 cho thấy rằng việc thay đổi chế độ ăn uống và tập thể dục nhiều hơn sẽ làm giảm tuổi sinh học của bạn hơn là chỉ thay đổi chế độ ăn uống hoặc tăng cường tập thể dục.
Căng thẳng về thể chất và tâm lý đều làm tăng tuổi sinh học, nhưng có thể đảo ngược được tình trạng này. Trong thời gian căng thẳng có sự gia tăng nhanh chóng về tuổi sinh học. Tuy nhiên, trong một nghiên cứu năm 2021 về căng thẳng tâm lý và lão hóa sinh học, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người kiên cường về mặt cảm xúc và có khả năng điều chỉnh cảm xúc có thể tránh được tác động lão hóa của căng thẳng.
Chất lượng giấc ngủ kém có tác động tiêu cực đến sức khỏe và tuổi thọ, đồng thời làm tăng tuổi sinh học của bạn.
Người lớn nên ngủ ít nhất 7 đến 9 tiếng mỗi đêm. Nếu bạn có thể ngủ nhiều hơn hoặc ngủ ngon hơn thì bạn có thể đảo ngược quá trình lão hóa sinh học mà nó gây ra.
Bạn có thể cải thiện thời lượng hoặc chất lượng giấc ngủ của mình bằng cách thực hiện những thay đổi đơn giản như đi ngủ sớm hơn hoặc đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày.
Môi trường vật lý bao gồm nơi bạn sống, làm việc và dành thời gian đáng kể. Môi trường của bạn xác định lượng ô nhiễm không khí và các chất gây ô nhiễm hoặc vật liệu nguy hiểm khác mà bạn tiếp xúc. Những chất độc đó có thể tăng tốc độ lão hóa sinh học. Bạn có thể thực hiện các bước để tránh hoặc giảm bớt một số phơi nhiễm của mình.
Hoạt chất Nicotinamide Mononucleotide (NMN), là một enzyme tiền thân của Coenzyme NAD. NAD+ là một coenzym đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất trong cơ thể, hỗ trợ lưu thông máu, có chức năng giúp cơ thể tránh khỏi bệnh tật và ảnh hưởng trực tiếp đến sự lão hóa. Vì vậy, Nicotinamide Mononucleotide (NMN) là một trong những nguồn năng lượng tế bào chính trong cơ thể chúng ta. NMN có tác dụng chống lão hóa ở cấp độ tế bào, làm giảm sự lão hóa của cơ xương, thị giác, cải thiện độ nhạy cảm insulin, chức năng miễn dịch và mức độ hoạt động thể chất.
Vì vậy để tăng tuổi thọ sinh học của bản thân, hiện nay nhiều người đã chủ động bổ sung các viên uống chăm sóc sức khỏe chứa hoạt chất Nicotinamide Mononucleotide.
Bài viết trên đã trả lời được câu hỏi tuổi sinh học bao nhiêu là tốt và cách tính tuổi sinh học thông qua chiều dài telomere, đồng hồ biểu sinh và chỉ số yếu. Chúng ta có thể đảo ngược tuổi sinh học bằng cách áp dụng chế độ ăn uống lành lạnh, tập luyện thể dục thể thao, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng hoặc bổ sung thực phẩm chức năng có chứa hoạt chất Nicotinamide Mononucleotide (NMN) để kéo dài tuổi thọ của tế bào và duy trì mức năng lượng tế bào trẻ trung.
